12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Ordinat Yayınları Sayfa 135
“12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Sayfa 135 Ordinat Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Ordinat Yayınları Sayfa 135
Metin ve Tür ile İlgili Açıklamalar
Cumhuriyet Sonrası Halk Şiiri
Cumhuriyet Dönemi’nde halk şairleri usta-çırak ilişkisi içinde yetişmeye devam etmişlerdir. Genel olarak saz eşliğinde şiir söyleme geleneğinin takipçisi olmuşlardır. Saz çalma geleneğine uymayıp sadece şiir yazan şairler de vardır. Bu dönem halk şairleri, şiirlerinde geleneksel konuların yanında güncel konuları da işlemişlerdir. 19. yüzyıl halk şiirine göre Cumhuriyet Dönemi halk şiirleri daha sade bir dille söylenmiştir. Divan şiiri etkisi ve Arapça-Farsça sözcüklerin kullanımı bu dönemde oldukça azalmıştır. Bu dönem halk şairleri arasında Abdurrahim Karakoç, Mahzuni Şerif, Neşet Ertaş, Murat Çobanoğlu, Şeref Taşlıova gibi sanatçıları saymak mümkündür.
Âşık Veysel, âşık edebiyatı geleneği içinde yetişip bu geleneği başarıyla temsil eden bir halk şairimizdir. Köy ve şehir hayatı arasındaki geçiş çizgisinde “aşk, tabiat, vatan, din, ahlak, hasret ve gurbet” konularını ihtiva eden şiirler söylemiştir.
Âşık Veysel, Cumhuriyet Dönemi’nde eski âşıklık geleneğini devam ettiren gerçek bir saz şairimizdir. Hece veznini şiirlerine ustalıkla uygulayan şair, yazıp söylediği şiirlerinde “Veysel” mahlasını kullanmıştır. Onun şiirlerinde “güzel”, insanın doğuştan getirdiği güzellik duygusunun kendiliğinden yöneldiği nesnelerdir. Güzellik onun içindedir. O kadar ki içindeki bu güzellik duygusu bütün bir varlık âlemiyle anlam kazanmıştır.
Metni Anlama ve Çözümleme
1. Şiirin teması nedir? Açıklayınız.
- Cevap: Aşk ve aşkın ancak bir aşığın sevgisiyle anlam bulacağıdır, güzelliğin gelip geçiciliğidir.
2. Şiirde aşk, âşık ve gönül ilişkisi nasıl yorumlanmıştır? Açıklayınız.
- Cevap: Şiirde aşk ancak aşığın verdiği değer üzerinden anlam kazanır denmektedir. Aşık kendisindeki aşk olmazsa aşık olunan kişinin de bir öneminin olmadığını vurgular.
3. Aşağıdaki dizelerde geçen edebî sanatları bulunuz.
- Cevap:
Gönlümdeki köşk olmasa: Benzetme
Tabirin sığmaz kaleme: Abartma
Derdin dermandır yareme: Tenasüp (uygunluk)
4. Şiirdeki ahenk unsurlarını (ölçü, kafiye, redif, nakarat; ses, kelime ve kelime grubu tekrarı, ses akışı vb.) belirleyiniz.
- Cevap:
aşk olmasa / köşk olmasa: olmasa’lar redif şk’ler tam kafiye.
kaleme/yareme/aleme: e’ler redif em’ler tam kafiyedir.
yazardı/çözerdi/gezerdi: di’ler redif ez’ler tam kafiye
görülmezdi / verilmezdi/ dirilmezdi: mezdi’ler redif er’ler tam kafiye
feryadı/adı/tadı: ı’lar redif ad’lar tam kafiyedir
5. Şaire göre güzellik nedir? Açıklayınız.
- Cevap: Şaire güzellik sevgili için hissedilen güzel duygulardır. Onlar olmasa güzelliğin de aşkın da bir anlamı olmamaktadır.
6. Şiirden hareketle Cumhuriyet Dönemi halk şiirinin özelliklerini belirtiniz.
- Cevap: Halk şiiri Aşık tarzı şiir geleneğin örnektir. Arı Türkçe ile hece ile şiirler yazan ve aşıklık geleneğinin son yüzyıldaki en önemli temsilcilerinden olan Aşık Veysel günümüzde hala önemini ve değerini korumaktadır. Aşık Veysel, aşıklık geleneğinin Cumhuriyet sonrası en önemli temsilcilerindendir. Bu şiirinde Anadolu insanının lirik duygularını ve sevmesinin saflığı güzelliği üzerinde durmuştur.
7. Şiirin nazım biçimi ve nazım türünü tespit ediniz.
- Cevap:
Nazım Biçimi: Türkü
Nazım Birimi: Dörtlük
8. Şiirde geçen “âşık, maşuk, âlem, tabir, meşk” sözcüklerinin anlamını “TDK Türkçe Sözlük”ten bularak kelimeler üzerinde telaffuz çalışması yapınız.
- Cevap:
âşık: Âşık, Anadolu, Güney Kafkasya ve İran’da sürdürülen, genellikle bağlama veya başka bir telli müzik aleti eşliğinde söylenen sözlü halk müziği geleneğini icra eden kişidir.
maşuk: Maşuk, TDK sözlük anlamı olarak aşık olunan erkek ya da sevilen erkek anlamına gelir.
âlem: yeryüzü ve uzayda var olan şeylerin tümü.
tabir: anlatım, deyiş.
meşk: alışmak ve öğrenmek için yapılan çalışma, alıştırma.
9. izlediğiniz belgeselden yola çıkarak “Güzelliğin On Par’etmez” şiiriyle şairin hayatı arasında nasıl bir ilişki kurulabilir? Açıklayınız.
- Cevap: Şair saz aşığıdır. Ruhundan geleni diline teline yansıtmaktadır. Belgeselde de Aşık Veysel’in nasıl bu yola girdiğini ve ona ait olan aşk şiirlerini nasıl ürettiğinden bahsedilmektedir.
1. ETKİNLİK
Aşağıdaki Âşık Veysel’e ait dörtlüklerde kullanılan imgeleri bulunuz.
Evvelden hastadır yaralı gönlüm
Sevdayı mahbuba ereli gönlüm
Aşkın gömleğine gireli gönlüm
Hicranı Veysel’den n’ola kendine
***
Yüce dağın menekşesi
Sesin güzeller neşesi
Gönlümün billur şişesi
Taşa çalsam kırılman mı
***
Yine havalandı gönlümün kuşu
Hiç hesaba sığmaz feleğin işi
Dünyada belalı Veysel’in başı
Herkes çilesini çeker nihayet
- Cevap: 1. Dörtlükte: Aşk’ı giyilecek bir gömlek gibi somutlaştırmıştır. 2. Dörtlükte ise sevdiceğini dağ menekşelerini benzetmiştir. 3. Dörtlükte ise Kalbini havalanan bir kuşa benzetmektedir.
12. Sınıf Ordinat Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 135 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
