Dadaizm Özellikleri
Dadaizmin Temsilcileri Kimlerdir
Dadaizm Akımının Özellikleri
Dadaizmin Özellikleri
Dadaizmin Doğuşu
Dadaizm Nedir
1916 yılında Fransa ve Amerika’da görülen Dadaizm’in adı, Tristan Tza- ra’nın tarafından rastgele bulunmuştur (Dada). Tzara ve bir grup gencin öncülüğünü yaptığı Dadaizm’e, bazı kübist şairler de katılmıştır.
Birinci Dünya Savaşı ve sonrası neslinin ümitsizliği, başkaldınşı ve yaşamın saçmalığına inanışın neticesinde ortaya çıkan Dadaizm; dini, ahlaki, sosyal, toplumsal bütün değerleri inkâr eder ve alaya alır.
Şiirde etkisini gösteren Dadaizm, serbest çağrışımlara yaslanır; yeni, ilginç imajlarla beslenir, şekle önem verilmez, dil alışılmışın dışında kullanılır.
Tzara, Dadaist bir şiir yazmak için takip edilecek yolu tarif ederken öncüsü olduğu akımın örneğini de vermiş olur:
“Bir gazete alm Bir makas alm Bu gazeteden şiirinizin ne uzunlukta olmasını istiyorsanız o uzunlukta bir makale seçin Makaleyi kesin.
Daha sonra özenle bu makaleyi
oluşturan bütün sözcükleri kesin
ve bir torbaya koyun
Yavaşça karıştırın
Sonra kestiğiniz her parçayı tek tek
çıkarın
Torbadan çıkardığınız sırayla özenle kâğıda yazm şiir size benzeyecektir işte şimdi halkın anlamayacağı hoş bir duyarlığa sahip son derece özgün bir yazar oldunuz”
Dadaist şiirin önde gelen şairlerinden bazılan Tristan Tzara, Paul Eluard, Louis Aragon’dur. Dadaizm, içinde bulunduğu tarihsel süreç ve bütün değerleri inkâr eden/yıkmak isteyen bir akım olması dolayısıyla Türk edebiyatında ilgi uyandırmamıştır. Dadaizm’e örnek olarak Mümtaz Zeki Taşkm’m “Hayti Ada- lan” şiiri verilse de şiir, Tzara’nm Dadaist şiir yazma formülü ile çok da ilişkili görünmemektedir.
Hayti Adaları Bir istiridyedir bizim ada Dada…
Dada…
Dada…
Benim istiridye adamın incisidir.
Dadam…
Dadam…
Dadam derken çıldıracak adam.
Dada
Benim istiridye adamın incisidir.
Dada
Ne bir Aıjantin güzeli Ne bir Afrika zencisidir.
Okyanusun
Koyu nefti adaları Hayti adaları Ah… Da… Da…
Da… Da…
Da…
Da…
Mümtaz Zeki Taşkın