Don Kişot ve Postmodernizm
Don Kişot ve Postmodernizm
Don Kişot hangi özellikleriyle “Postmodern romanın” ilk örneği sayılmıştır?
Postmodern romanın özellikleri olarak söylemin çoğulluğu, üstkurmaca, parodi, pastiş, kolaj, ironi ve metinlerarasılık sayılabilir. 1605 yılında yayımlanan Don Kişot, kendisinden önce var olan türleri içermekle birlikte onların parodisini de yapar. Bakhtin’in kamavallaşma adını verdiği bu yaklaşım en çok kendini Don Kişot’ta gösterir. Kendisinden önce gelen epik, romans, pastoral, pastoral romans, entrika, efsane, dini veya yan dini metinler, Bizans öyküleri ve Doğu öyküleri gibi var olan değişik anlatılan dener ve tüketir. (Parla, 2003: 52-53) Don Kişot’un şahsında epik, kahramanın sevgilisi ile olan ilişkisinde romanslan paro- dileştiren yazar, anlatılann kamavallaşmasmı dener ve yeni bir yaklaşım ortaya koyar. Bu türlerin hemen hepsine göndermelerde bulunmasından dolayı post- modem romanm metinlerarasılık özelliği eserde belirgindir. Romanda kişilerin her biri bir türün temsilcisi konumundadır, türler aynı anda ve birbiriyle iletişim halindedir. Bu, Bakhtin’in kamavallaşma/diyaloji dediği söylemin çoğulluğudur.
Don Kişot, bilinen birçok anlatıyı barındırmasıyla kolaj; bu metinlerle alay etmesi bakımından ironi; türlerin abartılması ve komik yanlarının ortaya konulması ile parodi; yazarın kendi anlatısı gibi söz konusu türlere öykünmesi pastiş tekniklerini içerir.