10. Sınıf Felsefe Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Cevapları Sayfa 165
10. Sınıf Felsefe Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 165 Cevapları Meb Yayınları‘na ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
10. Sınıf Felsefe Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Cevapları Sayfa 165
1.Platonun (Platon) “Devlet” adlı eserinin yedinci kitabından alınan aşağıdaki metni okuyarak metne yönelik soruları cevaplayınız.
MAĞARA ALEGORİSİ (BENZETMESİ)
Bir mağarada doğdukları andan itibaren tutsak olan bir grup insan arkalarını göremeyecek şekilde zincirlen- miştir. Sırtları mağaranın girişine dönük olduğu için dış dünya hakkında bilgileri yoktur. Dünyaları sadece mağarada görebildikleri duvar ve duvara yansıyan gölgeler, duyabildikleri yankılardan ibaret olduğu için inandıkları dünyada bunlardan başka varlık yoktur. Gölgelerin ve yankıların gerçek olduğunu düşünüp bunlar haricinde başka bir gerçeklik hayal etmemişlerdir.
Tutsaklardan birisi bir gün zincirini gevşetmeyi başarır ve mağaradan çıkar. Mağaradan çıktığında güneşle ilk defa karşılaştığı için gözleri çok acır ve geçici olarak körlük yaşar. Güneşe alıştıktan sonra körlüğü geçer ve etrafındakileri görmeye başlar. İlk defa tek yöne değil, tüm yönlere bakar. Bu zamana kadar inandığı yegâne gerçekliğin aslında arkalarındaki bir ateşin önünden geçen insanlar ve onların taşıdığı nesnelerin gölgesi olduğunu anlar. Gerçek dünyayı görüp etrafındakilerin gerçek olduğu ve gölgelerin sadece yansıma olduğunu anladıktan sonra bu durumu mağarada hâlâ zincirli olan tutsaklara anlatmaya gider.
Mağaraya girdiğinde artık mağaranın loş ortamına alışkın olmadığını, duvara yansıyan gölgeleri eskisi gibi net göremediğini fark eder. Tutsaklara olan biteni anlattığında kimse onu anlamaya çalışmaz, onun artık aptal ve kör olduğunu düşünürler. Onlar için tek gerçeklik duvara yansıyan gölgelerdir. Bu yüzden zincirlerini kırıp dış dünyayı görmüş olana inanmazlar hatta dış dünyanın onu yozlaştırdığını düşünürler ve bu yüzden zincirleri kırmaya ve mağaradan çıkmaya şiddetle karşı gelirler.
Platon’un bu alegorisinde mağaradaki tutsaklar sıradan insanlar/halk iken çabaları sonucu zinciri gevşetebi- len ve mağaradan çıkabilen kişiler ise filozoflardır. Mağaradan çıkmak acılı bir süreçtir, bu süreç ancak iyi bir eğitimle tamamlanır ve böylelikle zincirlerimizden kurtuluruz. Zincirlerinden kurtulma yeteneğine sahip ve sahici bilgiye ulaşabilen filozof, insanları yönetebilir ve halkı eğitebilir çünkü insanlar cehalete inanıp düşündüklerinin aksini söyleyenlere karşı nefret besleme eğilimindedirler. Eğer insanlar cehalete gömüldüyse onları aydınlatmak, onlara hakikati göstermek çok zordur. Bu alegoriye göre ancak sorgulayan, zincirlerinden kurtulan kişiler hakikate ulaşabilir.
a. Metinde anlatılmak istenen nedir?
- Cevap: Mağarada sabitlenmiş hâlde sadece karşılarındaki duvarı görebilecek biçimde oturan insanlar var. Karşılarındaki duvarda birtakım imgelerin geçtiğini görüyor ve seslerini duyuyorlar. Bildikleri yegâne gerçekliğin bu ses ve imgeler olduğunu düşünüyorlar. Zincirinden kurtulan bir tutsak etrafına baktığında gerçek sandıklarının arkalarında yanan ateşin önünden geçen nesnelere ait olduğunu fark eder. Duvardaki yansımaları oluşturan nesneler bu dünyaya ait gelenekler ve ideolojiler, yanan ateşte bu dünyanın işleyişi olarak tasvir edilmiştir. Mağaranın dışında ise gölgeleri görmesini sağlayan, doğaya ve tüm canlılara hayat veren şeyin güneş olduğunu, asıl gerçeklik olduğunu görebilecektir. Zincirlerinden kurtulabilenler, kendi yolunu bulabilenler, düşünenler, gölgelerle yetinmeyen filozoflardır. Onlar gerçeği arayan, hayatın gerçek anlamını ve doğruyu görebilen insanlardır.
b. Metinde hangi felsefi kavramlar yer almaktadır?
- Cevap: Bilgi, inanç, varlık, gerçeklik, filozof, eğitim, hakikat ve sorgulama.
10. Sınıf Meb Yayınları Felsefe Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 165 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
