Servet-i Fünun Dergisi Hakkında Bilgi

Servet-i Fünun Dergisinin Özellikleri

Servet-i Fünun Dergisi Kim Tarafından Çıkarıldı

Servet-i Fünun Dergisi Niçin Kapatıldı

Servet-i Fünûn dergisi, 1891-1944 yıllan arasında yayımlanmış olmasına rağmen, edebiyat tarihimiz açısından asıl önem taşıyan periyodu, 1896-1901 yıl­ları arasındaki Servet-i Fünûn / Edebiyât-ı Cedide topluluğunun ürünlerini ya­yınladığı dönemidir. Dergi, Ahmed İhsan’ın gayretleri ile çıkarılmış, en verimli dönemini Tevfik Fikret’in derginin başına geçmesi ile yaşamıştır. Servet-i Fünûn dönemi edebiyatı, bu dergi etrafında oluşmuş ve topluluk adını dergiden almıştır. Servet-i Fünûn edebiyatının önemli simaları, bu dergideki ürünleri ile edebi şah­siyet kazanmışlardır diyebiliriz. Dönemin edebiyat dergilerine nazaran içerik ve görselliği ile basın tarihimizde önemli bir aşamadır. İlk zamanlarında fen bilimle­rine ağırlık veren dergi, zamanla edebi yönü ağır basan haftalık bir dergi kimliği kazanmıştır.

Derginin edebi zemininin oluşumunda Recaizade Mahmut Ekrem’in rolü büyüktür. Dönem edipleriyle girmiş olduğu polemiklere bir cephe oluşturmak için Galatasaray Lisesi’nden öğrencileri Ahmet İhsan ve Tevfik Fikret’in öncü­lüklerinde Servet-i Fünûn dergisinde yeni edebiyat çalışmalarının yayınlanmasını sağlamıştır. Derginin bir yeni edebiyat cephesi olarak Türk edebiyatmda ve ba­sm hayatında yer edinmesinde özellikle baş aktör olarak Tevfik Fikret’i görürüz. Dergide Cenab Şahabeddin, Halit Ziya, Mehmed Rauf, Hüseyin Cahit Yalçm, A. Nâdir müsteanyla Ali Ekrem Bolayır, Hüseyin Sîret, Hüseyin Suad, Ahmed Şu- ayb, Menemenlizâde Mehmed Tâhir, İsmâil Safa, H. Nâzım müsteanyla Ahmet Reşit Rey, Süleyman Nesib, Ahmed Hikmet Müftüoğlu, Süleyman Nazif, Celâl Sâhir ve Faik Âli gibi isimler öne çıkmıştır. Fikret, dergi yönetimi ve yayın konu­sundaki hassasiyeti, mükemmeliyetçi tarafıyla derginin dönem dergileri arasında önemli bir yer edinmesini sağlamıştır. Dergide şiirler, hikâye ve roman tefrikala- n yayınlanmış, “Musahabe-i Edebiyye” başlığıyla başta Fikret olmak üzere di­ğer ediplerin edebi sohbet yazılan, tenkit türünde yazılar, Avrupa edebiyatından önemli tercümeler yer almıştır.

Servet-i Fünûn dergisi, yeni edebiyatı savunan genç ve yetenekli ediplerin toplandığı bir zemin olması münasebetiyle eski edebiyat taraftarlan başta olmak üzere çeşitli kesimlerden tepkiler almış, eserlerinde kullandıklan dil ve üslup nedeniyle eleştirilmişlerdir. Bu eleştiriler, edebiyatımızın önemli polemiklerinin oluşumuna zemin hazırlamıştır. Bunlardan biri Ahmet Midhat’m Servet-i Fünun- culann dillerinin anlaşılmadığını ileri sürmesiyle başlayan ve başkalarının da ka­tılımıyla şiddetli bir şekilde devam eden “Dekadanlık” tartışmasıdır.

Topluluğun dağılması da yine dil bahsi üzerinden fakat bu defa kendi içle­rinden gelişen bir tartışmayla başlamıştır. Ali Ekrem, başta Cenap olmak üzere kendi nesillerine mensup ediplerin yapay bir dil kullandıkları itirafım içeren “Şi­irimiz” başlıklı bir yazı kaleme alır. Bu topluluğun ilk anlaşmazlığı olarak göze çarpar ve zamanla dergiden ayrılmalar başlar. 1901 yılında ise Fikret’in dergi idaresi ile ilgili bir konuda anlaşmazlığa düşerek dergiden ayrılması, en büyük kayıp olur. Her ne kadar Hüseyin Cahit yönetimi bir süre sürdürmeye çalışsa da Fransızcadan çevirerek yayınladığı “Edebiyat ve Hukuk” başlıklı makale der­ginin kapatılmasına neden olur. Bu olaydan sonra dergi eski edebi işlevini kay­beder, daha güncel bir çizgiye kayarak yayın hayatını fasılalarla 1944’e kadar devam ettirir. Dergi, bu safhadan sonra Fecr-i Âti’ye, ilk başlarda eleştirel yazılar çıksa da Yeni Lisan hareketine yani Milli edebiyata, Yedi Meşaleciler gibi Türk edebiyatının önemli edebi hareketlerine de sayfalarım açmış, devrin önemli edip­leri ilk ürünlerini burada kaleme almışlardır.