Fiil Eylem Cümlesi Nedir, Konu Anlatımı, Örnekleri, Çeşitleri, Özellikleri Kısaca

YÜKLEMİN TÜRÜNE GÖRE CÜMLELER

Cümleler yüklemin türüne göre isim cümlesi ve fiil cümlesi olmak üzere ikiye ayrılır.
Cümlenin yüklemi isimden oluşmuşsa isim cümlesi; fiilden oluşmuşsa fiil cümlesi söz konusu olur.

FİİL (EYLEM) CÜMLESİ

Yüklemi çekimli fiilden oluşan cümleye fiil cümlesi denir. (Çekimli fiil; kişi ve kip eki almış olan fiillerdir.)

Oradan oraya aç ve çıplak gözleri ile dolaştı.

Bırakınca azat edilmiş bir kırlangıç gibi fırladı.

Yıldızlı güvertede baş başa oturuyorduk.

Fiil cümlelerinde yüklem deyimden ve birleşik fiilden oluşabilir.

Duvardaki saatin sesi sinirime dokunuyor.

Şaşkınlıktan adamın selamına karşılık verememiştim.

Yaz, rüzgârsız ve ağır denizin üstüne çöküvermişti.

İsim cümlelerinde de fiil cümlelerinde de yüklem basit, türemiş veya birleşik sözcükten oluşabilir.

İstanbul’u hayatımda ilk kez görecektim.

Basit fiil

Beton direkler arasına dikenli teller gerilmişti.

Türemiş fiil

Zaman çabucak geçiverdi.

Birleşik fiil

Güldür sevgiliyi kandıran.

Basit isim

Açıktır her zaman evinin kapısı sana.

Türemiş isim

Hanımelidir en sevdiği çiçek.

Birleşik isim

******************

SORU

Aşağıdaki cümlelerden hangisi yüklemin türüne göre ötekilerden farklıdır?

A) Ozan, esinlenenden çok esinleyendir.

B) Söylenmemiş aşkın güzelliğiyledir şiir.

C) Hayattaki tek amacı oğlunun mutluluğuydu.

D) Şiir, beraber söylenen solo şarkılardır.

E) Yürek zor katlanıyor onu yitirmeler.

CEVAP

Fiilimsiler isim cümlesi kurduğundan A seçeneğindeki yüklem konumundaki “esinleyen” fiilimsisi de isim cümlesi kurmuştur. B’de “söylenmemiş aşkın güzelliğiyledir” sıfatla nitelenmiş isim tamlamasından oluşmuş yüklem olduğundan isim cümlesidir. C’de “oğlunun mutluluğu” isim tamlaması; D’de “beraber söylenen solo şarkılar” sıfat tamlaması yüklem olduğundan bunlar da isim cümlesidir. E’de ise yüklem “katlanıyor” fiilinden oluştuğundan burada fiil cümlesi söz konusudur. Doğru seçenek E’dir.