10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 87

“10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Sayfa 87 Meb Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 87

Metin ve Türle İlgili Açıklamalar

Hoca Ahmet Yesevi’nin “hikmet” adı verilen dinî-tasavvufi şiirleri Divan-ı Hikmet adıyla bir araya toplanmıştır. Çoğu dörtlüklerden oluşan ve hece ölçüsüyle yazılan hikmetlerin bir kısmı Hikmet adlı metinde olduğu gibi beyitler hâlinde ve aruz ölçüsüyledir.

Dinî-ahlaki öğütler veren Divan-ı Hikmet, dinî-tasavvufi halk şiirinin öncü eseridir. Divan-ı Hikmette ilahi aşk, peygamber sevgisi, dinin esasları, tasavvuf, nefis terbiyesi, kötülüklerden sakınma gibi konular işlenmiştir.

Metni Anlama ve Çözümleme

1. Hoca Ahmet Yesevi “mengesen okkereksen” diye kime seslenmektedir? Onun uğruna nelerden vazgeçmektedir?

• Cevap: Tanrıya seslenmektedir. Bu dünyada şairin muhtaç olduğu tek şey Tanrı’ya kavuşma vuslattır. Onun uğruna, canından malından hatta her şeyden vazgeçmeye hazırdır.

2. Okuduğunuz şiirin temasını belirleyiniz.

• Cevap: Bu şiirin teması Tanrı sevgisidir.

3. Metni dil ve anlatım özellikleri açısından inceleyiniz.

• Cevap: Metin dönemine göre sade olmasına karşın günümüzde dil değişikliklerinden ötürü rahatlıkla okunamamakta ve anlaşılamamaktadır. Lirik duygular ön plandadır. Şair sade yalın halk dilini kullanmıştır.

4. Şiirde ahengi sağlayan ögeleri belirleyerek bunların şiire katkısını değerlendiriniz.

• Cevap: Bu şiirde ahengi sağlayan unsurlar olarak kafiye, redif, ses tekrarları ve dize içi tekrarlanan kelimeleri sayabiliriz. Örneğin şiirde dizelerin sonunda yer alan “ok kereksen” / “kerek” kısımları rediftir. Yine şiirde yer alan  kılam/ kanım/ berdim kısımlarındaki ses tekrarları kafiyeye örnek verilebilir. “k” sesleri ise aliterasyona örnek teşkil eder.

5. Geçiş Dönemi ürünlerinden okuduğunuz metinleri, eserlerin yazıldığı dönemin edebî, siyasi, toplumsal ve kültürel şartlarının eserlere etkileri açısından değerlendiriniz.

• Cevap: Eski edebiyat anlayışı ile İslamiyet’ten sonraki yeni edebiyat anlayışı bir geçiş meydana getirmiştir. Dil üzerinde daha çok Arapça ve Farsça kelimeler ön plana çıkar. Uygur alfabesi ile beraber Arap alfabesinin izleri görünür. Özellikle şiirler de hem dörtlük hem de beyitler kullanılmıştır.

6. Kâşgarlı Mahmut ‘un doğumunun 1000. yıl dönümü (2008) ve Hoca Ahmet Yesevi’nin ölümünün 850. yıl dönümü (2016) Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu (UNESCO) tarafında n tüm dünyada anma programları arasına alınmıştır. Bu bilgiden hareketle Kâşgarlı Mahmut’un ve Hoca Ahmet Yesevi’nin yazdıklarının niteliğiyle ilgili nasıl bir sonuca ulaşılabilir? Açıklayınız.

• Cevap: İkisinin de Dünya kültür dünyasına büyük katkıları olduğunu söyleyebiliriz. Onlar sadece Türk Dünyası ve İslam inancı için değil Dünya kültürüne yaptıkları katkılar dolayısı ile de evrensel bir boyuta ulaşmış değerli insanlardır.

Etkinlik

a. TRT’nin hazırlattığı Asya’nın Kandilleri-Hoca Ahmet Yesevi adlı belgeseli izleyiniz.

• Cevap: Hoca Ahmet Yesevi, 12. yüzyılda yaşamış büyük Türk mutasavvıfı ve şairidir. Orta Asya’da İslam’ın yayılmasında büyük bir rol oynamış, Yesevilik tarikatının kurucusu olarak bilinir. Eserlerinde Türkçenin Ahıska şivesini kullanmış ve “Divan-ı Hikmet” adlı eseriyle tanınmıştır. Onun öğretileri, sonraki yüzyıllarda Türkistan’dan Anadolu’ya kadar geniş bir coğrafyada etkili olmuştur.

b. Belgeselden öğrendiklerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

• Cevap: Belgeseli izledikten sonra izlenimlerinizi arkadaşlarınıza aktarabilirsiniz.

10. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 87 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.