Soru Zarfları Konu Anlatımı Özellikleri Örnekleri Çeşitleri Soruları

SORU ZARFLARI

Ne zaman, neden, niçin, ne diye, niye, nasıl, hani” sözcükleri soru zarfıdır. Fiili soru yoluyla belirten zarflardır. Soru zarfları cümle içinde zarf tümleci görevinde olur. Soru zarflarına verilecek yanıt da zarftır.

Ne zaman okuyacaksın gazeteni? (Biraz sonra okuyacağım)

Soru Zarfı                                         Z.T

“Onun iyi biri olduğunu nasıl anladın? (Kolayca anladım.)

                                Soru Zarfı         Z.T

DİKKAT

Sebep (neden) bildiren “Neden, niçin, niye, ne diye?” soruları soru zarfıdır.

Niçin bir şey söylemedin?

Kararını niye değiştirdin?

Neden güldün öyle?

Ne diye ağlıyorsun?

DİKKAT

“Neden” sorusu sebep bildirmiyorsa soru zamiridir.

Şarap neden yapılır? Üzümden yapılır

         Soru Zamiri       D.T

Neden  tartışırız? Anlaşabilmek için tartışırız.

Soru Zarfı                   Z.T

DİKKAT

“Ne” sözcüğü soru zamiri, soru sıfatı ve soru zarfı olabilir. Bu sözcük bir ismi / zamiri karşılıyorsa soru zamiri; bir sıfatı karşılıyorsa soru sıfatı; bir zarfı karşı­lıyorsa (sebep soruyorsa) soru zarfı olur. Başka bir deyişle “ne” sorusu “neden / niçin / niye / ne diye” anlamında kullanılmışsa soru zarfı olur.

Ne ağlarsın benim zülfü siyahım. (Neden, niçin,niye, ne diye?)

S.zarfı

Ne bakıyorsun, ne gülüyorsun?

S.zarfı

Ne arıyorsun burada? (çantamı)

S.zamiri

Ne konuda uzmansınız? (Bu konuda uzmanım.)

S.zamiri

SORU ZARFLARI SORULARI

SORU

Aşağıdaki cümlelerdeki soru sözcüklerinden hangisi zarf değildir?

A) Nasıl konuşmak istersin onunla bu konuyu?

B) Nasıl bir yerde yaşamak isterdin, diye sordu.

C) Boş saatler nasıl geçer bu meret kasabada?

D) Ne duruyorsun görmüyor musun her yer deniz?

E) Bu sıcakta ne demeye oturuyorsun burada?

CEVAP

A ve C seçeneklerindeki “nasıl” sorusu fiili belirttiği için; D’deki “ne” ve E’deki “ne demeye” soruları “neden/niçin” anlamlarında olduklarından soru zarflarıdırlar. B’de ise “nasıl” sorusuna verilecek yanıt, bir sıfat olacağından “nasıl” sorusu soru sıfatıdır. Doğru seçenek B‘dir.

Soru zarfları da soru zamirleri ve sıfatları gibi cümleye soru anlamı katmayabilir.

Ne zaman bir okul görse içi sızlardı, (zaman)

Biz bu kuyruklu yalana nasıl inandık! (inanamama, kızma)

Niçin gitsin ki onun kimseye zararı dokunmaz, (karşı çıkma)

SORU

“Soru  sözcükleri cümleye soru anlamı dışında başka anlamlar da katar.”

Aşağıdaki cümlelerden hangisinde bulunan “nasıl” zarfı cümleye “aşırılık” anlamı katarak ölçü bildirmiştir?

A) Balık artığı nasıl olsa bir kediyi doyururdu.

B) Göreceksiniz nasıl güller dolusu kokacağız.

C) O gece nasıl yürekten, nasıl güzel çalmıştı.

D) Nasıl geçti habersiz o güzelim yıllarım.

E) Akşam olmadan nasıl çöktü uyku üzerime.

CEVAP

Aslında soru sözcüğü olan “nasıl” A’da ve B’de “kesinlik zarfı”; D’de “nitelik zarfı”; E’de “durum zarfı” işlevindedir. C’de ise cümleye “çok yürekten, çok güzel” anlamı verdiği için aşırılık anlamı katarak ölçü bildirmiştir. Doğru seçenek C‘dir.

TAKTİK

Soru sözcüğü, bir fiili belirtiyorsa soru zarfı; ismi belitiyorsa soru sıfatı, bir ismin veya zamirin yerine kullanılıyorsa soru zamiridir.

Ne   bakıyorsun? Ne   işin var burada? Ne alacaksınız?

Soru    Fiil          Soru İsim                Soru

Zarfı                 Sıfatı                      Zamiri

TAKTİK

Soru sözcüğünü kaldırıp yerine cevap olabilecek bir sözcük getiriniz.soru sözcüğünün yerine gelen sözcük bir zarfsa sözcük soru zarfı, sıfatsa soru sıfatıdır.

Nasıl dinliyordu?

Zarf

(dikkatli  dinliyordu )

  Zarf

Nasıl bir okulda okudu?

Sıfat

(iyi bir okulda okudu)

Sıfat

SORU

Aşağıdaki cümlelerden hangisinde “ne” sözcüğü soru zarfı olarak kullanılmıştır?

A) Ne insanlar var şu dünyada?

B) Ne konuda konuşacağız seninle?

C) Ne bağırıyorsun çocuğa öyle?

D) Ne getireyim sana Fransa’dan?

E) Ne var bu şehirde beni tutan? 

CEVAP

“Ne” sözcüğü A ve B seçeneklerinde isimlerin önünde kullanılıp onları belirttiği için soru sıfatı; D ve E’de isimlerin yerini tutuğu için soru zamiri; C’de ise “neden, niçin, niye anlamlarında bulunduğu için soru zarfı görevinde kullanılmıştır. Doğru seçenek C’dir.

SORU

Uykumda bana şarkılar söyledi, rüyalarıma girdi.

Beni çağıran o ses, adımı söyleyen.

Şimdi yine rüya mı görüyorum?

Çünkü öğrendim artık: Operadaki Hayalet,

Orada, zihnimin içinde.

Yukarıdaki şiirle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Beş iyelik eki kullanılmıştır.

B) Kişi ve işaret zamiri vardır.

C) Üç zarf kullanılmıştır.

D) Sıfat tamlaması kullanılmıştır.

E) İki isim tamlaması vardır. 

CEVAP

Şiirde, “uyku-m, rüyalar-ım, ad-ım, zihin-im, iç-i” sözcük­lerinde olmak üzere beş iyelik eki; “bana, beni, orada” sözcük­leriyle kişi ve işaret zamirleri; “şimdi, yine, artık” sözcükleriyle üç zarf; “Operadaki Hayalet” ile sıfat tamlaması kullanılmıştır. Ancak şiirde “zihnimin içi” ifadesiyle sadece bir isim tamlaması bulunmaktadır. Doğru seçenek E’dir.