9. Sınıf Dil ve Anlatım Kazanım ve Kavrama Testi 6 Soruları ve Cevapları Çöz

1) Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisi temel (ilk) anlamıyla kullanılmıştır?

A) Konuşma sanatının tüm inceliklerini kullanarak bizleri etkiledi.

B) İğneli sözleriyle etrafındakileri oldukça fazla üzmüştü.

C) İyi bir işte çalıştığı hâlde babasından geçiniyordu.

D) Böyle çalışkan insanlar sayesinde amacımıza ulaştık.

E) Sağlam bir insandır, para konusunda ona güvenebilirsin.

Bir sözcüğün temel anlama bağlı olarak zamanla kazandığı

değişik anlamlara ‘‘yan anlam’’ denir.

2) Buna göre aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisi yan anlamıyla kullanılmıştır?

A) Bütün bu olup bitenlerden sonra burnundan soluyordu.

B) Öğretmenlerinin gözüne girebilmek için çok çalışıyor.

C) Geçen gün, yolun ağzında karşılaşınca selamlaştık.

D) Adam, raftaki kitabı parmağıyla gösterdi.

E) Bütün gece dişini gıcırdattı, bizi hiç uyutmadı.

Bir sözcüğün gerçek anlamından sıyrılarak başka bir

sözcük ya da kavram yerine kullanılmasıyla kazandığı

yeni anlama ‘‘mecaz anlam’’ denir.

3) Buna göre aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisi mecaz anlamıyla kullanılmıştır?

A) Şehrin göbeğinde kaza meydana gelmiş.

B) Akşam sıcak bir çorba içip dinlen.

C) Köşkün oldukça büyük bir bahçesi vardı.

D) Bu tarz ayakkabıların burnu sert oluyormuş.

E) Çocuğun gözlerindeki ışığı önce öğretmeni fark etmişti.

4) ‘‘Basit’’ sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde gerçek anlamıyla kullanılmıştır?

A) Üstünde basit bir elbise ile dolaşıyordu.

B) En basit şeyi yazamayacak kadar cahildi.

C) Bu basit şakalar her seferinde onları güldürürdü.

D) Bizleri çok basit sözlerle kandırmaya çalışıyordu.

E) Bu, fikirsiz ve basit bir çocuk hafifliği değildi.

I. Kötü güçlere karşı gençlerimiz dikkatli olmalıdır.

II.Yemeği ateşten indireli yarım saat olmuştu.

III. Yıllarca ailesinin gölgesinde yaşamını sürdürdü.

IV.Odanın içini bahar sabahının aydınlığı kaplamıştı.

5) Numaralanmış cümlelerin hangi ikisinde altı çizili sözcük gerçek anlamı dışında kullanılmıştır?

A) I. ve II.

B) I. ve III.

C) I. ve IV.

D) II. ve III.

E) III. ve IV.

6) ‘‘Basamak’’ sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde mecaz anlamıyla kullanılmıştır?

A) Koşarak basamaklara yöneldi, merdivenleri bir solukta çıktı.

B) Bugün matematik dersinde sayı basamaklarını işledik.

C) Şoför bazı yolcuları, “Basamakta durmayın!” diye uyardı.

D) Basamaklara takılınca çok kötü tökezledi.

E) Amacına ulaşmak için beni basamak olarak kullandı.

7) “Bağlı” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde ‘‘sadık, tutkun’’ anlamında kullanılmıştır?

A) Üniversitemize bağlı fakülteleri ziyaret ettik.

B) Ekinlerin gürleşmesi yağmura bağlıdır.

C) Çocuklarına büyük bir sevgiyle bağlıydı.

D) Bağlı duran demir sert bir şekilde denize düştü.

E) Sevincimiz de üzüntümüz de hep sana bağlı.

8) “Ağır” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde “yoğun” anlamında kullanılmıştır?

A) Evin sofasına girer girmez kendisini ağır bir duman karşıladı.

B) Çevredekilere pek duyurmak istemeyen ağır bir sesle kulağıma eğildi.

C) Ağır kıyafeti ile toplantıya pek uymayan arkadaşının yanında ne kadar da sadeydi.

D) On iki yaşında ufak tefek bir kızdı fakat otuz yaşındaki bir insandan daha ağırdı.

E) Denizcilik tarihinin en ağır sorumluluklarından birini üzerine alıyordu.

Bilim, sanat, spor, askerlik ya da meslek alanına özgü

belirli ve özel kavramları karşılayan sözcüklere “terim”

denir.

9) Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde terim kullanılmamıştır?

A) Şiirdeki her beyit kendi içinde anlamlıydı.

B) Kanalın frekansını bir türlü ayarlayamadım.

C) Olaylara bir de benim açımdan bakmalısın.

D) Futbol maçlarımızda kalelerimizi iki taşla belirlerdik.

E) İki perdelik bu tiyatro eseri hepimizi büyülemişti.

I. Pompa bozulmuş, suyu basmıyordu.

II.Adamı sıkıntı basmış, adam terlemeye başlamıştı.

III. Bugün yirmi yaşına bastığını söyledi.

IV.Şehri akşamüstü sis basmıştı.

V.Arabanın lastiğine hava basmak için durduk.

10) ‘‘Basmak’’ sözcüğü yukarıdaki hangi iki cümlede aynı anlama gelecek şekilde kullanılmıştır?

A) I. ve V.

B) II. ve III.

C) II. ve IV.

D) III. ve IV.

E) IV. ve V.

11) ‘‘Perde’’ sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde mecaz anlamda kullanılmıştır?

A) Perdeleri nasıl kendi eliyle pencerelere taktığını düşündü.

B) Bu sözü duyunca gözlerimdeki perde kalkıverdi.

C) Duvarın önüne çekilmiş, tahta perdeye yapıştırılmış ilanlara bakıyordu.

D) Birinci perde neredeyse kapanacak, ışıklar yanacaktı.

E) Gözlerine perde inen yaşlı adam, artık iyi göremiyordu.

12) Aşağıdakilerin hangisinde ‘‘çekmek’’ sözcüğünün kullanımıyla ayraç içinde verilen anlamı birbirine uymamaktadır?

A) Hepsi iskemleleri çekerek masanın etrafına oturdu. (hareket ettirmek)

B) Ekini kısa süre içinde tarladan çektik. (taşımak)

C) Sekiz yaşından beri bu meçhul hastalığı çekiyordu. (katlanmak)

D) Atını bir direğe bağlar, gocuğunu kafasına çeker uyurdu. (döşemek)

E) Çektikleri telgrafı bakalım annesiyle babası ne zaman alacak? (yollamak

Test 6  1. D   2. C   3. E   4. B   5. D   6. E   7. C   8. A   9. C   10. A   11. B   12. D