11. Sınıf Fizik Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Cevapları Sayfa 125

11. Sınıf Fizik Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 125 Cevapları Meb Yayınları‘na ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

11. Sınıf Fizik Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Cevapları Sayfa 125

Aşağıda verilen tarihi yapı görsellerini inceleyiniz. Bu yapılarda kullanılmış olan “bocurgat” ve “noria” sistemlerinin nasıl çalıştığını, bilişim teknolojilerini kullanarak araştırınız. Sistemlerin güçlü ve zayıf yönlerini yorumlayarak açıklayınız. Bu basit makine düzeneklerinde gördüğünüz eksiklikleri, her sistem için ayrı ayrı önerilerde bulunarak tamamlayınız.

Görsel 1’de, alt kaidesine ait fotoğrafı verilen tarihî yapı “Mısır Obeliski” ya da “Dikili taş” olarak bilinmektedir. İstanbul’da, Sultanahmet Meydanındaki Antik Hipodrom Alanında bulunmaktadır. Fotoğraftaki kabartmalarda yatay durumdaki obeliskin ayağa kaldırılarak halatlar ve çeşitli aletlerle işçiler tarafından meydana dikilişi tasvir edilmektedir. Oklarla işaretlenen bölgede gösterilen sistemlere “bocurgat” denilmektedir.

Görsel 2’de, İspanya’da Murcia bölgesinde bulunan eski bir noria düzeneğinin fotoğrafı verilmektedir. Noria, su kaynaklarına uzak ve yüksek bölgelere suyun taşınabilmesi amacıyla kullanılmaktadır.

• Cevap: Öğrencilerin verdiği cevaplarda farklılıklar görülebilir. Muhtemel cevaplar:

Bocurgat: Ağır yükleri çekmek için manivela ile döndürülen ve döndürüldükçe çekilecek nesnenin bağlı bulunduğu urganı kendi üzerine saran çıkrık.

Güçlü Yönleri: İş kolaylığı sağlar, ağır yüklerin taşınmasına imkân tanır. El ile kavranamayan yüklerin çekilerek hareket ettirilmesini sağlar.

Zayıf Yönleri: İnsan gücü gerektirir. Bulunduğu yere sabitlenemeyebilir, döndürülürken kırılabilir, kullanılan ip/urgan kopabilir.

Öneriler: Taşınacak yükü çekebilecek güçte olan malzemeden yapılmalıdır. Kırılmaması ve yerinden oynamaması için kullanılan manivela ve yapı malzemesi çelik, beton gibi dayanıklı maddelerden seçilmelidir. Elektrik sistemi ile birleştirilebilir.

Noria: İnsan ya da hayvan gücü kullanılmadan suyun akışıyla dönebilen büyük bir çark ve çarka bağlı açık uçlu borulardan oluşan bir su taşıma sistemidir. Çark, bulunduğu su yatağındaki
suyun akışıyla dönerek borulara su alır. Suyu çarkın tepesinde bulunan kanala aktararak suyun yükseltilmesini ve taşınmasını sağlar.

Güçlü Yönleri: Suyun yükseltilmesini, yönlendirilmesini ve uzaklara taşınmasını sağlar. İnsan gücüne ihtiyaç duymaz.

Zayıf Yönleri: Akıntı hızına bağlı olarak taşınabilecek su miktarı değişir. Kanallarda ilerleyen suyun debisi uzaklık arttıkça düşer. Sistemde tıkanmalar yaşanabilir.

Öneriler: Kullanılan tek çark sistemi yerine, yarıçapları ve dişli sayıları farklı olacak şekilde seçilen birden fazla dişli çarkın birleştirilmesiyle oluşturulmuş birleşik bir makine sistemi kullanılabilir. Böylece sadece su akışı ile sağlanan tork, dişli sistemlerin katkısıyla daha büyük değere ulaştırılarak daha fazla miktarda ve daha hızlı su taşınması sağlanır. Sisteme, su taşıma boruları yerine hareketli kaplar eklenebilir.

11. Sınıf Meb Yayınları Fizik Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 125 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.