10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Cevapları Sayfa 7

10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 7 Cevapları Meb Yayınları‘na ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Cevapları Sayfa 7

Aşağıdaki metni okuyunuz ve soruları cevaplayınız.

Türk Romanında Aydın Problemi

Tanzimat’ın edebiyatçı aydınları içerisinde “aydınlanma” hareketinin etkilerini açıkça gösteren ilk isim Şinasi’dir. Onda Tanzimat’ın aydın-memur (kalem efendisi) tipinin yanı sıra çıkardığı gazeteden şiirlerine, tiyatrosuna, nesirlerine kadar eserlerinde Batıdaki tenkitçi aydın zihniyetinin bir örneğini bulmak mümkündür. Özellikle Auguste Comte’un Reşit Paşa’ya gönderdiği mektuplarda belirttiği Türkiye’nin Doğu ve Batı medeniyetlerinin birleşmesinden oluşacak yeni bir toplum ve yeni bir medeniyet imkânlarına sahip olduğu görüşü, Şinasi’nin dikkatini Batı toplumuna çevirmesine vesile olur.

Şinasi, Avrupa’nın gerçekleştirdiği gelişmenin özünü akıl ve kanunda bulur. Yeni dünyanın değerlerinin başında adalet, hak, hikmet gelmektedir. Yeni toplum sisteminde hak ve adalet başta olmalıdır. Adalet, aklın ve onun yapmış olduğu kanunun himayesine verilmelidir. Şinasi, bu yeni ilkelerin İslamiyet’in esaslarıyla çelişmediğini de belirtir. Onun Batı kaynaklı fikirlerinin temelinde, Aydınlanma Devri filozoflarından Fontonelle (Fontonelle), Voltaire (Volter), Montesquieu (Monteskü), Concorcet (Konkorket) ve Renan (Renan) vardır. Bu çerçevede o, Tanzimat’ın “medeniyet elçisi” aktarıcısı aydınlarının da başında gelmektedir.

Fransız Aydınlanma Devri aydınlarını kendisine örnek alan Şinasi, yeni aydın tipinin bir numunesi olarak gördüğü Reşit Paşa’yı “medeniyet resulü” diyerek yüceltir. Reşit Paşada timsalini bulan bu aydın tipi, Batı’yı örnek almakta, Batılı gibi akla, tabiata, insan iradesine güvenmekte, batıl inanışlara karşı çıkmakta, toplum yapısını kanuna dayandırmaktadır. Ayrıca bu aydın tipi, halkın görevlerinin yanı sıra özellikle halkın memleket problemlerine fikir beyan etme hakkına sahip olduğunu bilmekte, çalışmayı ve yardımı yüce bir değer olarak görmekte, dış dünyaya açık olmakla birlikte vatanına da bağlılığını korumaktadır.

Şinasi’nin Aydınlanma filozoflarına benzeyen tavrını, Tanzimat aydınlarının pek çoğunda görürüz. Bu anlayış, Şinasi’nin yanı sıra Münif Paşa, Sadullah Paşa, Ali Suavi ve Ahmet Mithat Efendi’yi de etkilemiştir. Romantik edebiyat anlayışıyla birleşerek Namık Kemalde de devam eder. Başlıca maksatları öğretmek ve aydınlanma fikirlerini, memleketimizde bilinmeyen yeni bilim dallarını yaymak olur.

Yunus Balcı, Türk Romanında Aydın Problemi

Metinde geçen altı çizili kelimelerden seçtiğiniz üç tanesi ile birer cümle kurunuz.

• Cevap:

a) Arkadaşlarını yerli yersiz tenkit ettiği için pek sevilmeyen bir gençti.
b) İyilik timsali biri olarak âdeta kanatsız bir melekti.
c) Valilik, şehrimizdeki trafik kontrollerinin hangi güzergâhlarda olacağını beyan etti.

10. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 7 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.