Kitap Cevapları TIKLA
Soru Sor TIKLA
Edebi Sanatlar

Tevriye Sanatı Nedir, Özellikleri ve Örnekler

TEVRİYE

Tevriye Sanatı Nedir, Özellikleri ve Örnekler

Asıl söylenilmek istenileni kapalı söylemek. Klasik Türk şi­irinde anlatıma bir espri ve bir incelik katma amacıyla bir­den fazla anlamı bulunan bir sözcüğün yakın anlamını söyleyip uzak anlamını kastetme sanatıdır. Behçet Necâtigil’in şiirlerin­de çokça rastlanılan bir sanattır.

********************

Tevriye Sanatına Örnekler

Gül gülse dâim aglasa bülbül aceb değil

Zirâ kimine ağla demişler kimine gül 

Zâti

Zâtî, gül sözcüğünü tevriyeli olarak iki ayrı anlamda kul­lanmış olmakla birlikte gülü / yakın anlamda gülmek fiiliyle bağlantılı olarak kullanmasına rağmen uzak anlamda gül çiçeği­ni kastederek kullanmıştır.

********************

Şeriatın ne mübarek nizamdır ey Cem

Harâm olan meyi tecviz eder mübâha kadar

Yalıya Kemal Beyatlı, Eski Şiirin Rüzgarıyla

Yahya Kemal, “şeriat” sözcüğünü tevriyeli olarak önce ya­kın anlamını, Kur’an’ın hükümlerini anmakla birlikte, gerçekte içkinin mucidi Cem’in kurmuş olduğu düzeni / sistemi kastet­miştir.

********************

Tutar bir ah âlıûyu yâlılarda

Kim atar kemendi kalkar divandan

Bir Çağ günümüze

Behçet Necâtigil, Bütün Şiirleri

Bu dizede “dîvan” kelimesi Hem oturulacak sedir hem de divan şairlerinin şiirlerini topladığı kitap anlamında kulla­nılmıştır. Sözcüğün yakın anlamı şairler kitabı divan olmakla birlikte uzak / asıl kastedilen anlamı oturulacak sedir anlamın­da kullanılmıştır.

********************

Biri var pencere

Pencere önlerinde ağlar duruyor

Behçet Necâtigil, Bütün Şiirleri

Bu beyitteki “ağlar” sözcüğü hem ağlamak fiilinin geniş za­man çekimi olarak hem de balık ağları anlamında kullanılmıştır. Yakın anlam olarak “ağlamak” eylemi kastedilirken, uzak an­lam olarak da balık ağları kastedilmiştir.

********************

Ve ellerim batık bir suda akar gözlerim her şeye bakar

Bahar bir gelsin yeter artık eksikse de bırak elleme

Turgut Uyar, Büyük Saat

Turgut Uyar, “elleme”yi / el sürmeyi / yakın anlamı söyle­yip, uzak anlamı/ilgilenmeyi kastederek tevriye sanatı yapar. Şair, ilgisizliğe razı gibi görünse de ondan aslında oldukça şika­yetçidir.

********************

Önemli olan güldür

Asya’da, Afrika’da , Güney Amerika’da açan güldür

Allı turnam akça gülüm

Kazanılacak bir dünyam var benim

Kazanılacak bir dünyamız var bizim!

Suçsuzum ve kalkıyorum ayağa…

özdemir İnce, Türk Şiir Sanatı

Bu şiirde “gülüm” sözcüğü hem bir bitki anlamında hem de sevgili anlamında kullanılmıştır. Bu şiirde yakın anlam gül çiçeği olmasına rağmen uzak anlamdan kastedilen sevgilidir.

********************

Diğer söz sanatları için konu başlıklarına tıklayınız…

TEŞBİH                  

İSTİARE          

MECAZ                    

MECAZ-I MÜRSEL

KİNAYE                  

TARİZ

İSTİHDAM

TEZAT

TEVRİYE           

TECAHÜL-İ ARİF                 

MÜŞAKALE

TEŞHİS                    

İNTAK

HÜSN-İ TALİL      

MÜBALAĞA

TEKELLÜM-İ RUHİ

NİDA                   

TERDİD                    

KAT’

RÜCU                        

İLTİFAT

TEKRİR                      

TEDRİC

İSTİFHAM                

TELMİH

İKTİBAS                      

MUAMMA

LÜGAZ                        

MÜLEMMA

İRSAL-İ MESEL        

İHAM

TENASÜP                    

LEF Ü NEŞR

SİHR-İ HELAL          

İBHAM

TEHZİL                        

CİNAS

SECİ

İŞTİKAK                      

İADE

AKİS                              

AKROSTİŞ

LEBDEĞMEZ              

ALİTERASYON

TARİH DÜŞÜRME

2024 Ders Kitabı Cevapları
🙂 BU İÇERİĞE EMOJİYLE TEPKİ VER, PAYLAŞ!
0
happy
0
clap
0
love
0
confused
0
sad
0
unlike
0
angry

Bir yanıt yazın

**Yorumun incelendikten sonra yayımlanacak!