10. Sınıf Felsefe Ders Kitabı Cevapları Tuna Yayınları Sayfa 58

“10. Sınıf Felsefe Ders Kitabı Cevapları Sayfa 58 Tuna Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

10. Sınıf Felsefe Ders Kitabı Cevapları Tuna Yayınları Sayfa 58

3.1. VARLIK FELSEFESİ

Düşünelim

Aşağıdaki metni okuyup soruları cevaplayınız.

PLATON’UN MAĞARA BENZETMESİ

Sokrates: İnsan denen yaratığı eğitimle aydınlanmış ve aydınlanmamış olarak düşün, bunu şöyle bir benzetmeyle anlatayım: Yer altında mağaramsı bir yer ve içinde insanlar var. Önde boydan boya ışığa açılan bir giriş… İnsanlar çocukluklarından beri ayaklarından, boyunlarından zincire vurulmuş, bu mağarada yaşıyorlar. Ne kımıldanabiliyor ne de burunlarının ucundan başka bir yer görebiliyorlar, kafalarını bile oynatamıyorlar. Yüksek bir yerde yakılmış bir ateş parıldıyor, arkalarında mahpuslarla ateş arasında dimdik bir yol var. Bu yol boyunca alçak bir duvar, hani şu kukla oynatanların seyircilerle kendi arasına koydukları ve üstünde marifetlerini gösterdikleri bölme var ya onun gibi bir duvar.. Bu alçak duvar arkasında insanlar düşün. Ellerinde türlü türlü araçlar taştan, tahtadan yapılmış; insana, hayata ve daha başka şeylere benzer kuklalar taşıyorlar. Bu taşıdıkları şeyler bölmenin üstünde görülüyor.

Glaukon: Garip bir sahne ve garip mahpuslar!

Sokrates: Ama tıpkı bizler gibi! Bu insanlar ancak arkalarındaki ateşin aydınlığıyla mağarada karşılarına vuran gölgeleri görebilirler (…) Ve gölgelere verdikleri adlarla gerçek nesneleri anlattıklarını sanırlar. Bu adamların gözünde gerçek, yapma nesnelerin gölgelerinden başka bir şey olamaz ister istemez. Şimdi düşün, bu adamların zincirlerini çözüp bilgisizliklerine son verirsen her şeyi olduğu gibi görürlerse ne yaparlar? Mağaranın dışına çıkarılan bir mahpusun önce gözleri yanacak ve gölgelerini gördüğü nesnelere gözü kamaşarak bakacak, daha önce gördükleri yeni gördüklerinden daha gerçek gibi gelecektir. Rahatça görebildiği ilk şeyler gölgeler olacaktır. Sonra insanların ve nesnelerin sudaki yansıları sonra da kendileri. Daha sonra da gözlerini yukarı kaldırıp güneşten önce ayı, yıldızları, gökyüzünü seyredecektir.

Glaukon: Öyle olsa gerek.

Sokrates: Görünen dünya mağaradaki oturma hâli olsun, mağarayı aydınlatan ateş de güneşin yeryüzüne vuran ışığı. Üst dünyaya çıkan yokuş ve yukarıda seyredilen güzellikler de ruhun düşünceler dünyasına yükselişi olsun. Herhâlde benim düşünceme göre kavranan dünyanın ne varsa hepsinin ondan geldiğini anlamış olması gerekir. Görülen dünyada iyi ve dağıtan odur, doğruluk ve kavrayış da ondan gelir.. Tanrısal dünyaları seyretmiş bir kimse, insan hayatının düşen gerçeklerine inince şaşkın ve gülünç bir hâle düşer. Düşünme gücü bir başka türlü güçtür. Tanrısal bir şeyler vardır onda. Bu güç hiçbir zaman yok olmaz ancak ona verilen yöne göre yararlı ve kârlı ya da yararsız ve zararlı olur.

Platon Devlet (çev.: Sabahattin EYÜBOĞLU) (Düzenlenmiştir.)

Sorular

1. Platon’a göre gerçek olan dünya hangisidir?

• Cevap: Platon, bu dünyayı ideai (İdealar) dünyası olarak isimlendirir. Platon’a göre gerçek, tek bir şey değil, pek çok şeyden meydana gelir, bunlar da İdeaların kendileridir. Değişmez ve kalıcı olan da madde değil, formdur. Duyulara konu olan fizik dünyada, her şey her an bir değişme ve oluş içindedir. Platon’a göre içinde yaşadığımız duyular dünyası, gerçek varlığın bulunduğu idealar dünyasının yansımasıdır.

2. Mağara duvarına yansıyan gölgeler Platon’a göre hangi dünyayı temsil etmektedir?

• Cevap: Benzetmede, mağaradaki gölgeler görünür nesneleri, Güneş ise ideaları, en başta da İyi ideasını temsil eder. Platon, bu benzetmeyle insanları zincirlerinden kurtulmaya, görünür evrenin ötesinde olan ve ancak yöntemli bir akıl yürütmeyle yani diyalektik yöntemle erişilebilecek olan idealara yönelmeye çağırmaktadır.

3. Platon’un mağara benzetmesinde ateş neyi temsil etmektedir?

• Cevap: Platon’un mağara benzetmesinde ateş sistemin bilgi ve algıları çarpıtan en önemli değişkenidir. Platon’un Mağarası’nın dışındaki dünya ise sonsuz bilgi, deneyim ve gelişmeyi temsil eder. Her şeyi aydınlatan güneş ise bilimin gücüdür.

10. Sınıf Tuna Matbaacılık Yayınları Felsefe Ders Kitabı Cevapları Sayfa 58 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.