Ayağını Yorganına Göre Uzat Deyiminin Anlamı ve Hikayesi

Ağanın biri, üzerine örttüğü yorganların küçüklü­ğünden şikâyet edip duruyormuş. Yüklükte ne ka­dar yorgan varsa hanımına çıkarttırmış. Her birini tek tek örtmüş, ancak sabah kalktığında:

“Bu da kısa geldi. Ayacıklarım buz kesti” demiş. Sonunda civarda ne kadar yorgancı varsa hepsini toplamış. Onlara, nasıl bir yorgan istediğini anlatmış. Kim arzu ettiği yorganı yaparsa ona büyük mükâfat vaad etmiş. Yorgancılar gitmişler, haftalarca çalışmışlar ve yaptıkları yorganları ağaya getirmişler. Ağa her

yorganı denemiş, ancak hiçbiri istediği gibi olmamış.

“Şehirde yaşlı bir yorgancı var, bir de ona soralım” demişler. Yaşlı yorgancıya gidip, olan biteni anlatmış­lar. Yorgancı-.

“Siz şimdi gidin, ben yorganı tamam eder getiririm” demiş.

Aradan üç-beş gün geçmemiş ki, yaşlı adam sırtın­da orta boylu bir yorganla çıkagelmiş. Ağa, yorganı gö­rünce-.

“Dedem, bu senin yorganın küçüklüğü burdan bel­li” demiş.

Yorgancı:

“Sen hele şuracığa bir uzan, ben yorganı kendi elle­rimle üzerine örteceğim” demiş. ^c Ağa yatmış, yorgancı da yorganı üzerine örtmüş. Bakmışlar ağanın ayakları yorganın dışında kalmış.

Ağanın “bak gördün mü?” demesine fırsat kalma­dan, yorgancı yanında getirdiği ince bir kızılcık dalı ile ağanın ayaklarına vurarak şöyle demiş: “Ağa da olsan, bey de olsan ayağını yorganına göre uzatacaksın!”

• ••

Bu deyim, “elindeki imkânların sınırını iyi bil. Bir iş yapacağın zaman sınırı aşma” mânâsında kullanılır