MESNEVİ

Her beytin kendi içinde uyaklı olduğu uzun nazım biçi­midir. (aa, bb, cc, dd…)

Aruzun kısa kalıpları ile yazıl­mıştır.

Divan edebiyatında manzum hikâyelerin yazıldığı na­zım biçimidir. Beyit sayısı sınırsızdır. Örneğin Mevlâ- na’nın mesnevisi 25.000 beyitten oluşmuştur.

Mesneviler aşk, tasavvuf, savaş ve kahramanlık, şehir ve şehrin güzellikleri, mizah gibi değişik konularda ya­zılmıştır.

Divan edebiyatında roman ve hikâye gibi türler olma­dığı için mesneviler bir bakıma bu türlerin yerini tut­muştur.

Aynı şair tarafından yazılmış beş mesneviye “Hamse” adı verilir. Hamse sahibi olarak tanınmış önemli divan şairleri: Ali Şir Nevâi, Taşlıcalı Yahya, Ham­dullah Suphi, Nev’i-zâde Atâi’dir.

Mesnevi nazım şekli ile yazılmış eserler konularına göre şöyle sınıflandırılabilirler:

Destanlar, savaş ve kahramanlık konularını işleyen mesneviler: iskendernâme (Ahmedî)

Aşk hikâyelerini konu alan mesneviler: Leylâ ve Mecnun, Vamık u Azrâ, Hüsrev ü Şirin.

Dinî ve tasavvuf! mesneviler: Mevlid (Süleyman Çelebi), Hilye-i Hakanî (Hakanî), Hüsn ü Aşk (Şeyh Galip).

Ahlâkî-didaktik mesneviler: Hayriyye (Nâbî)

Şehirleri ve o şehrin güzellerini anlatan mesneviler: Şehrengiz-i Bursa (Lâmiî), Hûbannâme (Enderun- lu Fazıl)

Eğlence ve düğünleri anlatan eserler: Surnâme (Vehbî).

Mizahî mesneviler: Harnâme (Şeyhî)