Kitap Cevapları TIKLA
Soru Sor TIKLA
10. Sınıf Fen Lisesi Fizik

10. Sınıf Fen Lisesi Fizik Ders Kitabı Cevapları Sayfa 17

“10. Sınıf Fizik Ders Kitabı Cevapları Fen Lisesi Sayfa 17 Meb Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

10. Sınıf Fen Lisesi Fizik Ders Kitabı Cevapları Sayfa 17

1.1.2. Potansiyel Farkı

İletken telin uçları arasında elektrik alanın dolayısıyla da elektrik akımının oluşmasını sağlayan etki nedir ve nasıl oluşur? Bu etkiyi anlamanın en kolay yolu, sürtünme sonucu zıt yüklenen iki cismin iletken tel ile birbirine bağlanması durumunu incelemektir. 9. sınıf elektrostatik ünitesinden de anımsanacağı gibi ebonit çubuk yün kumaşa sürtüldüğünde verilen enerji sayesinde Görsel 1.7’de görüldüğü gibi kumaştaki atomlardan kopan elektronlar ebonit çubuğa geçer. Bunun sonucunda sürtülüp ayrılan kumaş artı (+q), ebonit çubuk ise aynı miktarda eksi yükle (-q) yüklenir.

Görsel 1.8’deki gibi birbirine sürtülüp ayrılan bu iki madde iletken tel ile birbirine bağlanırsa telin iki ucu arasında elektrik alanı meydana gelir. Oluşan elektrik alanı sayesinde ebonit çubuktaki fazla elektronlar tel üzerinde sürüklenerek elektrik akımını oluşturur. Elektrik akımı ile birlikte ebonit çubuk ve yün kumaş arasındaki artı ve eksi yük dengesizliği yavaş yavaş azalarak en sonunda her iki madde de nötr hâle gelir. Maddelerin nötrleşmesiyle birlikte elektriksel çekim kuvveti de ortadan kalkar ve elektrik akımı son bulur. Olaya enerji açısından bakılacak olursa sürtünme sonucunda ebonit ve kumaşa verilen enerji, iş yaparak elektronların ayrılmasını dolayısıyla da elektronların enerji kazanmasını sağlamıştır. Elektronları bir noktadan başka noktaya hareket ettirmek için birim yük başına gereken enerjiye potansiyel (gerilim) adı verilir. Potansiyelin birimi volttur (V). İki nokta arasındaki elektriksel potansiyel farkı, bu iki nokta arasındaki birim yükün taşınması için gerekli olan enerjiyi tanımlar.

Ebonit çubuk ve yün kumaş, iletken tel ile birbirine bağlanırsa elektronlar, düşük potansiyele sahip çubuktan yüksek potansiyele sahip kumaşa doğru hareket ederek elektrik akımını oluşturur. Yani depolanan enerji elektronların iş yapmasını sağlar. İki uç arasındaki potansiyel farkı, yük akışıyla birlikte gitgide azalır. Sonunda her iki cismin potansiyelleri eşit olur ve elektrik akımı sona erer. Kısaca elektrik akımını oluşturan etki iletkenin iki ucu arasındaki potansiyel farkıdır. Günümüzde birçok basit devrede potansiyel farkı oluşturarak akım elde etmek için pil, akü, jeneratör gibi güç kaynaklarından yararlanılır.

Basit bir elektrik devresi; iki uç arasında potansiyel farkı oluşmasını sağlayan güç kaynağı, elektronların üzerinde akabileceği iletken tel, devreyi açıp kapamaya yarayan anahtar ile elektrik enerjisini ısı ve ışığa çeviren ampul gibi elektrik enerjisini farklı enerji türlerine çeviren devre elemanlarından meydana gelir.

MERAKLISINA

Yaygın bilinenin aksine her sıvı elektriği iletmez. Sıvının elektriği iletebilmesi için tıpkı metallerdeki gibi serbest hareket edebilen yüklü parçacıklardan oluşması gerekir. Örneğin saf suya bakılacak olursa moleküllerinin yapısı nötr hidrojen ve nötr oksijen atomlarından oluşmuştur. Dolayısıyla içinde akım oluşturabilecek yüklü parçacıklar bulunmadığından saf su yalıtkan bir maddedir.

Şekerli su da yalıtkan maddeler grubuna girer. Şekerli su çözeltisinde şeker molekülleri su molekülleri tarafından Görsel 1.9’da görüldüğü gibi dağıtılır. Ancak ne şeker molekülünün ne de su molekülünün yapısı bozulduğu için bu çözeltide akım oluşturabilecek yüklü parçacık yine yoktur.

Öte yandan tuzlu su ise iletken bir maddedir. Suyun içine tuz (NaCl) atıldığında suyun etkisiyle Na ve Cl atomları Görsel 1.10’daki gibi iyonlaşarak birbirinden ayrışır. Yani her bir Na atomu bir elektronunu Cl atomuna vererek Na+ iyonuna, Cl atomu da bir elektron alarak Cl- iyonuna dönüşür. Böyle- ce çözelti içinde bol miktarda (+) ve (-) yüklü parçacık meydana geldiğinden tuzlu su çözeltisi elektrik akımının iletimini sağlar.
(Komisyon tarafından yazılmıştır.)

  • CevapBu sayfada soru bulunmamaktadır.

10. Sınıf Fen Lisesi Fizik Ders Kitabı Cevapları Sayfa 17 Meb Yayınları ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.

2024 Ders Kitabı Cevapları
🙂 BU İÇERİĞE EMOJİYLE TEPKİ VER, PAYLAŞ!
0
happy
0
clap
0
love
0
confused
0
sad
0
unlike
0
angry

Bir yanıt yazın

**Yorumun incelendikten sonra yayımlanacak!