Mahmut Makal Kimdir, Eserleri, Hayatı ve Edebi Kişiliği

Günümüz yazarlarından, doğ. 1 Ocak 1930, Demirci köyü (Niğ­de/Aksaray)

• İvriz (Konya Ereğlisi) Köy Enstitüsü’nü bitirdi (1947), altı yıl köy öğretmenliği yaptıktan sonra yüksek öğrenimini Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü’nde tamamladı, çeşitli illerde ilköğretim müfettişliği yaptı, bir ara Venedik Üniversite­si’nde Türk Dili ve Edebiyatı okuttu (1971-1972), 1976 yılında emekli oldu.

• İlk şiiri “Toros’un Eteğinde” 1945’te Türkçe Doğru dergisinde yayımlandı. Yazarlığa ilk öğretmenliği sırasında Varlık dergisine gönderdiği köy mektup ve notlarıyla baş­ladı (Mayıs 1948). Bu notların toplandığı Bizim Köy (1950) kitabıyla geniş bir ilgi uyandırdı; edebiyatımızda köy yazıları çığırını açtı: * Apaydın, “’Baykurt, *Şimşek, *Gider gibi çoğu Köy Enstitüsü çıkışlı, bugünün ünlü yazarları sanat hayatlarının ilk dönemlerinde onun yolunda yürüdüler 8 Eserleri fıkra veya makale biçiminde, köy, kasaba, eğitim soranları, öğretmen kıyımları üzerine gözlemler, hikâyemsi notlar, izlenimlerle oluştu: Bizim Köy (1950), Köyümden (1952, Hayal ve Gerçek adıyla, 1957), Memleketin Sahipleri (1954), Kuru Sevda (1957), Köye Gidenler (1959), Kalkınma Masalı (1960), Ötelerin Havası (1965), Yer Altında Bir Anadolu (1968), Zulüm Makinası-Öğretmen Kıyımı (1969), “Değişenler: Bizim Köy 1975 (1976), Karanlığı Zorlayanlar (1976), Köy Enstitüleri ve Ötesi (1979), Bir İşçinin Günlüğünden (1980); Ağlatı (1989), Anımsı-Acımsı (Faust’un Dediği (1990), Ba­kırdaki Kıvılcım (1992), Deli Memedin Türküsü (1993), Bozkırdaki Kıvılcım Ens­titüleri (2005). • 17 Nisan (1959), Eğitimde Yolumuz Nereye (1960), İplik Pazarı (1964), Halktan Ayrı Düzenler (1965), Bu Ne Biçim Ülke (1968), Kokmuş Bir Dü­zende (1970) isimli kitapları sonraki yıllarda başka kitapların içinde yayımlanmış­tır. – 1967 UNESCO Dünya Kültürüne Hizmet Ödülü’nü, Bizim Köy 1975 ile Türk Dil Kurumu 1977 Gezi Ödülü’nü kazandı.