10. Sınıf Fen Lisesi Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Sayfa 36
“10. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Fen Lisesi Sayfa 36 Meb Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
10. Sınıf Fen Lisesi Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Sayfa 36
1.2. Mayoz ve Eşeyli Üreme
Genetik olarak aynı türe ait, farklı iki ata bireyden gelen farklı iki üreme hücresinin birleşmesiyle yeni yavruların meydana gelmesine eşeyli üreme denir. Yüksek yapılı bitki ve hayvanların çoğunda eşeyli üreme görülür. Aynı anne babadan dünyaya gelen kardeşlerin, aynı türe ait bitki ve hayvanların birbirinden farklılık göstermesinin temel nedeni eşeyli üremedir. Eşeyli üremenin temelini mayoz ve döllenme oluşturur.
1.2.1. Mayoz
Mayoz ile; diploit (2n) kromozomlu üreme ana hücrelerinden (eşey ana hücresi), haploit (n) kromozomlu üreme hücreleri meydana gelir. Böylece nesiller boyunca kromozom sayısının sabitliği sağlanır. Mayoz sonucu oluşan hücreler farklılaşarak sperm ve yumurta gibi gamet hücrelerine dönüşür. Eşeyli üreyen canlılarda gametler döllenme yolu ile birleşerek diploit yapıdaki zigotu oluşturur. Zigot seri mitozla gelişerek ergin bireyi meydana getirir. Mayoz sonunda oluşan gametler birbirinden farklıdır. Bu nedenle döllenme olayı ile bir araya gelen gametlerden gelişen bireyler de genetik olarak birbirinden farklı olmaktadır. Bölünmeden önce interfazda mayoz için gerekli tüm hazırlıklar yapılır. DNA kendini eşler, gerekli enzimler ve proteinler üretilir. Organel sayısı artırılır. Hayvan hücrelerinde sentrozom sayısı 2 katına çıkar. İn- terfazdan sonra mayoz 1 ve mayoz 2 olmak üzere bölünme iki aşamada gerçekleşir. Mayoz tamamlandığında haploit dört hücre oluşur.
Mayozun Evreleri Mayoz 1
Mayoz 1; birbirini takip eden profaz 1, metafaz 1, anafaz 1 ve telofaz 1 olmak üzere 4 evrede gerçekleşir. Bu evrelerin ardından sitoplazma bölünmesi sonucunda kromozom sayısı bakımından haploit iki hücre oluşur.
Profaz 1
Mayozun en uzun süren evresidir. Çekirdekçik kaybolur, çekirdek zarı parçalanır. Kromatin iplikler kromozomlar hâlinde belirginleşir. Hayvansal hücrelerde zıt kutuplara doğru çekilen sentrozomlar arasında iğ iplikleri oluşturulur. Bu evrede homolog kromozomlar çiftler hâlinde yan yana dizilerek bir araya gelir (Görsel 1.50). İki homolog kromozom veya dört kromatitten oluşan bu yapıya tetrat adı verilir. Tetrat sayısı o hücrenin haploit kromozom sayısına eşittir. Tetratı oluşturan kromatitlerden kardeş olmayan kromatitlerin birbirine yaklaşarak sarmal bir yapı oluşturmasına sinapsis denir. Sinapsis sırasında kromatitlerin temas ettikleri bölgelere ise kiyazma denir. Sinapsis esnasında homolog kromozomların kardeş olmayan kromatitleri arasında gen alışverişi (parça değişimi) gerçekleşebilir. Bu olaya krossing over adı verilir (Görsel 1.51).
Krossing over sayesinde kromozomlar yeni bir genetik dizilime sahip olur ve gamet çeşitliliği artar. Gamet çeşitliliğinin artması tür içi çeşitliliğin zenginleşmesine neden olur. Krossing over olayı her tetratta görülmeyebilir. Bir kromozom üzerindeki genler arası mesafe arttıkça krossing over olayının gerçekleşme olasılığı da artar.
- Cevap: Bu sayfada soru bulunmamaktadır.
10. Sınıf Fen Lisesi Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Sayfa 36 Meb Yayınları ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
