Kadı Burhaneddin Kimdir, Eserleri, Hayatı, Edebi Kişiliği Kısaca
Kadı Burhaneddin Kimdir, Eserleri, Hayatı, Edebi Kişiliği Kısaca
XIV. yy. Azerî şairlerinden, 1344-1398, doğ. Kayseri, ölm. Sivas
• Babası Kayseri kadısı idi. Beş yaşında babasından ders görmeye başlayarak 14 yaşma kadar Türkçe, Arapça, Farsça, mantık ve hikmet; 14 yaşında babasıyla gittiği Mısır’da da devrinin diğer ilimlerini öğrendi, 19 yaşında yine babasıyla Mısır’dan Hicaz’a da gitti, dönüşte babasının ölümü üzerine bir yıl Halep’te tekrar öğrenimine devam etti. 1364’te Kayseri’ye dönerek babasının yerine kadı, 1364’te Kayseri’de hükümet sürmekte olan Eretnaoğulları’na vezir oldu. 1381’de Sivas’ta tahta çıktı. Sivas sultanlığı 18 yıl sürdü, komşularıyla savaşlar içinde geçti, sonunda Sivas surları önünde sürüklenerek, başı kesildi, öldürüldü
• Çok hareketli, maceralı bir siyaset hayatı yaşarken bir yandan da fıkıh ilmi üzerine Arapça eserler, Arapça ve Farsça şiirler de yazan, hissî hayatında da o kadar coşkun ve ateşli Kadı Burha-neddin, çoğunu aruz, bir kısmını da hece ile yazdığı Türkçe şiirlerinde Azerî lehçesini kullandı. 1500 kadar gazel, 119 tuyuğ, 25 rubai, birkaç müfred bulunan Türkçe divanının tek yazması British Museum’dadır. Türk Dil Kurumu, bu Türkçe divanı 1944’de bastırdı
• Doç. Dr. Yaşar Yücel’in bir monografisi Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yayınları arasında çıkmıştır: Kadı Burhaneddin Ahmed ve Devleti (1970). Divanı’nın tenkidli basımını Prof. Dr. Muharrem Ergin hazırladı ve İstanbul Edebiyat Fakültesi Yaymları’nda çıktı (1980).
