Gizemli Tiwanaku Güneş Kapısı Nereye Açılıyor

İnsan henüz yeryüzünde yokken dünyada devler yaşarmış. Onların boyu uzun, evleri tapınaklar kadarmış. Evlerine giden yollara dev taşlar döşemişler, binalarının duvarlarını görkemli taşlarla süslemişler, taşlar arasında hiç aralık bırakmadan. Rivayet bu ya, kendileri için devasa evler yapan bu devler, atalarının gezegenlerine giden bir de kapı yapmışlar. Kapı, öylece durmaktaymış, taştan iki sütun ve üzerinde bir gölgelik misali, büyük kayasıyla birlikte güneşin altında. Kapının adı “Güneş Kapısı” imiş…

Yukarıdaki anlatım bir masalın başlangıcı değil, bir zamanlar dünya üzerinde hüküm sürmüş ve arkasında görkemli tapınakların izlerini bırakmış olan bir uygarlığa aittir. Maden eritme, lehim yapma ve gümüşle kaplama tekniklerini bilen Güney Amerika’daki Tiwanaku uygarlığı devlerin inşa ettiği bir uygarlık olarak bilinir.

Onlar İnkaların atalarıdır ve üst düzeyde astronomi bilgilerine sahiptirler. Gerçekte Tiwanaku’nun bu üst düzey mimarlarının kimler olduğu pek anlaşılamamıştır. Elbette onların inşa ettiği güneş kapısının da hangi amaçla yapıldığı meselesi gizemini korumaktadır.

Güneş Kapısı’nın bir yıldız geçidi mi olduğu sorusuna, Titicaca gölünün civarında yaşayan Aymara yerlileri, geçmişte olduğu gibi bugün de hiç düşünmeden “Evet” diyorlar. Onların gözünde Güneş Kapısı sadece sembolik bir anlama sahip değil, üstün bir teknoloji ile donatılmış olan devler ırkının kullandığı gerçek bir kapı.

Belki zihinsel yolculukların yapıldığı, belki bilemediğimiz türden başka yolculukların yapılmasına neden olan bir kapı. Bolivya’nın dağlık alanları, Peru ve Şili’ye kadar olan bölgelerde Tiwanaku uygarlığının kültür izlerine rastlanır. Yenidünya yerlilerinin etkilendiği ve başta astronomi olmak üzere pek çok bilgiyi edindiği kaynak Tiwanaku’dur. Tarihin bu gizemli uygarlığı, bazı arkeologların başlangıcını M.Ö. 17.000’e kadar indirdiği bir tarihe sahiptir.

Güneş Kapısı’nın Tiwanakulular için önemi çok açıktır. Güneş ışınlarının doğuş-batış zamanlarında kapıdan süzülüşü sadece görsellik ve estetiği çağrıştırmaz. Onlar tıpkı Maya uygarlığına atalarından kalan detaylı astronomi bilgilerine benzer bilgilerle donanımlıdırlar. Peki, ama bu kadar detaylı astronomi bilgilerine neden gerek duymuşlardır?

Bu bilgiler belli zamanlar için midir? Ay ve Güneş’e verdikleri önem, gezegendeki konumların itinayla tutulan kayıtları, tanrılar ve onların uçan araçları, yerlilerin sözlü efsanelerinin temelini oluşturmaktadır. Tiwanakulular, uygarlıklarını tarımın neredeyse imkânsız olduğu yerlerde kurmuşlardır. Bu detay gibi gözüken şey, aslında bir uygarlığı uygarlık yapan şeydir. Ama ilginç olan nokta şudur ki, Tiwanaku’nun tarım yapma kaygısı neredeyse hiç yok gibidir.

Bazı arkeologların ve tarihçilerin üzerine basarak söyledikleri gibi, eğer Tiwanaku M.Ö. 10.000 daha eski ise, o zaman son buzul çağının bitimine denk gelmektedir. Bu durum ise daha çok soruya neden olacak cinstendir. Güney Amerika’da yaşamış olan bu dev ırk ile ilgili tarihî gizem şimdilerde çözüleceğe hiç benzemiyor. Onlar kıtanın güneyine Bering boğazını geçerek gelmiş   olamazlar, yerlilerin inançlarındaki uçan araçlar ise hâlâ bizleri gülümsetmeye(!) devam ediyor…