Lisanı Osmani’nin Edebiyatı Hakkında Bazı Mülahazatı Şamildir Makalesinin İçeriği ve Özellikleri
Lisanı Osmani’nin Edebiyatı Hakkında Bazı Mülahazatı Şamildir Makalesinin İçeriği ve Özellikleri
Lisanı Osmani’nin Edebiyatı Hakkında Bazı Mülahazatı Şamildir Ne Demek
Lisanı Osmani’nin Edebiyatı Hakkında Bazı Mülahazatı Şamildir Hakkında Bilgi
Namık Kemal’in Tasvir Efkâr gazetesinde yayınlanan “Lisân-ı Osmani’nin Edebiyatı Hakkında Bazı Mülahazatı Şamildir” başlıklı makalesi, içerik olarak Türk edebiyatının genel bir değerlendirmesini yapmaktadır. Aynı zamanda yeni edebiyatın eski eski edebiyata karşı savunulduğu ilk metin olarak kabul edilir. Namık Kemal, öncelikle edebiyatın bir dil meselesi olmasından hareketle, dilin öneminden bahseder ve mevcut Türk edebiyatı dilinin anlaşılmaktan uzak bir halde olduğundan yakınır. Dilin milli birliği sağlayan unsurlardan olmasına bağlı olarak Osmanlı sınırlan dışındaki Türk toplulukları ile anlaşabileceğimiz bir dilin olmadığını ileri sürer. O’na göre ilimde ilerlemenin yolu da dilin gelişmesinden geçmektedir.
Dili geliştirecek olan da edebiyattır. Osmanlı edebiyatının Türkçe söyleyiş vasfım kaybederek bir edebiyat dili ortaya koyamamasını, gerilememizin esas nedeni olarak görür. Halk, Arapça ve Farsça’nın etkisi altında kalan yazı dilini anlayamamaktadır. Dolayısıyla Osmanlı edebiyatı ve dilinin ıslah edilmesi gerekmektedir. Genç ediplerin bu yolda çalışmalar yaparak makale, tiyatro ve roman türlerinde eserler veriyor olmalarını da olumlu gelişmeler olarak değerlendirir. Namık Kemal, makalede eski şiire karşı ağır eleştiriler getirerek Divan şiirinde naat ve münacaatlar dışında şiir yoktur, der. Akılla bağdaşmayan, hayalin sınırlarını zorlayan mazmunları, anlam bütünlüğünün olmayışı, dine ve ahlaka uymayan taraflarıyla eski şiirin değersizleştiğini düşünür. O’na göre şiir gerçekle irtibat halinde olmalıdır. Ayrıca makalede hece vezninden de söz etmiş, İran tesirini ve aruzu şiirimizin Türkçeleşmesinin önünde bir engel olarak görmüştür.