9. Sınıf Meb Yayınları Kimya Ders Kitabı Kimyasal Türler Cevapları

9. Sınıf Kimya Ders Kitabı Meb Yayınları 3. Ünite Kimyasal Türler Arası Etkileşimler Sayfa 98, 99, 100, 101, 102 1. Bölüm Kimyasal Türler Soruları ve Cevapları

9. Sınıf Meb Yayınları Kimya Ders Kitabı Kimyasal Türler Cevapları

9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Kimya Ders Kitabı Sayfa 98 Cevabı

ÜNİTEYE BAŞLARKEN

1. Maddeyi oluşturan tanecikler neler olabilir?

• Cevap: Madde; boşlukta bir yer kaplayan, belirli bir kütlesi ve eylemsizliği olan her şeydir. Maddenin yapıtaşlarını ise atomlar oluşturur. Maddeler, kuvvet etkisiyle ya da sıcaklığın değişmesiyle farklı formlara ulaşabilirler. Bu durum, atomların tanecikleri arasındaki boşlukların artması veya azalması ile açıklanır. Atom, bölünebilir ver parçalanabilir. Gözle görülmesi imkansızdır ancak bir araya geldiklerinde maddeyi oluştururlar. Bir maddenin atomu, o maddenin ne olduğunu belirler. Bir demir atomu, bakır oluşturamaz.

2. Uçan balonlardaki He gazı ile oksijen tüplerindeki O2 gazının tanecik yapıları arasında fark var mıdır? Açıklayınız.

• Cevap: Bu soru nispeten geniş sorulmuş ama yine de basitçe açıklamaya çalışacağım.
  Helyum ve oksijen gazlarının tanecikleri arasındaki farklardan en belirgini yapılarıdır. Helyum asal bir gaz olduğundan atomlar, oksijen bir ametal olduğundan moleküler halde bulunur.
  Ayrıca helyum 2 proton (genelde) 2 nötrondan oluşurken, oksijen 8 proton (genelde) 8 nötrondan oluşur. Bunun getirdiği ağırlık, büyüklük gibi farkları da vardır.

3. Aşağıdaki tabloda günlük hayatta sıkça kullanılan bazı bileşiklerin formülleri verilmiştir. Bileşiklerin formüllerinin karşılarına adlarını yazınız.

• Cevap: Bileşiklerin formüllerini yazarken formülün kendisinden birçok ipucu alabiliriz. Örnekler üzerinden gidecek olursak; Fosfor triklorür’de fosfor ve klor elementleri vardır. Tri ön eki de bize üç adet kovalent bağı gösterir. Bu bilgiler ışığında ulaştığımız sonuç PCl3 oluyor. Alüminyum fosfat alüminyum elementi ve fosfat iyonu vardır. Burada bize sayı verilmemiş bu da bileşiğin iyonik bağlı olduğunu gösterir. Bu durumda elementin ve iyonun değerliklerini bilmek önemlidir. Alüminyum iyonu +3, fosfat ise -3 değerlik alır. Sonuç olarak AlPO4 bileşiğine ulaşırız. Amonyak bileşiği günlük yaşamda çok kullanıldığı için formülle değil kendi ismiyle sıklıkla kullanılır. Bu aynı şekilde su için geçerlidir. Amonyağın formülü NH3’tür. Hidrojen klorür ise kovalent bağlıdır ancak önünde sayı ön eki yoktur. Bu hidrojenin halojenlerle yaptığı bileşiklere özel bir durumdur. Formülü HCl’dir.

4. Aşağıdaki tabloda adları verilen bileşiklerin karşılarına formüllerini yazınız.

• Cevap: Bileşiklerin formüllerini yazarken formülün kendisinden birçok ipucu alabiliriz. Örnekler üzerinden gidecek olursak; Fosfor triklorür’de fosfor ve klor elementleri vardır. Tri ön eki de bize üç adet kovalent bağı gösterir. Bu bilgiler ışığında ulaştığımız sonuç PCl3 oluyor. Alüminyum fosfat alüminyum elementi ve fosfat iyonu vardır. Burada bize sayı verilmemiş bu da bileşiğin iyonik bağlı olduğunu gösterir. Bu durumda elementin ve iyonun değerliklerini bilmek önemlidir. Alüminyum iyonu +3, fosfat ise -3 değerlik alır. Sonuç olarak AlPO4 bileşiğine ulaşırız. Amonyak bileşiği günlük yaşamda çok kullanıldığı için formülle değil kendi ismiyle sıklıkla kullanılır. Bu aynı şekilde su için geçerlidir. Amonyağın formülü NH3’tür. Hidrojen klorür ise kovalent bağlıdır ancak önünde sayı ön eki yoktur. Bu hidrojenin halojenlerle yaptığı bileşiklere özel bir durumdur. Formülü HCl’dir.

5. H+ ve SO₄^2- den oluşan molekülün formülü nedir?

• Cevap: Bir bileşik oluşturulurken değerlik sayılarını eşitlememiz gerekir. Daha alternatifi ise birinin değerliğini diğerinin altına yazmaktır. Bu durumda ulaşacağımız bileşik H2SO4 olan sülfürik asittir. Halk arasındaki ismi de zaç yağıdır. Oldukça güçlü olan bu asit demir-çelik sanayisinde sıklıkla kullanılmaktadır.

6. Ca3(PO4)2 molekülünde kaç tür atom bulunur? Bu atomların adlarını ve sayılarını yazınız.

• Cevap: Bir molekül içindeki atom türü sorulduğunda kaç farklı atom kullanılmış ona bakmalıyız. Bu molekülde kalsiyum (Ca), fosfor (P) ve oksijen (O) kullanılmıştır. Yani 3 tür atom vardır. Sorumuzun devamında bu atomlardan bu molekül içinde kaç tane bulunduğu sorulmuştur. Kalsiyumun sağ altında 3 sayısı yazar. Yani kalsiyum 3 tanedir. (PO₄)² yazılmış. 2’yi içeri dağıtıp atom sayısını bulmalıyız. Bu durumda fosfordan 2, oksijenden ise 4*2= 8 tane vardır demeliyiz.

7. Oda koşullarında maddeler neden farklı fiziksel hâllerde bulunur? Açıklayınız

• Cevap: Bunun sebebi hal değiştirme sıcaklışının oda koşullarına göre durumudur. Hatırlayalım, oda koşulları dediğimizde 25 santigrat derece ve 1 ATM basınçtan bahsederiz.
  Suyun erime ve kaynama sıcaklıkları sırayla 0 ve 100’dür. 25 bunların arasında kaldığından su, oda koşullarında sıvı haldedir.
  Öte yandan demirin erime sıcaklığı 1500’lü derecelere ulaştığı için oda koşullarında katıdır.
  Oksijenin ise kaynama sıcaklığı ise -300 derecelerde olduğundan oda koşullarında gazdır.

8. Fiziksel ve kimyasal değişimler arasındaki farklar neler olabilir?

• Cevap: Fiziksel değişimler maddenin yapısal değişime uğramasına sebep olmayan değişimlerdir. Maddenin fiziksel halleri katı, sıvı, gaz ve plazmadır. Fiziksel değişim, maddenin fiziksel halleri arasında bir geçiş şeklinde olabileceği gibi şekilsel değişimler de birer fiziksel değişim örneğidir. Örneğin buğdaydan un yapılması bir fiziksel değişimdir.
  Kimyasal değişimlere gelecek olursak bunlar maddede yapısal değişikliğe sebep olan değişimlerdir. Moleküler düzeyde bir değişimdir. Kimyasal değişime uğramış bir maddenin karakteri değişir ve bambaşka özellikler sergileyebilir. Kimyasal değişim sırasında ısı, ışık ve gaz çıkışı olabileceği gibi kimyasal değişime uğramış bir maddede renk, koku, tat değişimleri gözlemlenebilir.

9. Aşağıdaki maddeleri oluşturan taneciklerin yapılarını ve aralarındaki farkı açıklayınız.

• Cevap: H₂O yani su molekülü hidrojen ve oksijen atomları arasındaki elektron paylaşımı ile oluşur. Hidrojen ve oksijen molekülleri ametal moleküllerdir ve elektron paylaşımı yolu ile bileşik oluştururlar. Elektron paylaşımı yolu ile oluşan bağlara Kovalent bağlar denir. NaCl yani sodyum klorür (tuz) molekülü Na⁺ ve Cl^– iyonlarının etkileşerek elektron aktarması ile oluşur. Na metaldir ve elektron verme isteği vardır, Cl ise ametaldir ve elektron alma isteği vardır. Bu iyonlar arasında elektron aktarımı gerçekleştiğinden aralarında İYONİK bağ vardır.

10. Aşağıdaki tabloda adı verilen bileşiklerin karşılarına kimyasal bağ türünü yazınız.

• Cevap: Önce kimyasal bağ türlerinin ne olduğunu ve özeliklerini anlatmalıyım. Kimyasal bağlar üç tanedir: İyonik, kovalent ve metalik. İyonik bağ, metal ve ametaller arası; kovalent bağ ametaller arası; metailk bağ ise metaller arasındaki bağdır. MgF₂, magnezyum ve florden oluşan iyonik bağlı bir tuzdur. H₂O, hidrojen ve oksijenden oluşan kovalent bağlı bir bileşiktir. NaCI, sodyum ve klorden oluşan iyonik bağlı bir bileşiktir. NH₃, azot ve hidrojenden oluşan kovalent bağlı bir bileşiktir.

11. Aşağıda görselleri verilen değişimleri fiziksel veya kimyasal olarak belirtiniz.

• Cevap: Maddeler, değişime uğrarlarken bazı durumlarda sadece görünüm olarak değişirlerken bazı durumlarda özleriyle değişirler. Eğer madde sadece dış görünüş olarak değişmişse, hala özünde aynı maddeyse bu fiziksel değişimdir. O madde, değişimden sonra eski haline getirilebilir. Tahtanın kırılması, suyun donması buna örnek olabilir. Ancak madde, özüyle birlikte değişmişse ve artık aynı madde değilse bu kimyasal değişimdir. Eski haline döndürülemez. Sütten peynir ve süt yapılması, hamurdan ekmek yapılması buna örnektir. Sorumuzda ise demirin paslanması söz konusu. Demir, açık havada oksijen ile etkileşime geçer ve demir oksit haline gelerek paslanır. Eski haline gelemez. Bu yüzden cevabımız, kimyasal değişme olacak.

12. Aşağıda verilen görsellerin hangi tanecik türüne ait olduğunu yazınız.

• Cevap: Kimyasal türler: atomlar, iyonlar, moleküller ve radikaller olarak sınıflandırılırlar. 5 Negatif ya da pozitif yüklü olan kimyasal türün adı İyonlardır. Bunlar yüklü atom ya da atom gruplarıdır. (+) yüklü olanların özelleşmiş adı Katyon, (-) yüklü olanların özelleşmiş adı ise Anyon’dur.

9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Kimya Ders Kitabı Sayfa 101 Cevabı

Yukarıda verilen kimyasal türleri aşağıdaki tabloda verilen boşluklara doğru olarak yerleştiriniz.

• Cevap:

9. Sınıf Meb Yayınları Ortaöğretim Kimya Ders Kitabı Sayfa 102 Cevabı

Aşağıda verilen soruları cevaplayarak bulmacayı doldurunuz.

• Cevap: 1. iyon, 2. element, 3. çap, 4. bileşik, 5. molekül, 6. atom, 7. metal, 8. polimer, 9. pozitif, 10. anyon, 11. negatif, 12. katyon, 13. soy gaz

1. Negatif veya pozitif yüklü kimyasal türün adı: İyonlar
2. Tek cins atomdan oluşan saf madde: Element
3. Atomun büyüklüğünü ölçmede kullanılan bir nicelik: Çap
4. Farklı elementlerin; belirli oranlarda, kimyasal yollarla oluşturduğu saf madde: Bileşik
5. Aynı veya farklı atomların etkileşmesi sonucunda oluşan kimyasal tür: Bileşik
6. Soy gazın bütün özelliklerini gösteren en küçük kimyasal tür: Atom
7. Büyük bir kısmı katı hâlde bulunan, tel ve levha haline getirilebilen element çeşidi: Metal
8. Çok atomlu moleküllerin ard arda tekrar etmesiyle oluşan organik bileşiklere verilen ad: Polimer
9. Katyonların elektriksel yükü: Pozitif
10. Negatif elektrik yüklü kimyasal türün adı: Anyon
11. Anyonların elektriksel yükü: Negatif
12. Pozitif elektrikle yüklü kimyasal türün adı: Katyon
13. Doğada tek atomlu ve gaz hâlde bulunan element çeşidi: Soygaz

“9. Sınıf Meb Yayınları Kimya Ders Kitabı Sayfa 88, 89, 90, 91, 92, 93, 94, 95 Cevabı“ ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.