Altın Oran Yaratıcının Bir Tasarım Kodu mu

Altın oran; doğanın denge yasaları ile uyumlu yaratımı ya da Yaratıcının matematiği gibi güzellik, denge, ahenk, estetik ve uyumla ilgili sayısız tanımlamaların bir araya gelerek oluşturduğu muhteşem bütünlük… Doğada insan eliyle müdahaleye uğramamış ve bizim hayranlık ölçülerimizi insanî olmaktan çıkarıp, ilahî bir algıyı hissedişe taşıyan gizemli bir görselliktir altın oran.

Gözlerimizi esir eden ışığı, kalbimizi yumuşatan ve aşkla dolduran hâli nedeniyle bir bütünlük ve tamlık duygusu olarak algıladığımız her şeydir. Başta insan vücudu olmak üzere aşağı yukarı doğada bulunan her ne varsa altın oran ölçüsüne uygun olarak yaratılmıştır. Altın oran adeta doğanın ilahî güzellik ölçüsü birimidir.M.Ö. 500 yıllarında yaşamış olan Pisagor, altın oranla ilgili olarak şunları söylemiştir: “Bir insanın tüm vücudu ile göbeğine kadar olan yüksekliğinin oranı, bir pentagramın uzun ve kısa kenarlarının oranı, bir dikdörtgenin uzun ve kısa kenarlarının oranı, hepsi aynıdır.

Bunun sebebi nedir? Çünkü tüm parçanın büyük parçaya oranı, büyük parçanın küçük parçaya oranına eşittir.” İşte Leonardo ustanın Mona Lisa tablosu ile bizim dizimizden ayak bileğimize kadar olan mesafenin ilişkisi ve ortak noktası bu oranda gizlidir. Ya da bir ayçiçeği ile salyangoz arasındaki ortak nokta, onların en olağanüstü altın oran olan sarmallara sahip olmasında yatar. Doğada olduğu gibi pek çok sanatçı da yapıtlarında sezgisel ya da bilerek altın oranı kullanmışlardır. Dünyayı etkileyen sanat eserleri, eşsiz mimarî harikalar hep bu denge unsuru göz önüne alınarak yapılmıştır. Sanat söz konusu olduğunda, estetik ve dengenin gizemli matematiği, doğanın ve onu örnek alan insanın ellerinden, ilahî bir güzelliğe bürünerek altın oran olarak bizlere yansır.

Yaşam söz konusu olduğunda ise, cansız diye bir şey olmadığı gibi, var olan tüm yaşam çeşitliliği birbiri ile kopmaz bağlarla bağlıdırlar. Altın orana güzelliğin matematiği de denir. Altın oran matematiksel olarak ilk kez İtalyan matematikçi Fibonacci tarafından ifade edilmiştir. Fibonacci her sayının kendinden önce gelen iki sayının toplamı şeklinde ilerlediğini söyler: 0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377, 610, 987, 1597, 2584, …

Ama Fibonacci sayılarının ilginç bir yanı vardır. Dizideki bir sayıyı kendinden önceki sayıya böldüğünüzde birbirine çok yakın sayılar elde edilir. Ve 13. sırada yer alan sayıdan sonra sayı kilitlenir. İşte bu sayı yani 1,618 altın oran olarak adlandırılır. Sayıların birbiri ile olan ilişkileri dağcıların zirveye tırmanırken birbirleri ile olan ilişkisine benzer. Bütün sayılar kendinden bir önceki ve bir sonraki ile bağlantılıdır. Ve böylece zirveye giden yolu oluştururlar. Zirve ise altın orandır.