10. Sınıf Felsefe Ders Kitabı Cevapları Tuna Yayınları Sayfa 89

“10. Sınıf Felsefe Ders Kitabı Cevapları Sayfa 89 Tuna Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

10. Sınıf Felsefe Ders Kitabı Cevapları Tuna Yayınları Sayfa 89

3.4.1.1. İyi ve Kötü

Düşünelim

Aşağıdaki metni okuyup soruları cevaplayınız.

İYİ VE KÖTÜ

İyi ve kötü karşıt iki kavramdır. Bir şey iyi ise kötü olamaz. Kötü ise iyi olamaz. Bu tanımlar evrensel iyi ve kötü tanımları düşünülerek yapılmıştır. Bireysel iyi, bir başkası için kötü olabilir. O hâlde bir değer olarak iyi, kötü değildir. Peki, iyi nedir? İnsan için iyi ve kötü, pek çok biçimde tanımlanmıştır. Ortak tanıma göre iyi, insanın insan olma değerlerine ve yaşadığı topluma yararlı ve değerli olandır. Bu tanımı açarsak iyi, insanın aklına ve iradesine uygun olarak yaptığı seçimin sonucunda oluşan yararlı ve değerli şeydir. İnsan olma olanaklarımızı gerçekleştiren ve toplum içinde uyumlu yaşamamızı sağlayan her şey iyidir. Bunların tersi ise ne iyi ne de kötü olabilir veya yalnızca kötüdür. O hâlde iyi ve kötü çelişik değil, karşıt iki terimdir. İyi ve kötü kavramlarının ortasındaki ara kavram değer, yükü olmayan nötr kavramıdır.

Bu karşıt kavramlardan iyiyi farklı açılardan tanımlarsak aynı zamanda kötüyü de tanımlamış oluruz.

1. Kendi başına bizatihi iyi: Kendisinden kaynaklanan bir durumdan veya sonuçtan dolayı değil de sadece ve sadece kendisi için iyi olan şey. Örneğin sağlık, sadece kendisinden dolayı iyidir. O, bir başka şey için değil de kendi başına ve kendisi için iyi olduğu için istenir.

2. Doğurduğu sonuç bakımından iyi: Bir şeyin kendisi için ve kendisinden dolayı değil de verdiği yarar ve sonucu bakımından iyi olmasıdır. Bu tür iyi, kendisi için arzu edilmez, vereceği bir yarar için istenir ve arzulanır. Örneğin para, kendi başına iyi değildir; para bir şeyler satın almak, rahat yaşamak ve zengin olmak için iyidir.

3. Gerçek iyiye yaptığı katkıdan dolayı iyi: Kendi başına ne iyi ne de kötü olabilir fakat başka bir iyinin gerçekleşmesi için yaptığı katkıdan dolayı iyi olan şeydir. Örneğin mahkemede bir tanığın kendisi için ne iyi ne de kötü olduğu hâlde doğruyu söylemesi bu tür bir iyiliktir. Tanığın doğruyu söylemesi adaletin gerçekleşmesini sağladığı için iyidir. Kendisi için değil de bir başka iyiyi ortaya çıkarması bakımından yalan söylememek iyidir.

4. Hem kendi başına hem de verdiği yarar bakımından iyi: Bir şeyin hem kendisi için bizatihi iyi hem de ondan kaynaklanan bir sonuç veya durum için iyi olmasıdır. Örneğin gerçek bir sanat eseri, kendisi için iyi olmanın yanı sıra onu izleyenlere verdiği huzur ve güzellik hazzından dolayı da iyidir. Süleymaniye Camii, bir sanat eseri olarak bizatihi iyidir ve aynı zamanda turistlere veya orada namaz kılanlara verdiği huzur ve zevk bakımından da iyidir.

A. Kadir ÇÜÇEN Felsefeye Giriş

Sorular

1. İyi ve kötü her toplumda aynı mıdır? Tartışınız.

• Cevap: İyi ve kötü her toplumda aynı değildir. Bu kavramlar, toplumun değerlerine, inançlarına, geleneklerine, yasalarına ve diğer öğelerine göre değişebilir. Örneğin, bir toplumda çalışmayı iyi bir davranış olarak görebilirken, başka bir toplumda çalışmayı iyi bir davranış olmayabilir. Bunun yerine, bu toplumda başka bir davranışın (örneğin, dinî inançlara uymak) iyi bir davranış olarak görülebileceği söylenebilir.

2. İyi bireysel midir yoksa toplumsal nitelikte midir?

• Cevap: İyi, hem bireysel hem de toplumsal nitelikte olabilir. Örneğin, bir bireyin kendi kendine iyi bir şey yapması, yalnızca o birey için iyi olarak değerlendirilebilir. Ancak, bu bireyin başkalarına yardım etmesi gibi davranışları da toplum içinde yararlı ve değerli olarak değerlendirilebilir ve bu şekilde toplumsal nitelikte iyi olarak adlandırılabilir.

3. İyi ile kötü neden çelişik değil de karşıt iki kavramdır?

• Cevap: İyi ile kötü, çelişik değil de karşıt iki kavramdır, çünkü bir şey iyi ise kötü olamaz ve kötü ise iyi olamaz. Bu, kavramların tanımlarına göre evrensel olarak geçerlidir ve bir şeyin iyi veya kötü olması, yalnızca o şeyin kendi özelliklerine ve sonuçlarına göre değerlendirilebilir. Bu nedenle, iyi ile kötü arasında çelişki bulunmaz ve bu iki kavram birbirlerine zıt olarak kabul edilir.

10. Sınıf Tuna Matbaacılık Yayınları Felsefe Ders Kitabı Cevapları Sayfa 89 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.