10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 183

“10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Sayfa 183 Meb Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 183

Dil Bilgisi

1. Adım Jean Valjean. Kürek mahkûmuyum. On dokuz senemi zindand  geçirdim. Dört gün önce serbest bırakıldım ve Toulon’dan Pontarlier’ye gitmek için dört gündür yürüyorum. Bugün on iki fersah yol kat ettim. Akşam şehre geldiğimde bir hana girdim. Belediye başkanlığına göstermem gereken sarı kimliğim yüzünden beni geri çevirdiler. Başka bir hana gittim. Bana “Defol git!” dediler. Her yolu denedim. Kimse beni kabul etmedi. Cezaevine gittim, kapıcı beni içeri almadı. Bir köpek kulübesine girdim. Köpek beni ısırıp sanki bir insanmış gibi kovdu. Adeta kim olduğumu biliyordu. Açık havada yatmak için tarlalara gittim. Gökyüzünde yıldız yoktu.

a. Bu parçadaki cümlelerin (anlamına, yapısına, yükleminin yerine ve yükleminin türüne göre) çeşitlerini bulunuz.

• Cevap:

– Adım Jean Valjean. (Olumlu/basit/kurallı/isim cümlesi)

– Kürek mahkûmuyum. (Olumlu/basit/kurallı/isim cümlesi)

– On dokuz senemi zindanda  geçirdim. (Olumlu/basit/kurallı/fiil cümlesi)

– Dört gün önce serbest bırakıldım ve Toulon’dan Pontarlier’ye gitmek için dört gündür yürüyorum. (Olumlu/bağlı/kurallı/fiil cümlesi)

– Bugün on iki fersah yol kat ettim. (Olumlu/basit/kurallı/fiil cümlesi)

– Akşam şehre geldiğimde bir hana girdim. (Olumlu/kurallı birleşik/kurallı/fiil cümlesi)

– Belediye başkanlığına göstermem gereken sarı kimliğim yüzünden beni geri çevirdiler. (Olumlu/girişik birleşik/kurallı/fiil cümlesi)

– Başka bir hana gittim. (Olumlu/basit/kurallı/fiil cümlesi)

– Bana “Defol git!” dediler. (Olumlu/iç içe birleşik/kurallı/isim cümlesi)

– Her yolu denedim. (Olumlu/basit/kurallı/fiil cümlesi)

– Kimse beni kabul etmedi. (Olumlu/basit/kurallı/fiil cümlesi)

– Cezaevine gittim, kapıcı beni içeri almadı. (İlk bölüm olumlu, ikinci bölüm olumsuz/sıralı/kurallı/fiil cümlesi)

– Bir köpek kulübesine girdim. (Olumlu/basit/kurallı/fiil cümlesi)

– Köpek beni ısırıp sanki bir insanmış gibi kovdu. (Olumlu/girişik birleşik/kurallı/fiil cümlesi)

– Adeta kim olduğumu biliyordu. (Olumlu/girişik birleşik/kurallı/fiil cümlesi)

– Açık havada yatmak için tarlalara gittim. (Olumlu/girişik birleşik/kurallı/fiil cümlesi)

– Gökyüzünde yıldız yoktu. (Olumsuz/basit/kurallı/isim cümlesi)

b. Bulduğunuz cümle çeşitlerinin metindeki işlevlerini belirleyiniz.

• Cevap: Bu cümleler, metindeki diğer cümlelerle bir anlam birliği kurarak metni meydana getirmiştir.

2. Aşağıdaki parçada noktalama işaretlerinin kullanım amaçlarını belirleyiniz.

İşte, işte, görüyor; gözlerinin önünden yağan bu siyahlıklar, denize döküldükçe bir can çekişme halinin ezgisiyle boğulan bu karanlıklar, işte bunlar o hulya hayatının üzerine çekilen bir yas kefeni değil miydi?
O vakit denize baktı: Siyah bir deniz… Karanlığın içinde geminin kenarından esmer bir köpükle kaynaşarak kaçışan o siyahlıkları görüyor; altında korkunç, ürkütücü yokluğun kuruntusunu veren siyahlıktan başka bir şey görmüyordu.

• Cevap:

– İşte, işte, : Virgül anlamı kuvvetlendirmek için tekrarlanan sözcüklerin arasına konmuş.

– görüyor; : Noktalı virgül içinde virgül bulunan sıralı cümlelerin arasına konmuş.

– siyahlıklar, …karanlıklar, : Virgüller ara sözün başında ve sonunda kullanılmış.

– değil miydi? : Soru işareti soru cümlesinin sonunda kullanılmış.

– baktı: İki nokta kendisinden sonra açıklama yapılacak cümlenin sonuna konmuş.

– deniz… : Üç nokta tamamlanmamış cümlenin sonuna konmuş.

– görüyor; : İki nokta içinde virgül bulunan sıralı cümlelerin arasına konmuş.

– korkunç, : Virgül eş görevli sözcüklerin arasına konmuş.

– görmüyordu. : Nokta tamamlanmış cümlenin sonuna konmuş.

3. Aşağıdaki parçada büyük harflerin kullanılma nedenlerini belirleyiniz.

Salime Hanım parlak gözleriyle hâlâ hepimizin başının üstünden bakarak, “Monşer Cemal Bey,” dedi, “Burada mühim bir İngiliz muhabiri var. Memleketimiz hakkında malumat topluyor. Biz kendisine artık İttihatçı kalmadığını, herkesin İngiliz dostu olduğunu ve İzmir işgalinin aramızda yaptığı fena tesiri anlatıyoruz. Hatta İzmir’de Yunanlılar tarafından kocası, çocuğu öldürülmüş, kendi yaralanmış kibar bir kadının burada bulunduğunu söyledik. Burada toplanacağız. Ayşe Hanım ona gördüklerini anlatacak.

• Cevap:

– Salime: Kişi adları büyük harfle başlar.

– Hanım: Kişi adlarından sonra gelen saygı sözleri büyük harfle başlar.

– Monşer: Saygı sözleri büyük harfle başlar.

– Cemal: Kişi adları büyük harfle başlar

– Bey: Kişi adlarından sonra gelen saygı sözleri büyük harfle başlar.

– Burada: Tırnak içinde verilen alıntı cümleleri büyük harfle başlar.

– İngiliz: Millet adları büyük harfle başlar.

– Memleketimiz: Cümleler büyük harfle başlar.

– Biz: Cümleler büyük harfle başlar.

– İttihatçı: Özel adlardan türetilen sözcükler büyük harfle başlar.

– İzmir: Yer adları büyük harfle başlar.

– Yunanlılar: Millet adları büyük harfle başlar.

– Burada: Cümleler büyük harfle başlar.

– Ayşe: Kişi adları büyük harfle başlar.

– Hanım: Kişi adlarından sonra gelen saygı sözleri büyük harfle başlar.

Etkinlik

Ele aldığımız roman Fyodor Dostoyevski “Suç ve Ceza” adlı romanı: 

a. Romanın sonuç bölümünü değiştirerek yazınız:

Romanın orijinal sonunda Raskolnikov, Sonia ile birlikte Sibirya’ya sürgüne gitmeye hazırlanır. Vicdan azabı onu sarmıştır, ancak içsel bir değişim yaşamıştır ve suçunu itiraf eder. Romanın sonunda Raskolnikov’un iç huzura kavuştuğunu görürüz.

Değiştirilmiş Sonuç Bölümü:

Romanın sonunda Raskolnikov, suçunu inkâr etmeye devam eder. Sonia ona destek olmaya çalışsa da, Raskolnikov yaptığı cinayeti bir kez daha savunur. Roman, Raskolnikov’un suçunu itiraf etmeyi reddettiği ve içsel çatışmasının devam ettiği bir sonla sonuçlanır. Bu, orijinal sona göre farklı bir dramatik çözümdür.

b. Romandaki olay örgüsünü hikâye formunda yazınız:

Raskolnikov adında bir genç St. Petersburg’da yaşamaktadır. Fakir bir öğrenci olarak hayatını sürdürmektedir. Bir gün, maddi sıkıntılar içindeyken, bir kadını öldürür ve onunla birlikte değerli eşyalarını çalar. Bu suçun ardından Raskolnikov, suçlu hissetmeye başlar ve suçunu örtbas etmeye çalışır.

Ancak suçun izleri onu rahatsız etmeye devam eder ve polis soruşturması hızla yaklaşır. Raskolnikov, içsel çatışmalar yaşarken, aynı zamanda bir suçlu gibi davranmaktan kaçınmaya çalışır. Bir yandan Sonia adında bir fahişeye yardım etmeye başlar ve onunla yakınlaşır.

Sonunda, Raskolnikov’un suçu gün yüzüne çıkar. Ancak, onu dönüştüren şey, içsel bir aydınlanma yaşamasıdır. Suçunu itiraf eder ve vicdanını temizler.

c. Romanın bir kesitini diyalog hâlinde yazınız:

Raskolnikov: (endişeli bir şekilde) Sonia, bu suçu nasıl örtebiliriz?

Sonia: (üzgün bir ifadeyle) Rodya, suç işlemek doğru değil. İçinizdeki bu karanlık düşünceleri bir kenara bırakmalısınız.

Raskolnikov: (öfkeyle) Ama benim için bir sebep vardı, Sonia. Paraya ihtiyacım vardı, hayat zor ve çaresizdim.

Sonia: (sakin bir şekilde) Para her şey değildir, Rodya. Vicdanımızı ve insanlığımızı korumalıyız.

Raskolnikov: (pişmanlıkla) Evet, belki de haklısın. Bu suçun izleri beni rahatsız ediyor. İtiraf etmeliyim.

Sonia: (sevinçle) Rodya, doğru olanı yapacaksın. İtiraf etmek ve pişmanlık duymak, gerçek özgürlüğü getirecektir.

Bu diyalog, Raskolnikov’un içsel çatışmalarını ve Sonia’nın ona rehberlik etme çabalarını yansıtan bir kesiti temsil eder.

• Cevap:

Etkinlik

a. Türk veya dünya edebiyatından sinemaya uyarlanmış bir romanın filmini izleyiniz.

b. İzlediğiniz filmi yorumlayınız.

• Cevap:

10. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 183 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.