12. Sınıf Kimya Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Cevapları Sayfa 37

12. Sınıf Kimya Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 37 Cevapları Meb Yayınları‘na ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

12. Sınıf Kimya Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Cevapları Sayfa 37

Aşağıdaki metni okuyunuz ve soruları cevaplayınız.

Elektrik enerjisini kimyasal enerjiye dönüştüren elektrokimyasal hücreye elektrolitik hücre (elektroliz hücresi), elektrolitik hücrede gerçekleşen olaya ise elektroliz denir. Elektroliz kabı adı verilen kapalı bir kapta gerçekleştirilen elektroliz işleminde elektrotların doğru bir akım kaynağına bağlanması gerekir. Doğru bir akıma bağlanan elektrotlarda oluşan bu gerilim (elektrik alan) ise iyonları, karşıt yüklü elektroda (kutup) doğru hareket ettirir. Bunun sonucunda (+) yüklü iyonlar katoda, (-) yüklü iyonlar da anoda doğru akar. Elektroliz; metalürji alanında, metallerin hazırlanmasında ya da arıtılmasında kullanılır. Metalürji ve endüstri alanında kullanılan bakırın (Cu) elektroliz işlemi ise iki amaçla yapılır. Bunlardan biri; saf olmayan bakır metalini içindeki safsızlık oluşturan yabancı maddelerden arındırarak katot üzerinde toplamak kaydıyla yapılan bakırın saflaştırılması, diğeri ise bakır metalini sulu çözeltilerden kazanmak için yapılan bakırın geri kazanımı işlemidir. Bakırın rafinasyon elektrolizinde elektrolit olarak bakır sülfat ve sülfrik asit çözeltisi kullanılmaktadır. Çözelti içine daldırılan bakır elektrotlardan biri saf, diğeri saf olmayan bakırdır. (+) yüklü anot, %98-99 saflıkta bakır levhalar (Safsızlık olarak Au, Ag, Pt, Ni, Fe, Zn) bulundururken (-) yüklü katotta ise %99,5 saflıkta elektrolitik bakır kullanılmaktadır. Anottaki diğer safsızlıkların bir kısmı çözünmez ve anottan koparak hücrenin alt kısmında toplanır. Bu artık malzemeye “anot çamuru” denir. Bazı safsızlıklar ise çözünerek elektrolite geçer.

Bakırın geri kazanım elektrolizi, çözeltilerden bakır elde edilmesini sağlayan bir elektroliz işlemidir. Bu işlem sırasında çözünmeyen anot ve katot elektrotlar kullanılmaktadır. Anot olarak genellikle %4-6 Sb içeren sert kurşun alaşımı, katot olarak paslanmaz çelik (son zamanlarda titan levhalar) kullanılmaktadır. Elektroliz sırasında; çözeltide bulunan (-) yüklü iyonlar anoda, (+) yüklü iyonlar katoda gider. Anyonlar anot yüzeyinde oksitlenirken katyonlar katot yüzeyinde indirgenirler.

1. Elektroliz işleminde doğru akım kullanılmasının nedenini araştırınız ve araştırma bulgularınızı yazınız.

• Cevap: Elektrolizde doğru akım kullanılma sebebi, şiddeti ve yönü belli olan bir akımda iyonların kolaylıkla bir göç hareketi yapabilmesidir. İyonlar, elektrolizde alternatif akım kullanacak olursa göç hareketi yapmaya zaman bulamadan akımda yön değiştirir. Onun için alternatif akım kullanılmaz. Ancak alternatif akım, doğru akıma çevrilir ve ondan sonra kullanılır.

2. Bakırın saflaştırma işleminin gerçekleştiği elektroliz hücresini çiziniz. Anot ve katotta gerçekleşen reaksiyonları yazınız.

• Cevap:

3. Çizdiğiniz elektroliz hücresinde anot çamurunu göstererek hangi safsızlıkların; çözeltinin alt kısmında birikeceğini, hangilerinin çözülerek çözelti içine geçeceğini “metallerin aktifliği” konusundaki bilgilerinizi kullanarak yazınız.

• Cevap: Çözeltinin dibine çöken safsızlıklar, aktifliği bakırdan düşük Au, Ag, Pt; çözeltinin içine çözünerek geçen aktiflikleri bakırdan yüksek olan Ni, Fe, Zn elementleridir. (Anot çamuru ikinci sorunun cevabında çizilerek gösterilmiştir.)

12. Sınıf Meb Yayınları Kimya Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 37 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.