11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Cem Yayınları Sayfa 236
“11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Sayfa 236 Cem Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Cem Yayınları Sayfa 236
Eleştirmen; eleştireceği eser ile ilgili alanında bilgi birikimine sahip olmalı, eseri meydana getiren estetik ve düşünce niteliklerini bilmeli ve anlamalıdır. Eleştirmenin amacı, eserin yazarına da okura da yol göstermektin Eleştirmen; eleştireceği eserin üslubunu (biçemini), dilini, konusunu, gözlemlerini, düşünce hatalarını irde- lemelidir. Esesin eksik yönlerini belirlemelidir. Böylece eserin yazan hatalarını görüp sanatını geliştirecektir. Eleştirmen, eleştiri yaparken nesnel davranmalıdır ancak kendi duygularını, düşüncelerini aktarırken öznel ifadelerden kaçınması zordur.
Eleştiri yazılarında dil ötesi işlevle beraber, göndergesel işlev de kullanılın Eleştirmen; yazılarında daha çok açıklayıcı, tartışmacı ve kanstlayıcı anlatım biçimlerini kullanmayı tercih eden Eleştiri türü, yazarın tutumu ve konusuna göre olmak üzere iki başlık altında incelenebilir.
A. Yazarın Tutumuna Göre Eleştiri:
1. Öznel (İzlenimsel) Eleştiri: Edebî eserlerin okur üzerindeki izlenimlerinden hareketle yapılan eleştiri türüdür. Anatole France (Anatol Frans) tarafından ilkeleri belirlenen izlenimsel eleştiride eleştirmenin kişisel yargılan fazladır. Kendi ruhunun serüvenlerim anlatır. Nesnel sanat olmadığı gibi nesnel eleştiri de yoktur.’ Ancak öznel yargılann ağırlıkta olduğu bu eleştiri türü edebiyatımızda pek tercih edilmemiştir. Nurullah Ataç bu türde yazmıştır.
2. Nesnel (Bilimsel) Eleştiri: Edebî eserlerin üslubunu, dilini, konusunu nesnel bir biçimde eleştiren türdür. Bilimsel eleştiride eserler, ölçütlerle değerlendirilir. Kişisel yargılara yer verilmez. Kaynak olarak bilimsel araştırmalara başvurulur.
B. Konusuna Göre Eleştiri
1. Esere Dönük Eleştiri: Adından da anlaşılacağı gibi eseri merkeze alan bir eleştiri türüdür. Eserin konusunu, olay örgüsünü, kahramanlanm, anlatım tekniklerini, imgelerini, çatışmalannı ele alan eleştirmen; bunların arasındaki ilişkiyi, eserdeki rolünü, eserin bütüne katkılannı ortaya çıkarmaya çalışır.
2. Sanatçıya Dönük Eleştiri: Sanatçıyı merkeze alan bu eleştiri türünde eleştirmen, eser ve sanatçı arasındaki ilişkiyi ele alır. Bu tür eleştirilerde sanatçının kişiliği ile eserleri arasındaki ilişki üzerinde durulur. Eleştirmen; sanatçının hayatını ve kişiliğini araştırır, inceler. Böylece bunların esere ne kadar veya nasıl yansıdığını ortaya çıkarır. Sanatçıya dönük eleştiriye göre eseri doğru yorumlayabilmek için yazarı tanımak, yazarın amacını bilmek gerekir.
3. Okura Dönük Eleştiri:
Bir eserin her okurda aynı etkiyi uyandırmadığı ilkesinden hareketle; eleştirmen bu eleştiri türünde eseri veya sanatçıyı değil, eserin kendisi veya okur üzerinde uyandırdığı duyguyu değerlendirir.
4. Toplum ve Dış Dünyaya Yönelik Eleştiri:
Bu eleştiri türünde eleştirmen; eser ile eserin oluştuğu dönem arasında sıkı bir ilişki olduğunu savunur, dönemle ilgili araştırmalar yapar. Elde ettiği bilgiler aracılığıyla eserin oluşturduğu dönemin tarihî ve toplumsal özelliklerini dikkate alarak eleştiri yapar.
Cumhuriyet Öncesinde Eleştiri: Birçok tür gibi eleştiri de Tanzimat Dönemi ile birlikte edebiyatımıza girmiştir. Namık Kemal’in 1865’da yazdığı ‘Lisan-ı Osmanînin Edebiyatı Hakkında Bazı Mülahazatı Şamildir” adlı yazısı edebiyatımızdaki ilk eleştiri yazısı olarak kabul edilir. İlk eleştiri kitapları olarak da yine Namık Kemal’e ait olan “Tahrib-i Harabat” ve “Takip” adlı eserler kabul edilir. Yine Tanzimat Dönemi’nde Recaizade Mahmut Ekrem ve Muallim Naci’nin de eleştiri yazılan vardır. Eleştiri, Servetifünun Dönemi’nde bir tür olarak görülmüş ve gelişmeye başlamıştır. Bu dönemin sanatçılan olan Hüseyin Cahit Yalçın, Ahmet Şuayp, Mehmet Rauf eleştiri türünde yazmışlardır.
Okuduğunuz “Biraz Daha Hakikat” adlı eleştiri yazısı, Servetifünun Dönemi sanatçılarından Hüseyin Cahit Yalçın’a aittir. Hüseyin Cahit Yalçın’ın “Kavgalanm* adlı eseri Cumhuriyet öncesindeki önemli eserlerden biridir. Okuduğunuz metin, Tanzimat sanatçısı Ahmet Mithat Efendi’nin Servetifünun sanatçılarına “dekadan” demesi üzerine yazılmış bir eleştiridir.
- Cevap: Bu sayfada soru bulunmamaktadır.
11. Sınıf Cem Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 236 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
