Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 133
Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi Ders Kitabı Sayfa 133 Cevapları Meb Yayınları ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 133
3.5.4. Gümüş Motor
İTÜ’den mezun olduktan sonra akademik çalışmalarına Almanya’da devam eden Necmettin Erbakan, Almanların II. Dünya Savaşı sonrasında sanayileşmelerine tanıklık etti. Leopard tanklarında araştırma başmühendisi olarak çalıştı. Almanya’daki çalışmaları esnasında, Türkiye Zirai Donatım Kurumunun sipariş verdiği motorları gördü. Türkiye’de kullanılan en küçük sulama motorlarının dahi ithal edilmesinden duyduğu üzüntü, kendisinde Türkiye’nin kendi motorunu yapması gerektiği düşüncesini doğurdu.
Görsel 3.40: Necmettin Erbakan, Maliye Bakanı Hasan Polatkan’a fabrika hakkında bilgi verirken
1956’da genç mühendis Necmettin Erbakan’ın girişimiyle Türkiye’nin ilk yerli motorunu üretmek için temeli atılan Gümüş Motor, 20 Mart 1960’ta dönemin Maliye Bakanı Hasan Polatkan tarafından bir motor pistonu içerisinde kendisine sunulan makasla açıldı. Şirketin Umum Müdürü Necmettin Erbakan, Hasan Polatkan’a 30 bin m2lik bir alana kurulu olan fabrikayı gezdirdi (Görsel 3.40) ve açıklamalarda bulundu. 12 bin m2lik kapalı saha içerisinde yer alan dökümhane, çelik işleri atölyesi, piston dökümhanesi, modelhane ve tecrübe stantlarından oluşan bölümler ziyaret edildi.
Türkiye’de 1960 Martında 9 ve 15 PS’lik dizel motorların seri hâlde imal edildiği, 30 PS’lik iki silindirli motorların da imalatına başlandığı yerli bir motor fabrikası vardı. Ülkenin geçimini büyük oranda tarımla sağladığı, barajlara bağlı sulamanın henüz başlamadığı ve ihtiyacın derin kuyu pompaları ile karşılanmaya çalışıldığı bu dönemde Gümüş Motor, Türk çiftçisinin yanında oldu. Derin kuyu pompaları üreterek büyük bir ihtiyacı giderdi ve Devlet Su İşlerinin verdiği siparişleri karşıladı.
Gümüş Motor’un (Görsel 3.41) diğer bir özelliği de kuruluşunda öz kaynaklardan yararlanılmış olmasıydı. Türkiye’nin 1956-1960 yılları arasında içerisinde bulunduğu ekonomik bunalıma ve TL’nin dolar karşısında yaklaşık üç kat değer kaybetmesine rağmen bu konuda taviz verilmemişti. Gümüş Motor’un ülkede ortaya çıkardığı sanayileşme düşüncesi Türkiye’nin bir ziraat memleketi olarak kalmasını isteyen kesimleri rahatsız etti. Gelirlerini ithalat yoluyla karşılayan çevreler mevcut durumlarını korumak istemişler, millî bir sanayinin kurulmasına özellikle de otomotiv endüstrisine karşı çıkmışlardı. Çünkü yerli bir sanayinin hayat bulması, ithalat kotalarının buna göre planlanması onların yüksek kârlardan mahrum olmalarına neden olacaktı.
Motor sanayisi, diğer yerli sanayi kolları gibi devlet tarafından korunamadığı için gelişemedi ve Gümüş Motor ithalat yapan büyük firmalarla karşı karşıya geldi. 1961’de Yeni İstanbul gazetesinde on beş gün boyunca devam eden mülakatlar serisinde “Türkiye’de bir otomobil sanayisi kurulabilir mi?” sorusunun cevabı arandı. Bir tarafta piyasada müşterilerin taleplerini alıp kotalara göre yurt dışından ithalat yaparak büyük kârlar elde eden ithalatçılar diğer tarafta sayıları az da olsa zora talip olmuş, üretimi ve ülkenin kalkınmasını gaye edinmiş insanlar vardı. İthalatçılar ülkenin ziraat memleketi olarak kalmasından ve ithalatın devam etmesinden yanaydılar. Çünkü onlar için kolayca para kazandıkları bu düzenin sürmesi için Gümüş Motor sonlandırılmalıydı. Gümüş Motor’un batırılması için ithal motorlar birkaç yıl büyük zararlar göze alınarak piyasaya yok pahasına sürüldü. 1964’te belli çevreler tarafından fabrikanın zor durumda olduğu havası oluşturulunca hisselerin satılması gündeme geldi. Gümüş Motor’un hissedarlarından olan Şeker Şirketi, tüccarlardan hisseleri %75 değeriyle topladı. Şeker Şirketi hisselerin çoğuna sahip olunca Necmettin Erbakan, fabrika genel müdürlüğünden uzaklaştırıldı. Gümüş Motor artık Pancar Ekici Kooperatiflerinin söz sahibi olduğu bir firma oldu ve adı “Pancar Motor” olarak değiştirildi.
- Cevap: Bu sayfada soru bulunmamaktadır.
12. Sınıf Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi Meb Yayınları Ders Kitabı Sayfa 133 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
