10. Sınıf Kimya Ders Kitabı Cevapları Başak Yayınları Sayfa 173

PET ve LDPE şişelerinin geri toplanıp yeniden kullanılmasında Türkiye, Avrupa ülkelerinden çok daha başarılıdır.

Ayrıca diğer plastiklerin geri toplanıp kullanılmalarında da %30-35 oranında batı ülkelerinden daha iyi durumdadır.

Katı atıklar tarafından çevrenin kirletilmesini önlemek, atık malzemeyi geri toplayarak yeniden kullanmayı teşvik etmek ve destek olmak üzere gerekli mevzuat ülkemizde mevcuttur.

Lastikler, araçtan söküldükten sonra “kullanılmış lastik” ya da “ömrünü tamamlamış lastik” olur. Çevrede zor ayrışır olmaları ve miktarlarının fazla olması atık lastiklerin önemli bir çevre problemi olmasına neden olmaktadır. Yakma işlemi ile bu sorun çözüle- bilmektedir. Ayrıca atık lastikler yeniden kaplama, geri kazanma, enerji elde edilmesi, atık deposunda depolama ve ihracat yöntemleri ile de bertaraf edilmektedir. Özellikle kamyon ve iş makinesi lastikleri kaplama yoluyla geri dönüştürülmektedir. Hurda lastiklerin yığıldığı yerlerde iki önemli çevre zararı söz konusudur. Bunlardan birincisi, bu yığınlarda meydana gelen yangınlardır. İkincisi ise bu yığınlarda rahatça çoğalma fırsatı bulan böceklerin toplum için oldukça tehdit edici hastalıkları yayma ihtimalleridir.

İnsanlar tarafından ilk kullanılan polimerik malzemeler doğal polimerlerdir. Bunlar doğada biyodegregasyon ile parçalanabilirler. Bu polimerlerin hemen hepsi yenilenebilir doğal kaynaklardan elde edilebilmektedir. Ancak doğal polimerlerin yerini günümüzde sentetik polimerler almıştır.

Geri dönüşüm iyi bir yöntem olmasına karşın özellikle gıda ve tıp alanlarında bu yöntemin kullanılamaz olması alternatif çözümlerin bulunmasını gerektirmiştir.

Bu çözümlerden özellikle son yıllarda önem kazananı, doğada parçalanabilen polimerlerin kullanılmasıdır. Doğada parçalanabilen polimerler, kullanımları sonunda atık durumuna geldiklerinde doğada parçalanarak düşük molekül ağırlığında bileşiklere (monomerler) ve ardından da CO2, H2O ve CH4’a dönüşürler. Bu polimerler özellikle tarımsal faaliyetler için örtü malzemelerinin, çöp ve alışveriş torbalarının, tek kullanımlık yiyecek ve içecek kaplarının, hijyenik, tıbbi, kozmetik malzemelerin üretiminde önemli bir kullanım potansiyeline sahiptirler.

Biyopolimerler toprakta bulunan bakterilerce süratle tüketilerek basit kimyasal maddelere dönüştürülürler.

Bilgi Kutusu

BİYOLOJİK OLARAK PARÇALANABİLEN POLİMERLER

Biyolojik olarak güneş ışınları ile veya kimyasal yöntemler ile parçalanabilen plastiklerdir.

Parçalanabilen Plastikler

Karbonil veya hidroperoksit grupları içeren polimer maddeler UV ışımasına uğradıklarından fotokimyasal tepkimelerle parçalanabilmektedirler. Bu nedenle en sık uygulanan tekniklerden birisi poliolefin türünden polimer- lere katalizör ve/veya peroksit katarak polimer zincirinde karbonil veya hidroperoksit gruplarının oluşumunun hızlandırılmasıdır.
Nişasta Katkılı Termoplastikler

Nişasta tabiatta özellikle toprakta bulunan mikro organizmalar tarafından yenmekte ve polimer matrisinin parçalanması sonucunda da plastiğin parçalanma süreci kısaltılmaktadır.

Biyoplastik

Mısır nişastasından elde edilen plastikler, bakteriler sayesinde reçineye dönüştürülür; bu ürün geleneksel petrol bazlı plastiklerin yerini alabilir. Genetiği tasarlanmış/ değiştirilmiş bitkiler, örneğin tütün, plastik yerine kullanılabilir.

Cevap: Bu sayfada soru bulunmamaktadır.

10. Sınıf Başak Yayınları Kimya Ders Kitabı Sayfa 173 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.