Yıldız Karayel Kitap Özeti

Rıfat Ilgaz’ın Orhan Kemal ve Madaralı Ödüllerini kazanmış romanı (1982) • Avcı Şaduman ile karısı Ümmüye ve kızı Emriye küçük tarlalarını sabanla sürüp mısır ekerler. Öğleye doğru büyük kızları Nazife onlara yemek getirir. Babasına muhtar Mecit Efendi’nin kendisini aradığını söyler. Şaduman, “Yolu Aşağı Akpelit’ten değil de Yukarı Akpelit’ten geçirecekler.” der. Öfkelenir. Çünkü kendi toprağı da yukarıdadır.
Hurşit Ağa ise yeni yapılacak yolun buradan geçirilmesini istemektedir. Muhtarınki gibi onun da tarlaları aşağıdadır. Öğleden sonra Hurşit Ağa’nın oğlu Akif ile muhtar, bucak müdürü ve iki mühendis araziyi görmek için gelirler. Şaduman yolun aşağıdan, kıyıdan geçirilmesinin daha kestirme olacağını söyler onlara. Mühendisler de aynı görüştedirler, ama Hurşit Ağa onları etkilemeye çalışır. Ona karşı öteki ağa Hafız Esat ise yolun aşağıdan geçmesini sağlamaya uğraşır. Yukarı mahalle halkıyla işbirliği yapar. Öte yandan Hurşit Ağa ikide bir Ankara’ya gidip gelir. Yol ekip şefiyle ilişki kurar, ona viski, malboro falan armağan eder. Hurşit Ağa, Şaduman’ın güzel ve zeki kızı Nazife’yi beğenir, oğlu Akif’e almak ister. Nazife’nin Akif’te biraz gönlü vardır. Fakat Akif haylazın, çapkının tekidir. Üstelik, gözü muhtarın gelini Gülizar’dadır. Gülizar’ın kocası çalışmak için Almanya’ya gitmiştir. Şaduman’ın askerden dönen oğlu Harun, Hurşit Ağa’nın motorunda çalışır. Motor, Karadeniz’de kaçakçılık yapar. Şaduman bu yüzden oğlunun başının belaya girmesinden çekinir. Şaduman yol mühendisiyle görüşür, ona yumurta, süt götürür. Yolun aşağıdan geçmesi için yalvarıp yakarır, ama sonuç alamaz. Bir gün Yukarı Akpelitli kızlarla kadınlar toplanırlar. Kazının başladığı yere gelirler. Dozerlerin önünü keserler. Bağırarak yol istemediklerini söylerler. Hafız Esat’ın oğlu Selim de onlara arka çıkar. Mühendis karakola haber salar. Az sonra başçavuşla bir kamyon asker gelir. Tartışmalar sonunda kadınlar yolun tepedeki kaynaktan öteye geçmemesi koşuluyla dağılırlar. Harun, Hurşit Ağa’nın motorundan ayrılır, Çapar Yusuf’un motoruna geçer. Arkadaşı ve motorun makinisti Hayri’nin de bunda etkisi olur. Hayri gönül koyduğu Nazife’yle evlenmek ister. Şaduman’ın arkadaşı balıkçı Rüstem’i aracı gönderir. Şaduman kararı kızı ile anasının onayına bırakır. Akpelit Biçki-Dikiş Sergisi’ni açan kaymakam erken seçim yapılacağını bildirir. Yolun yapımı şimdilik askıya alınmıştır. Sergiye, öbür kadın ve kızlar gibi, Nazife ile Gülizar da katılırlar. Akif orada ikisini de görür. Sergiyi düzenleyen öğretmen Leman Hanım, Akif’in Nazife’yle konuşmasını sağlar. O gün kaymakama telefon gelir: Yıldız Karayel fırtınası patlamış, bazı köyleri yağmur basmış, toprakları sular götürmüştür… Daha önce Selamet adlı motorla yola çıkan kaptan Ömer ile Hayri ve Harun güçlükle Köpekburnu’na varırlar. Durup bir şeyler yerler. Sağnak başlar, onu rüzgâr izler, deniz dalgalanır. Çimento yüklü motor kuma oturur, dümeni fırlar. Denizciler canyeleklerini giyip suya atlarlar. Hayri boğulur, Harun yarı ölü, yarı diri kurtulur. Hastaneye yatırılır. Hafız’ın oğlu Selim, rakibi Akif’e kaptırmamak amacıyla, Nazife’yle evlenmeyi tasarlar. Bunun için halası Saliha Hanımı aracı gönderir. Hurşit Ağa bunu duyunca huylanır, o da muhtarı harekete geçirir. Nazife Selim’in görüşmecisinden kaçar. Ama Akif’e de güvenmez. Onun Gülizar’la ilgilendiğini bilir. Şaduman bankadan kredi almaya kalkışırsa da başaramaz. Selim’le evlenmeyi uygun görür. Böylece, alınacak yüklü başlıkla babasının para sorunu da çözülecektir. Kararını gidip Saliha Hanım’a bildirir. Bu arada seçim propaganda konuşmaları ve toplantıları da başlamıştır. Hafız Esat Çamalan Belediye Başkanı Yılmaz Bilgin’i, Hurşit Ağa da yol mühendisi Cengiz Topkaç’ı destekler. Akpelit ikiye bölünür. Sarıyazmalı kızlar başta olmak üzere Yukarı Akpelitliler Yılmaz Bilgin’den yana çıkarlar. O konuşurken gelip alkış tutarlar. Yolun geçiş yerini seçim sonucunun belirleyeceği anlaşılmaktadır.