10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 59

“10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Sayfa 59 Meb Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 59

Metin ve Türle İlgili Açıklamalar

Tanzimat ve Servetifünun Dönemlerinde Hikâye

Tanzimat Dönemi’nde toplum için sanat anlayışıyla geleneksel hikâye ile Batılı anlamda hikâye arasında bir köprü işlevi gören hikâyeler yazılmıştır. Bu hikâyelerde zaman zaman olayın akışı kesilerek okura seslenilmiştir. Giritli Ali Aziz Efendi’nin Muhayye- lat-ı Aziz Efendi, Emin Nihat Bey’in Müsameretname adlı eserleri bu çabaların ilk ürünlerindendir. Ahmet Mithat Efendi’nin Letaif-i Rivayat adlı eseri Batılı anlamda ilk hikâye örneklerindendir. Teknik yönden güçlü, Batılı örneklere benzeyen ilk hikâye kitabı ise Sami Paşazade Sezai’nin Küçük Şeyler adlı eseridir.

Servetifünun Dönemi’nde geleneksel anlayışlar terk edilmiş, hikâye biçim ve içerik olarak olgunlaşmış, anlatımda estetiğe önem verilmiştir. Dönemin sanatçısı Halit Ziya Uşaklıgil, Batılı anlamda yetkin hikâye örnekleri vermiştir. Türk hikâyesi artık ustaca kurgulanmış bir tür hâline gelmiştir. Bu dönemde betimlemeler işlevsellik kazanmış, olayın anlaşılması için araç olarak kullanılmıştır. Sıradan insanlar; yaşamları, düşünceleri, duyguları, kısaca tüm özellikleriyle hikâyede ele alınarak hikâyenin konusu genişletilmiştir. Bu dönemde Halit Ziya Uşaklıgil, Ahmet Hikmet Müftüoğlu hikâye türünde eser veren sanatçılardandır.

Metni Anlama ve Çözümleme

1. Bu Büyük Adam Kimdir? adlı metinde, büyük bilgin ve şairler hangi özellikleri ile karşılaştırılmaktadır? Açıklayınız.

• Cevap: Bir büyük bilginin eşyanın gerçeklerine bakışıyla bir şairin kâinata bakışı bir midir? İlkinin gerçekleri araştırmaya dikilen bakışında bir küçük kırılma, bir büyük sessizlik göründüğü gibi, ikincisinin bir eşsiz cennet hayaline yönelik kararsız gözlerinde bir hüzün, bir ıstırap bulunmakta ve görünmekte değil midir? sözleriyle yapılan karşılaştırmaya baktığımızda bilgin ile şairin farklı pencerelerden dünyayı yorumladıklarına şahit oluruz.

2. Hikâyenin kahramanı kime benzetilmektedir? Niçin?

• Cevap: Ünlü Fransız yazar ve düşünürler Victor Hugo ile Jean Jacques Rousseau’ya benzetilmektedir. Çünkü öyle bir duruşu yürüyüşü vardır ki her gören onun ancak böyle büyük bir yazar veya felsefeci olduğunu sanarmış.

3. Tütüncünün verdiği cevaptaki “büyük adam” ile anlatıcının “büyük adam” anlayışı aynı mıdır? Neden?

• Cevap: Kesinlikle değildir. Çünkü anlatıcının hayalinde kurduğu o muhteşem bilgin, şair gitmiş yerine tütüncünün dediği gibi okuma yazması bile olmayan sıradan biri gelmiştir.

4. Metnin tema ve konusunu belirleyiniz.

• Cevap:

Konu: Anlatıcının her yürüyüş yaptığı vakit karşılaştığı ve duruşundan bakışından çokça etkilendiği yazar sandığı birinin aslında okuma yazma bile bilmeyen biri olduğunun anlaşılmasıdır.

Tema: İnsanları dış görünüşleri üzerinden değerlendirmenin yanlışlığı

5. Metinde zaman ve mekânın özelliklerini belirleyiniz.

• Cevap: Metin Osmanlı’nın son zamanlarında geçmektedir. Mekan olarak İstanbul semtleri ve o dönemdeki pazar yerleri öne çıkar.

6. Olayın serim, düğüm ve çözüm bölümlerine uygun olarak mantıksal bir sıralamayla sonuca bağlandığı hikâye türüne olay hikâyesi; olaylardan çok, günlük yaşamın bir kesitini ele alıp anlatan hikâye türüne durum hikâyesi denmektedir. Bu bilgilerden yararlanarak Bu Büyük Adam Kimdir? adlı metnin hangi hikâye türüne örnek olduğunu belirleyiniz.

• Cevap: Bu hikaye tipik bir olay hikayesidir. Çünkü girişi gelişmesi ve sonucu belirgindir. Ayrıca derinlemesine bir ruh tahlili yerine genellikle olaylar üzerinden işlenmektedir metin.

7. Metinle ilgili tespit, eleştiri, beğeni ve güncellemelerinizi metne dayanarak ifade ediniz.

• Cevap: Metni beğendim. Özellikle son kısmını. Çünkü ben de bu adamın büyük bir alim olduğunu düşünüyordum ki tütüncünün cevabı ile öylece kalakaldım. Bu bakımdan yazar bence başarılı bir şekilde metnini kurmuştur diyebiliriz.

10. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 59 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.