10. Sınıf Fen Lisesi Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Sayfa 70
“10. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Fen Lisesi Sayfa 70 Meb Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
10. Sınıf Fen Lisesi Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Sayfa 70
Okuma Metni
UZUN YAŞAMANIN SIRRI
Uzmanlar ailede 100 yaş ve üzeri birey sayısı ne kadar fazla ise ailedeki diğer bireylerin de uzun yaşamaya genetik yatkınlığının o kadar fazla olduğunu vurguluyor. ABD ve İngiltere’de gerçekleştirilen çalışmalar asırlık insanların kardeşlerinin de 90 yıl ve daha uzun süre yaşadığını, ayrıca asırlık insanların yaklaşık %90’ının hiçbir hastalığı olmadan 93 yaşına ulaştığını gösteriyor. Peki, hangi genetik ve biyokimyasal etkenler uzun yaşamayı mümkün kılıyor?
Uzmanlar, uzun ve sağlıklı yaşamaya katkısı olduğunu düşündükleri 150 gen parçası varyasyonu tespit etmiş. Gen parçalarında meydana gelen varyasyonların bazı hastalıklarla ilgili olumsuz etkenleri baskıladığı tahmin ediliyor. Genlerinde bu varyasyonlar bulunan kişilerin 100 yıl ve daha üzerinde yaşam sürdürdüğü belirtiliyor. Özellikle uzun yaşam geni olarak bilinen FOXO3A genindeki varyasyon, 100 yaş üzeri kişilerdeki gen analizinde sıklıkla belirlenmiş. Kişilerde bu gen varyasyonlarının bulunup bulunmadığı kan örneği analiziyle %77’lik doğruluk payıyla tespit edilebiliyor. Boston Üniversitesinden araştırmacılar, uzun ömürlü (95-119) 1055 kişi ile ve 1267 kişilik kontrol grubuyla (95 yaş altı) yaptıkları çalışmada her yedi kişiden birinde yani toplumun %15’inde bu varyasyonların bulunabileceğini ortaya çıkardı fakat istatistiksel hesaplamalar bu oranın sadece %1 olduğunu gösteriyor. Muhtemelen alkol ve sigara alışkanlığı, stres, olumsuz hayat şartları, az uyuma, hareketsizlik, kötü beslenme alışkanlığı, hastalıklar, kazalar ve savaşlar nedeniyle erken yaşlarda ölen insanların arasında bu gen varyasyonlarını taşıyan bireyler eğer yaşasaydı 100 yaşını görebilecek olanlar vardı. Ayrıca asırlık insanlarda, kromozomların sağlam yapılı olmasını sağlayan ve hücrelerin yaşlanmasını engelleyen telomeraz enziminin farklı bir tipinin bulunduğu belirlenmiş.
Bilimsel çalışmaların sonuçları, uzun yaşamanın genetik ve çevresel faktörlere bağlı olduğunu belirtiyor. Ancak tek yumurta ikizleriyle yapılan çalışmalar, genlerin uzun ömürlü olmaktaki payının sadece %20-30 civarında olduğunu gösteriyor. Böylece uzun ve sağlıklı yaşamdaki en büyük etkenin % 80’lik katkı payıyla çevresel koşullar olduğunu anlıyoruz. 1800’lü yıllarda birçok ülkede, ortalama insan ömrü 44 yıl iken günümüzde çevresel şartların iyileştirilmesi ile bu rakam 80’e kadar çıkmış durumda. İnsan hücreleri kendini kopyalayarak yenilenir. Her kopyalama sırasında kromozomların ucunda bulunan te- lomerler bir miktar kısalır. Telomerlerin kısalması da yaşlanma anlamına gelir. Çevresel faktörler telo- merlerin kısalmasını yani yaşlanmayı hızlandırabilir. Örneğin soluduğumuz kirli hava ve sigara içmek akciğer hücrelerinin tahribatına sebep olur. Zarar gören hücreler, kendini zamanından önce kopyalayarak yenilemeye çalışır. İşte bu zamanından önce gerçekleşen yenilenmeler, telomerlerin normalden daha çabuk kısalmasına ve daha çabuk yaşlanmaya sebep olur.
Sonuç olarak çevresel koşullar, hayat tarzı ya da beslenme alışkanlıkları erken yaşlarda ne kadar iyileştirilirse insanların gelecekte de o kadar uzun, huzurlu ve sağlıklı bir hayat yaşayacağı kesin.
- Cevap: Bu sayfada soru bulunmamaktadır.
10. Sınıf Fen Lisesi Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Sayfa 70 Meb Yayınları ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
