10. Sınıf Kimya Ders Kitabı Cevapları Başak Yayınları Sayfa 184

Gıda Katkı Maddelerinin Sınıflandırılması

Gıda katkı maddelerini kullanım amaçlarına göre, dört grupta toplayabiliriz:

1. Kaliteyi koruyarak raf ömrünü uzatanlar (Koruyucular)
• Asitlik düzenleyiciler,
• Antimikrobiyaller,
• Antioksidanlardır.

2. Yapıyı geliştirenler ile hazırlama ve pişme özelliğini geliştirenler

• pH ayarlayıcılar,
• Topaklanmayı önleyenler (silikat, magnezyum oksit, magnezyum karbonat),
• Emülgatörler (lesitin, mono ve digliseritler),
• Stabilizatörler, kıvam arttırıcılar, tatlandırıcılar,
• Mayalanmayı sağlayıcı ajanlar,
• Nem ayarlayıcılar,
• Olgunlaştırıcılar,
• Ağartıcılar, dolgu maddeleri, köpük ayarlayıcılar, parlatıcılardır.

3. Aromayı ve rengi geliştiriciler

• Çeşni arttırıcılar (monosodyum glutamat, MSG),
• Çeşni vericiler (aroma maddeleri),
• Renklendiricilerdir (tartrazin, indigotin,…vb.).

4. Besin değerini koruyucu, geliştiriciler (Besin ögeleri)

• İşleme sırasında kaybolan besin ögelerini yerine koyma (B-ı, B2, niasin),
• Diyette eksik olabilecek besin ögelerini eklemedir (A, D vitaminleri).

Hazır Gıdaların Doğal Gıdalardan Farkları

Koruyucular

Asitliği düzenleyiciler
(Asetik asit, sitrik asit, laktik asit, malik asit, vb.)

Gıdanın pH’sini kontrol etmek ve pH’sinde istenilen değeri sağlamak amacıyla kullanılır. Asitliğin artması, mikroorganizmaların üremesini güçleştirerek bazı besinlerin raf ömrünü uzatır. Ayrıca besinlerin tatlılık-mayhoşluk gibi özelliklerini etkileyerek istenilen lezzetin elde edilmesini sağlar.

Sitrik asitle ilgili yapılan kampanyalarla tüketiciler yanlış bilgilendirilmiştir. Oysaki sitrik asit, günlük beslenmemizde yer alan limon, portakal gibi meyvelerde bol miktarda bulunan ve metabolizma sonucu vücudumuzda oluşan bir maddedir. Bunların besinlerimize katılması, hiçbir sağlık riski oluşturmaz.

Bilgi Kutusu

MÖ 3.000 yıllarında et ürünlerinin hazırlanmasında tuzun kullanıldığı, MÖ 900 yıllarında ise tuz ve odun tütsüsünden gıda saklama yöntemi olarak yararlanıldığı bilinmektedir. MÖ 50. yüzyılda lezzet vermek amacıyla baharatlardan faydalanılmış, günümüzden 3.500 yıl öncesinde ise Mısırlılar, gıda boyalarını renklen- dirici olarak kullanmışlardır. 1856 yılında “aniline purple” adındaki renk maddesi sentezlenmiş ve 19. yy. da da benzoik asit, sodyum karbonat, sakkarin, gıda katkı maddesi olarak çok miktarda kullanılmaya başlanmıştır. Gıdanın duyusal kalitesini arttırmak için lezzet maddeleri ve lezzet arttırıcıları kullanılmış, emülsifiye edici tuz olarak fosfatlar ve işlenmiş peynir yapımı için sitratlardan yararlanılmıştır. Ancak katkı maddeleri üzerinde toksikolojik çalışmaların yapılması, bazı gıda katkı maddelerinin kısıtlanmasına sebep olmuştur. Bu konu, gıda katkı maddelerinin kullanımına ilişkin yasal düzenlemelerin yapılmasını da beraberinde getirmiştir.

Cevap: Bu sayfada soru bulunmamaktadır.

10. Sınıf Başak Yayınları Kimya Ders Kitabı Sayfa 184 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.