11. Sınıf Fen Lisesi Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Sayfa 108

“11. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Fen Lisesi Sayfa 108 Meb Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

11. Sınıf Fen Lisesi Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Sayfa 108

1.3.1.6. Kalın Bağırsak

Kör bağırsak (çekum), kolon ve düz bağırsak (rektum) bölümlerinden oluşan sindirim kanalının son organıdır. Kalın bağırsak yapısı, ince bağırsağa benzer. Ancak ince bağırsakta bulunan villuslar, kalın bağırsakta bulunmaz ve epitel hücrelerinin salgısında sindirim enzimi yoktur. Sadece mukus vardır. Mukus, bağırsak duvarını hasara karşı korur ve dışkıyı bir arada tutan yapışkan bir ortam sağlar. Safra sıvısında yer alan bilirübin kalın bağırsakta parçalanarak dışkının rengi verilir. Kolonda ise su, sodyum ve klor iyonları ve burada yaşayan bakteriler tarafından sentezlenen B ve K vitaminlerinin geri emilimi gerçekleşir.

Kalın bağırsakta çoğu zararsız olan birçok bakteri topluluğu yaşar. En çok görülen bakteri türü Escherichia coli’dir (Eşerişya koli). Bu bakterinin göl ve nehirlerdeki varlığı, lağım sularının arıtılmadan akarsulara karıştığını gösterir. Kolonda yaşayan çoğu bakteri, metabolizmalarının yan ürünü olarak metan, hidrojen sülfür gibi kötü kokulu gaz üretir. Bu gazlar anüs yoluyla atılır. Rektum, kalın bağırsağın son kısmıdır. İçeriğine dışkı denir. Dışkıda selüloz lifleri ve yaklaşık dörtte bir oranında bakteri bulunur. Rektum, anüsle dışarı açılır.

Kolonun başlıca işlevi, kilüsten su ve elektrolitlerin emilimini ve dışkının peristalsis hareketlerle rektuma ulaşıncaya kadar depolanmasını sağlamaktır. Kolon zarı bakteriyel ya da viral enfeksiyon gibi etkenlerle tahriş olmuşsa suyun geri emilimi azalacağından ishal görülür. İshal, su ve elektrolit kaybına neden olur. Kalın bağırsakta sindirilmeyen maddeler uzun süre kalırsa suyun büyük kısmı geri emilir. Dışkı, kuru ve sert bir hâl alarak dışkılama zorlaşır. Buna kabızlık denir.

1.3.2. Sindirime Yardımcı Organlar

Sindirim sisteminde yardımcı bezler, sindirim sıvılarını sindirim kanalına boşaltarak besinlerin sindirilmesine yardımcı olur. Yardımcı yapılar; üç çift tükürük bezi, pankreas, karaciğer ve karaciğerin safra salgısını depolayan safra kesesinden oluşur.

1.3.2.1.Tükürük Bezleri

İnsanda kulak altı, çene altı ve dil altında bulunan üç çift tükürük bezi vardır. Beyin sapındaki otonom sinirlerle tükürük bezi kontrol edilir. Uyarılar, tükürük bezlerinin işlevini arttırabilir veya baskılayabilir. Kişi, sevdiği bir besini yediği ya da kokladığı zaman tükürük salgısı sevmediği bir besine göre daha fazla salgılanır. Ağızda bulunan düz yüzeyli maddeler (örneğin fıstık) aşırı tükürük salgısına yol açarken yüzeyi pürüzlü olan maddeler sıklıkla salgıyı azaltır veya baskılar.

Tükürüğün ağız hijyeni ve sağlığı açısından çok önemli işlevleri vardır. Ağız, doku hasarına ve diş çürüklerine sebep olan patojen bakterilerle doludur. Bu bakteriler, tükürük salgısının içerdiği lizozim enzimiyle yok edilir. Ayrıca diş çürüklerine sebep olan ağızdaki asit, tükürük salgısının içerdiği tampon bileşikler sayesinde nötralleştirilir. Tükürük salgısı içindeki mukus, sindirime yardımcı olmak adına besinleri yumuşatır ve kaygan hâle getirir. Tükürük salgısı içinde bulunan enzimler kimyasal sindirimi başlatır. Amilaz enzimi (pityalin) ile nişasta ve glikojen, daha küçük polisakkaritlere (dekstrin) ve bir disakkarit olan maltoza parçalanır. Tükürüğün pH’si 6.2-7.4 arasındadır. Tükürük enzimleri en iyi bu pH değerleri aralığında çalışır.

• Cevap: Bu sayfada soru bulunmamaktadır.

11. Sınıf Fen Lisesi Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Sayfa 108 Meb Yayınları ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.