Demirtaş Ceyhun Apartman Romanı Özeti

Demirtaş Ceyhun’un hikâye kitabı (1974). Türk Dil Kurumu Öykü Ödülü’nü (1975) de alan Apartman’ın, aynı zamanda kitaba da adını veren ilk hikâyesi olan Apartman, apartmanlarla çevrili bir sokakta yaşananlar aracılığıyla, baskı dönemlerine özgü bir Türkiye panoraması çizer: Bodrum katta yaşayan “tiyatrocu erkek-okumuş kadın”
enelektüel çiftin pencerelerinin önüne bir otomobilin park edilmiş olmasıyla başlayan olaylar zinciri, kapıcılara (ve “karı”larına), apartmanın diğer sakinlerine, komşu apartmanlarda yaşayanlara geçe geçe, bir sokaktan yola çıkarak dönemin Türkiye gerçeğine varmaya çalışır. Kuranşa Ana, Ayşe Kadın, Avukat Mithat ve “Albay” üçgeninde, gene baskı dönemlerine özgü bir Türkiye’yi yansıtır: Kuranşa Ana’nın (Kuru Ayşe Anne’nin) Hisarüstü’ndeki gecekondusu yıkılacaktır ve bunun üzerine “memleket”ten komşusu ve “sütannesi” olduğu Avukat Mithat’a başvurur… Avukat Mithat, uzun içsel muhasebelerden sonra sıkıyönetim komutanlığına gitmeyi göze alacak ama başvurduğu “Albay”la girdiği diyalog sonucunda, memleket gerçekleriyle olduğu kadar kendi çelişkileriyle de yüzleşecek, üstelik gecekondunun yıkımını engelleyemeyecektir. Yirminci Yüzyıldan Masallar başlığıyla sunulan son iki hikâyeden Kuşlar, savaşlar ve teknolojik gelişmelerin “yok olma” eşiğine getirdiği bir dünyayı, küçük bir kız çocuğunun kuşlarla kurduğu ilişki çerçevesinde yansıtır. İkinci hikâye İnsanlar ise, “yaramaz” bir çocuk ekseninde, dünyanın yaşanmaz bir ortama dönüşmüş olmasının hikâyesidir: Çocuğun yaramazlığı, apartmanlar ve otomobillerle çevrili bir kentte, güneşi bile göremeden yaşamasından kaynaklanmaktadır; ve ancak, annenin, çocuğunu elinden tutup da kaçarcasına uzaklaşmaları, giderek kırlarla açılmaları sonucunda kurtulacaklardır.