10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 229

“10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Sayfa 229 Meb Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 229

Arkadaşlarından ve emri altındaki kimselerden bizzat kendi verdiği şerefle i bile kıskanmazdı. “— Muvaffak komutanım!”, “— Muvaffak bakanım!” sözlerini ağzından sık sık duyardık. Muvaffa iye- tin de onun malı olduğunu bilirdik.
Manevra bitmişti. Ankara kıtaları Kocaeli kıtalarının bıraktığı siperlere girince şaştık. Ben bu hissi bir defa da çöllerde İngilizlerin terkettiği siperlerden hatırlıyorum. Kocaeli kıtaları bir sürü konserve kutuları, içleri boşalmış güzel paketler bırakmışlardı. İstanbul kenarları bile o günkü Ankara’ya göre o kadar medeni idi. Bizimkiler boş kutuları topluyorlardı.
Bu devlet ne kadar hiçten ve sıfırdan başlamıştı. Ankara dükkânları henüz eski Osmanlı taşrağı iptidailiğinde ve boşluğunda idi. Hani Belediye Reisinin:
— Ankara yolları tozdan ne zaman kurtulacak? sualine:
— Sübhanallah bu yabanlar da hem yol isterler, hem toz istemezler, cevabını verdiği günler!
Hani Hâkimiyet-i Milliye gazetesinde “Kiralık elektrikli odalar” ilânı çıktığı günler!

Metin ve Türle İlgili Açıklamalar

Bir Manevra adlı metinde yazar ile anlatıcı aynı kişidir yani kurgusal metinlerden farklı olarak gerçek bir kişidir. Falih Rıfkı Atay, Çankaya adlı eserinden alınan bu metinde Atatürk’le ilgili bir anısını anlatmıştır. Gözlemlediklerini aktarırken Atatürk’ü merkeze alarak onun liderliği, alçakgönüllülüğü, askerî ve siyasi alandaki ileri görüşlülüğü gibi öne çıkan birtakım kişilik özelliklerini de yansıtmıştır. Yazar, tanık olduğu olayları ve kişileri olduğu gibi anlatırken onlar hakkındaki duygu ve izlenimlerini de ortaya koymuştur.

Metni Anlama ve Çözümleme

1. “Osmanlı altın madalyası yalnız siper savaşlarının değil, karakter ve irade çatışmalarının da sembolü idi.” cümlesinde altı çizili kelime grubunun anlamını metnin bağlamından hareketle belirleyiniz.

• Cevap: Yani cephede savaşlar olurken aynı zamanda orduda da kişiler arasındaki mücadeleler ve kıskançlıkları da yenerek elde edildiği ifade ediliyor.

2. Bir Manevra adlı metin ile metnin konusu, amacı ve hedef kitlesi arasındaki ilişkiyi açıklayınız.

• Cevap: Metnin konusu yazarın Atatürk’le yaşadığı bir olayı anlatmasıdır. Amacı Atatürk’le beraber yaşanmış bir olayın okuyucuya aktarılmasıdır, Hedef kitlesi Atatürk’le ilgili anıları öğrenmek isteyen okur kitlesidir.

3. Metinde yazara özgü dil ve anlatım özelliklerini belirleyiniz.

• Cevap: Yazar metinde sade ve anlaşılır bir dil kullanmıştır. Metin anı türünde olduğu için geçmiş zamanlı fiiller kullanılmıştır. Farklı yapı özelliği taşıyan cümlelere yer verilmiştir. Tanık olduğu olayları diyaloglarla vermiştir.

4. Metinde millî, manevi ve evrensel değerler ile sosyal, siyasi ve tarihî ögeleri belirleyiniz.

• Cevap: Metin Türk milletinin en büyük millî değeri olan Atatürk’ün çevresinde oluşturulmuştur. Metinde onun vatan sevgisinin ve alçak gönüllülüğünün yansımaları vardır. Yine metinden hareketle Ankara’nın o dönem henüz küçük bir kasaba görünümünde olduğunu anlayabiliyoruz. Atatürk’ün savaş sonrasında üniforma giymemesi de siyasi bir öge olabilir.

5. Metindeki açık ve örtük iletileri belirleyiniz.

• Cevap:

Açık iletiler:

• Atatürk, devlet başkanı olduktan sonra askeri üniforma giymeyi tercih etmemiştir.
• Atatürk’ün 1.Dünya Savaşı’na katılımı engellenmek istenmiştir.
• Atatürk iyi yapılan işleri överdi.

Örtük iletiler:

• Atatürk alçak gönüllü bir insandır.
• Atatürk başkasına iş yaptırmayı sevmezdi.
• İlk zamanlar Ankara küçük ve bakımsız bir yerdi.

6. Metinle yazarın hayatı ve edebî kişiliği arasındaki ilişkiyi değerlendiriniz.

• Cevap: Metnin yazarı Atatürk’ün yakın arkadaşı ve Cumhuriyet Dönemi’nin en önemli anı ve gezi yazarlarından biridir. Bu nedenle Atatürk’le ilgili pek çok anısı olmuş ve bunları kitap haline getirmiştir. Bu durum metinde de görülmektedir.

7. Metindeki olaylar, bilgiler, düşünceler arasındaki tutarlılığı ve konu akışındaki uyumu değerlendiriniz.

• Cevap: Metin öğretici bir tür olan anıdır. Bundan dolayı da olaylar, bilgiler ve düşünceler arasında bir uyum olmalıdır. Bunu sağlayacak olan da anı yazarıdır. Anı yazarı herkesin gözü önünde olan birisi olduğu için anlattıkları arasındaki tutarlılığa azami derecede dikkat etmiştir.

8. Anı türünün ortaya çıkmasında sözlü ve yazılı kültürün, toplumsal değişim ve etkileşimlerin, yayın organlarının ve teknolojinin etkisini belirtiniz.

• Cevap: Anı türünün ortaya çıkışında insandaki anlatma ihtiyacı etkilidir. Bu anlatma ihtiyacını kimisi bir kurgu içinde yapar, kimisi de bizzat yaşananları anlatır. Anı türünde de yaşananlar ve tanıklıklar anlatılır. Anı türü yazılı bir şekilde ortaya çıkmadan da insanlar birbirlerine yaşadıklarını sözlü bir şekilde anlatmıştır. Bu anlatılanların yazıya aktarılması düşüncesiyle de bu türün ilk adımları atılmıştır. Tanzimat’la birlikte Türk toplumu ve edebiyatı yüzünü Batı’ya dönmüş ve anı türünün Batılı anlamda örnekler verilmeye başlanmıştır.

9. 9. sınıfta işlediğiniz günlük türünün özelliklerinden hareketle günlük ve anı türlerinin benzer ve farklı yönlerini belirtiniz.

• Cevap:

– İkisi de bir insanın bizzat yaşadıklarıyla oluşturulur.

– Günlükte anlatılanlar günü gününe ve tarih atılarak sıcağı sıcağına oluşturulan notlardan oluşur. Anı türünde ise olaylar, üzerinden zaman geçtikten sonra hatırda kaldığı kadarıyla anlatılır.

– Günlükler daha içe dönük olduğu için anıya göre daha özneldir.

10. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 229 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.