9. Sınıf Meb Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Türkiye’de Yerleşmeler Cevapları

9. Sınıf Meb Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Türkiye’de Yerleşmeler Cevapları

9. Sınıf Coğrafya Ders Kitabı Meb Yayınları 2. Ünite Beşeri Sistemler Sayfa 163, 164, 165, 166, 167, 168, 169  Türkiye’de Yerleşmeler Etkinlik Soruları ve Cevapları

Türkiye’de Yerleşmeler

9. Sınıf Meb Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 163 Cevabı

1. Türkiye’de yerleşmelerin dağılışı düzenli midir? Açıklayınız.

• Cevap: Türkiye’de hem dağınık yerleşim alanları hem de düzenli yerleşim alanları bulunmaktadır. Türkiye’de yerleşmelerin dağılışının düzenli olduğu ya da düzensiz olduğu yerler bulunmaktadır. Dağınık yerleşim alanları ile düzenli yerleşim alanları coğrafi özelliklere göre değişmektedir. Türkiye’de yerleşmelerin dağılışının düzenli olduğu yerler, yeryüzü şekilleri bakımından elverişli olan bölgelerdir. Ovalar ve platolar üzerinde kurulan şehirler, düzenli yerleşim alanlarıdır. Geçici yerleşim alanları ise dağınık yerleşmelerin görüldüğü yerlerdir. Ülkemizde de bulunan dağınık yerleşim alanlarının fazla olması şehirlerdeki düzenli yerleşmeler kadar sık ve yoğun değildir. İnsanların yerleşim yerlerini belirlemeleri coğrafi özelliklere göre değişmekte ve genelde su kaynaklarına yakın olarak seçilmektedir.

2. Türkiye topraklarının ilk yerleşmelerin kurulduğu alanlardan biri olmasında etkili olan faktörler nelerdir? Açıklayınız.

• Cevap: Toprakların verimli olması, sulama imkanlarının elverişli olması, hayvanlar için yem olanaklarının çok olması, iklimsel özelliklerin uygunluğu ile yeryüzü şekillerinin insan yaşamına çok engel olmamasını sayabiliriz.

Tablodan faydalanarak aşağıdaki soruları cevaplandırınız.
1. Yaşadığınız yerleşim biriminin kurulmasında hangi doğal ve beşerî faktörler etkili olmuştur?

• Cevap: 

2. Yaşadığınız yerleşim merkezi dışında Türkiye’nin neresinde yaşamayı tercih ederdiniz, yaşamak istediğiniz yerleşmeyi seçmenizde hangi doğal ve beşerî unsurlar etkili olurdu? Arkadaşlarınız ile paylaşınız.

• Cevap: Ben İzmir’de yaşamak isterdim. Hem doğal güzellikleri hem şehirleşme vealt yapının gelişmiş olması bana çok cazip gelmektedir. Bu yüzden ilk yerleşmek isteyeceğim yer denizi, gökyüzü ve iş imkanlarının fazlalığıyla İzmir olacaktır.

9. Sınıf Meb Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 165 Cevabı

Türkiye haritasında bazı alanlar numaralandırılarak belirlenmiştir. Belirlenen alanlardaki yerleşme durumunu nedenleri ile birlikte örnekte olduğu gibi kutucuklara yazınız.

Cevap:

9. Sınıf Meb Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 169 Cevabı

Türkiye mevcut mutlak konumuna göre 25 derece daha kuzeyde yer alsaydı bu durum yerleşmelerin dağılışını nasıl etkilerdi?

• Cevap:  Daha soğuk olurdu çünkü kuzeye doğru sıcaklık düşecektir, saat dilimi değişecektir, enlem ve boylamı değişeceği için iklimden tutun da gece-gündüz arasındaki farka kadar her şey değişecekti.

Metinde verilen bilgilerden de yararlanarak aşağıdaki soruları cevaplandırınız.
1. Tahıl üretimi Çayönü’nün gelişimini nasıl etkilemiştir?

• Cevap: İnsanların Çayönü’nde toplu şekilde yaşamaya başlamalarına, sosyal ilişkilerin artmasına, ekonomik gelirlerin artmasıyla refah içinde yaşayan insan sayısının artmasına katkısı olmuştur.

2. Bakır kullanımının diğer yerleşmelere göre erken başlamasının nedenleri ne olabilir?

• Cevap:Çünkü Ergani bakır yataklarının dünyanın en eski maden ocakları olması nedeniyle Çayönü insanı, dünyanın başlıca yerlerinden 2 bin yıl önce bakırı işleyerek alet yapmayı başarmıştır.

3. Yakın çevrede kaliteli çakmak taşı ve obsidyen yatakları olmamasına rağmen bu madenlerin kullanılmasının amacı nedir?

• Cevap: Çünkü işlenmesi kolaydır. İnsanlar bu madenlerden daha kolay eşya yapabilmekte günlük yaşamlarını daha rahat kolaylaştırmaktadırlar.

4. Çayönü yerleşmesi dünya kültür tarihi açısından neden önemlidir?

• Cevap:  Diyarbakır yakınlarındaki Çayönü höyüğü Cilalı Taş Devri kalıntılarıyla tanınır. Burada yapılan kazılarda çeşitli taşlardan tarım araçları ve tarım ürünlerinin (buğday, nohut, bezelye, mercimek) yanı sıra köpek, koyun, keçi, sığır ceylan gibi hayvanlardan yararlandığını gösteren buluntulara rastlanmıştır. Çayönü’de gelişmiş bir köy yerleşmesi görülmüştür. Yapılan kazılarda elde edilen buluntular, insanların avcılıktan ve toplayıcılıktan yerleşik hayata, tarım ve hayvancılığa geçiş yaptıklarını göstermektedir. Çayönü, Türkiye ve Güneydoğu Avrupa’da üretimle ilgili izler bulunan en eski yerleşim merkezleridir.