10. Sınıf Kimya Ders Kitabı Cevapları Başak Yayınları Sayfa 193

Aspartam

Ticari adı “Nutra sweet” olan aspartam, düşük kalorili ancak tatlılık gücü çok yüksek bir tatlandırıcıdır. Aspartam ABD’de “besleyici tatlandırıcı” sınıfına alınmaktadır. Ancak sakkarozdan 180-220 kere daha tatlı olması nedeniyle çok düşük miktarlarda kullanıldığından besleyici değeri önemsizdir. Aspartam, kuvvetli tatlandırıcı etkisinden başka, aromayı arttıran ve hissedilen tadın ağızda uzun süre kalmasını sağlayan bir maddedir. Gıda bileşenleriyle reaksiyona girmemekte ve diş çürümelerine neden olmamaktadır.

Aspartamın yukarıda belirtilen avantajlarının yanı sıra en önemli üstünlüğü tat kalitesinin kusursuz olması, duyusal açıdan sakkarozun tadına benzeyen bir tada sahip olması ve tadım sonrasında ağızda acı, metalik ya da kimyasal bir tat ve kuruluk hissi bırakmamasıdır.

FDA tarafından, aspartam ve parçalanma ürünlerinin önemli bir sağlık sorunu çıkardığına dair hiçbir kanıt olmadığı belirtilmiş ve yeterli bilgi mevcut olmadığından araştırma yapılması önerilmiştir. Ayrıca, sağlık sorunu olan kişilerin (fenilketonuri), bu konuda uyarılması gerektiği bildirilmiş ve aspartam içeren gıdaların fırında pişirilmemesi için talimat verilmiştir.
Aspartam, yan etkileri bakımından en çok suçlanan katkı maddesidir. Bunlar; kaşıntı, döküntü, baş ağrısı, baş dönmesi, bulantı, uyuşukluk, kas spazmları, yorgunluk, depresyon, solunum güçlüğü, çarpıntı ve çeşitli alerjik reaksiyonlardır.

Dulsin

Tatlılaştırıcı gücü, sakkarinin yarısı kadardır. Dulsinin, sakka- rin ile birlikte değişik oranlarda karıştırılarak şekere benzer doğal tatlılaştırıcı bir etki yaptığı bilinmektedir. Tek başına da tatlılaştırıcı özellik taşır. Uzun süren suda pişirmelerde tat gücünü kaybeder. Kanserojenik etkiye sahip olduğu için gıdalarda tatlılaştırıcı olarak kullanımına izin verilmemektedir.

Asesülfam-K

Tadım sonrası ağızda acımsı ve metalik bir tat bırakan ase- sülfam-K, yine de gıda endüstrisinde yaygın bir kullanım alanına sahiptir. Çeşitli meyveli içeceklerde, sakız üretiminde ve ağız spreylerinde, yüksek tatlılaştırıcı özelliğine sahip olması, ucuz ve stabil olmasından ötürü tercih edilmektedir (Görsel 4.55.a, b). Asesülfam-K’nın sulu çözeltisi pH 4’te 120°C’de sterilize edildiğinde, yapısında belirlenebilen bir bileşim değişikliği görülmemiştir. Araştırmalar, zehirli bir etki meydana getirmediği fikrini desteklemektedir.

Bilgi Kutusu

Monosodyum glutamat (MSG): Aromayı arttırıcı ve çeşni geliştirici olarak kullanılan gıda katkı maddelerinden monosodyum glutamat (E621) özellikle uzak doğu (Çin, Japon) ve Türk mutfağında, birçok imalathanede değişik gıdalarda lezzet arttırıcı olarak kullanılır. Bununla oluşan reaksiyona “Çin Restoranı Sendromu” da denir. MSG ile oluşan reaksiyonlardan bazıları şöyledir: Baş ağrısı, bulantı, ishal, terleme, göğüste sıkışma, boyun arkasında yanma, diyabet, obezite, hipertansiyon, böbrek ve karaciğerlerde ciddi hasar, ensede – kollarda yanma hissi, yüzde – boyunda karıncalanma, çarpıntı, nefes darlığı ve hâlsizlik. Bu tür reaksiyonlar fazla miktarda MSG alınması sonrası oluşur. Bu maddeyi tüketen astımlı hastalarda, ağır astım atakları oluşabilmektedir.

Cevap: Bu sayfada soru bulunmamaktadır.

10. Sınıf Başak Yayınları Kimya Ders Kitabı Sayfa 193 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.