Diksiyon ve Hitabet Yazılı Soruları Test Soruları ve Cevapları

1. Aşağıdaki yargılar doğru ise parantezlere (D) yanlış ise (Y) yazınız.

• İyi bir konuşmada, ilginç konulardan uzak durmak gerekir. (  )
• İyi bir konuşma güvenilir bilgilere dayanır. (  )

İyi bir konuşma, canlı bir dil, hareketli bir üslup gerektirir. () “Eğitimli insanlar şunlan düşünürler: Baktıklarında berrak görmeyi, dinlediklerinde iyi duymayı, görünüşleri bakımından sıcak olmayı, davranışlarında saygılı olmayı, konuş­malarında dürüst olmayı, işlerinde ciddi olmayı, kuşkuya düştüklerinde doğru sorular sormayı…” Konfüçyiis

2. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi eğitimli bir insanın niteliklerinden biri olamaz?

1. İyi bir dinleyici olmak
2. Etraflarında olup bitenleri doğru bir biçimde kavramak
3. İnsanlarda sempati uyandıracak bir şekilde görünmek
4. Kendilerinden düşük eğitimdeki kişileri muhatap almamak
5. Araştırmaktan, sorgulamaktan vazgeçmemek

3. Aşağıdakilerden hangisi günlük yaşamdaki konuşmalarda dikkat edilmesi gereken özelliklerden değildir?

1. İnsanlar birbirlerine teşekkür etmeyi, birbirlerini başarılarından, mutlu günlerinden dolayı birbirlerini kutlamayı ihmal etmemelidir.
2. Telefon konuşmaları çok uzatılmamalı, konuşma uygun bir şekilde sona erdirilmelidir.
3. Arkadaşlar birbirlerinin duygu ve düşüncelerine önem vermeli, birbirlerine saygı ve sevgi ilişkisi içinde davranmalıdır.
4. Bir ortama girildiğinde ortamda bulunanlara mutlaka selam verilmeli, insanlar bir­birlerinin hâl ve hatırlarını sormalıdır.
5. İnsanlar hatalı olsalar bile hatalarım kabul etmemeli, karşısındaki insanlar özür di­lemedikçe özür dilememelidir.

“Odayı terk et!” demek, kapıyı işaret etmekten daha az mânalıdır. Parmağı dudaklara götürmek, “Konuşma!” demekten daha güçlüdür. Elle yapılan işaret, “Buraya gel!” de­mekten daha iyidir. Hiçbir söz “hayret” ifadesini, gözlerin iyice açılması ve kaşların kal­dırılması kadar canlı anlatamaz. Omuz silkmeyi kelimelerle anlatmaya çalıştığınız za­man bu “tercüme” değerinden çok şey kaybeder.

4. Bu parçada savunulan görüş aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?

1. Jest ve mimiklerin etki gücünün konuşmaktan daha fazla olduğu
2. Elle yapılan işaretlerin yüz hareketlerine göre daha etkili olduğu
3. Konuşmanın duygu ve düşünceleri aktarmada jest ve mimiklerden daha etkili olduğu
4. Konuşma dili varken jest ve mimikleri kullanmanın bir anlamının olmadığı
5. Duygu ve düşünceleri aktarırken abartılı ifadelerden kaçınılması gerektiği

“Ellere gelince, onlar, sözcüklere verilmek istenen anlamı tamamlar ve sayılamayacak kadar hareket çeşidine sahiptir. Eller, kimi zaman anlatımı sözsüz de verebilir. Böylece eller hemen hemen dile gelir, konuşur, söyleşirler, soru sorarlar, isterler, söz verirler, çağırırlar, kovarlar, gözdağı verirler, yalvarırlar, okşarlar, dehşeti, korkuyu, sevinci, kederi, duraksamayı, itirafı, pişmanlığı, ölçüde çokluğu, azlığı ve saymakla tükenme­yen düşünce ve duyguyu biçimlendirerek anlatırlar. Yer yön zarflan ve zamirler için elimizle işaret etmek ihtiyacını duymaz mıyız? İşte elle yapılan jestler, milletleri ve halklan ayıran dillerin bu şaşırtıcı çeşitliliği karşısında, bütün insanlann ortaklaşa dili­nin bir türü olarak biçimlenmiş görünür bana.” Romalı Hatip Quintilianus

5. Aşağıdakilerden hangisi parçada elle yapılan jestlerle ilgili değerlendirmeler ara­sında yer almamaktadır?

1. Elle yapılan jestlerin ulustan ulusa farklılık gösterdiği
2. Sözün anlatımını bütünleyen bir özellikte kullanıldığı
3. Ellerin konuşma olmaksızın da duygu ve düşünceleri anlatabildiği
4. Bir yeri işaret etmek için de ellerden yararlanıldığı
5. Ellerin nicelik ifade edecek biçimde de kullanılabildiği

6. Aşağıdaki yargılar doğru ise parantezlere (D) yanlış ise (Y) yazınız.

• Konuşmanın işitsel dokusunu jest ve mimikler, kılık kıyafet gibi öğeler oluşturur. ()
• Konuşmacı kıyafetine ve dış görünüşüne de dikkat etmeli; temiz ve özenli olmalıdır. ()
• Konuşma mekânının ışık ve ses düzeni konuşma öncesinde kontrol edilmelidir. ( )

Düşmanıyla konuşuyor gibi. Bir konuşma biçimi olarak bunun işe yaramayacağını, çoğu insanın böyle bir konuşmayı dinlemeyi istemeyeceğini söyleyebilirim. El hareketleri de çok sert. Eleştirmem gereken bir nokta da elindeki kâğıda bakarak konuşması. Çünkü bunu yaparken dinleyicilerle göz temasını kaybediyor. Aşın sert bir ses tonuyla konuşu­yor.

7. Yukarıdaki hitabeti hakkında değerlendirme yapılan kişiyle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

1. Dinleyicileriyle göz temasını yeterince kuramadığı
2. Ses tonunu konuşmasının niteliğine göre ayarlayamadığı
3. Konuşmaya hazırlanırken bir metin hazırlamadığı
4. Kendisini dinleyenlerde bir sıcaklık yaratamadığı
5. Elle yaptığı jestlerde başanlı olamadığı

8. Aşağıdakilerden hangisi 1yi bir hatipte bulunması gereken özelliklerden değildir?

1. Açık yürekli, içten ve sevgi dolu olması
2. Konuştuğu konuyla ilgili yeterli bilgi birikimin olması
3. Konuşmayı yerinde ve zamanında bitirmesi
4. Ana dilini doğru, etkili ve güzel konuşması
5. Konuşmasını baştan sona önündeki kâğıda bakarak yapması

Saint Laurent’in belirlediği konuşma ilkelerinden bazıları şunlardır: İkide birde nasi­hat etmeye kalkmayınız. Palavra atmayınız. Ateşi körükleyecek konulardan sakınınız. Övünmeyiniz. Tanımadıklarınızdan bahsederken saygısızlık etmeyiniz. Yanınızda olma­yan bir kişiyle ilgili olumsuz konuşmayınız.

9. Buna göre aşağıdakilerden hangisi R. Saint Laurent’in konuşma ilkelerini benimse­yen birinin yapacağı bir davranış olamaz?

1. Konuşurken gösteriş yapmaması
2. Gergin ortamları sakinleştirmesi
3. Yalan söylememesi
4. Dedikodudan hoşlanması
5. Görgülü ve ince düşünceli biri olması

Ayakta kollarımızı kavuşturarak, bir topluluk önünde yönelttiğimiz bir soruya yanıt vermedeki isteksizlikle, kollarımızı açarak ve aynı kişilere doğru yürüyerek, sorduğu­muz benzer soruya, alacağımız yanıt arasında bariz fark vardır.

Adam sesini iyice yükselterek konuşmasını sürdürdü. Aslında buna pek konuşma de­nemezdi. Öfkeden kudurmuş bir insanın başı sonu belirsiz sözleri… Başlayan ama bit­meyen cümleler… Her şeyi birden ve aynı anda söyleme çabası nedeniyle oradan oraya atlayan, dağılan sözcükler.

Tepsi gibi gökte duran ayın ışığı öylesine parlaktı ki suyun içinde ağaçlann yansıma­larını görebiliyordum. Evin tam altında küçük bir balık, açılan bir şişe mantarı sesiyle suya vurdu. Gece denizinin pürüzsüz derisi yeniden ayna gibi dümdüz olmuştu.

10. Yukarıdaki numaralandırılmış paragraflarla ilgili aşağıdaki yargılar doğru ise paran­tezle gösterilen yerlere (D) yanlış ise (Y) yazınız.

1. paragrafta jest kullanmanın faydası vurgulanmıştır. ( )
2. paragrafta konuşmacının anlaşılmaz üslubu eleştirilmektedir. ( )
3. paragrafta konuşan kişi belirli bir plana göre metnini oluşturmuştur. ( )
4. paragraf, sade bir üslupta kaleme alınmıştır. ( )