11. Sınıf Fen Lisesi Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Sayfa 167

“11. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Fen Lisesi Sayfa 167 Meb Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

11. Sınıf Fen Lisesi Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Sayfa 167

Dolaşım Sistemleri Ölçme ve Değerlendirme Bölümü

Aşağıdaki açık uçlu soruların cevabını boş bırakılan alana veya defterinize yazınız.

1. Kalbin çalışma mekanizmasını açıklayınız.

• Cevap: Kalbin çalışmasını başlatan sağ kulakçık üzerinde yer alan sinoatriyal düğüm (SA) impulsları hem kulakçıkları hem de atrioventriküler düğümün (AV) uyarılmasını sağlar. Ardından his demetlerini ve purkinje liflerini uyararak kalbin çalışması devam ettirilir.

2. Kan basıncını arttıran faktörleri açıklayınız.

• Cevap: Kalbin kasılması (sistol) durumu ve atım gücündeki artış, atardamar çeperlerinin esnekliğinin azalması, kanda bulunan protein, lipit gibi yapıların artması, adrenalin, noradrenalin ve tiroksin hormonları kan basıncını arttıran faktörlerdendir.

3. Böbrek üstü bezleri çalışmayan bir insanın kalbi, bu durumdan nasıl etkilenir?

• Cevap: Böbrek üstü bezlerinden adrenalin hormonu salgılanmaktadır. Korku, heyecan, sevinç gibi durumlarda adrenalin hormonu kalp atışını hızlandırarak tüm vücudun oksijen ve besin ihtiyacını karşılar. Bu arada beyinde de duyguların yorumlanması gerçekleşir. Kişi buna
  göre tepki gösterir. Kalbi etkileyen otonom sinir sisteminden olan otonom sinirlerden nörohormon olarak noradrenalin veya norepinefrin hormonları salgılanır. Bu hormonlar adrenalin hormonu gibi etki gösterir. Böbrek üstü bezi çalışmayan bir insanda adrenalin hormonu salgılanmadığında kişinin normal yaşantısı devam eder ancak kendisini koruması gereken noktaları belirlemede, duygularını oluşturmada tepkisiz kalabilir.

4. Toplardamarda kanın ilerlemesini sağlayan etkenler nelerdir?

• Cevap: Toplardamarlarda kanın ilerlemesini iskelet kasları, kalbin negatif emme gücü ( kalbin diastolü), vücudun alt bölgesindeki toplardamarlarda bulunan kapakçıkları etkiler.

5. Kalpten çıktığı hâlde büyük dolaşıma katılmayan damarın adı nedir?

• Cevap: Akciğer atardamarı

6. Bir insanda kalp karıncıkları sistol durumda iken kan akışı hangi damarlara doğru gerçekleşir?

• Cevap: Sağ karıncıktan-akciğer atardamarına, sol karıncıktan-aorta kan akışı olur.

7. İnsan dolaşım sistemine ait;
I. karaciğerden kalbe kan getiren,
II. kalpten akciğere kan götüren,
III. bağırsaklardan karaciğere kan götüren,
IV kalpten böbreklere kan götüren
şeklinde verilen damarların hangileri toplardamardır?

• Cevap: I, III

8. Kalbin yapısında bulunan kapakçıkların adları ve kalpte bulundukları yerleri yazınız.

• Cevap: Kalbin sağ kulakçığı ve karıncığı arasında triküspit kapakçık, sol kulakçık ve karıncık arasında biküspit kapakçık bulunur. Sağ karıncık ile akciğer atar damarın bağlandığı yerde yarım ay kapakçık, sol karıncık ile aortun birbirine bağlandığı yerde yine yarım ay kapakçık bulunur.

9. Damarların duvar yapısında hangi tabakalar vardır?

• Cevap: Damarların duvarlarında en dıştan içe doğru bağ doku, düz kas ve endotel hücreleri bulunur.

10. Akciğer dolaşımı ve sistemik dolaşım kavramları hangi dolaşım çeşitlerine karşılık gelmektedir?

• Cevap: Akciğer dolaşımı küçük dolaşıma, sistemik dolaşım büyük dolaşıma karşılık gelmektedir.

11. İnsanda kılcal damarlar boyunca kan basıncı azalmayıp sabit kalsaydı ne olurdu?

• Cevap: Kılcallardan doku sıvısına madde geçişi hızlanırken doku sıvısından kılcallara madde geçişi olmazdı. Bu durum dokular arası sıvının artmasına, metabolik atıkların atılamamasına dolayısıyla ödem oluşmasına neden olurdu.

12. Lenf sisteminin görevleri nelerdir? Açıklayınız.

• Cevap: Lenf sistemi; doku sıvısın fazlasını, doku sıvısına geçen proteinleri ve ince bağırsaktan emilen yağ ve yağda çözünen vitaminleri kan dolaşımına iletir. İçerdiği hücre ve yapılarla vücut savunmasında rol oynar.

13. Kan ve lenf dolaşımında ortak olarak kullanılan damarlar nelerdir?

• Cevap: Üst ana toplardamar, sağ ve sol köprücük altı toplardamarı

14. Vücudumuz dışarıdan gelen çeşitli hastalık etkenlerine karşı savunma hatlarına sahiptir. Bu savunma hatlarını açıklayınız.

• Cevap: Vücudumuz, 3 savunma hattına sahiptir. Savunmanın birinci hattında deri, zarlar ve vücut salgıları yoluyla vücuda hastalık etkenlerinin girişi engellenir. Savunmanın ikinci hattında fagositoz yapan hücreler, doğal katil hücreler, hastalık etkenine saldırarak etkisiz hâle getirir. Yangı tepkisi ve interferon da savunmanın ikinci hattını oluşturur. İlk iki savunma özgül olmayan savunma sistemini oluşturur. Savunmanın üçüncü hattı özgül savunmayı oluşturur. B ve T lenfositleri sayesinde gerçekleşir.

15. Aşı yapılmasının amacı nedir?

• Cevap: İnsan vücudunu patojenlere karşı uyararak mikrobun antijenlerine karşı antikor üretimini başlatmaktır. Aşı ile karşılaşmış vücut akyuvarları sonrasında hastalığın mikrobuyla karşılaştığında hızlı bir şekilde antikor üreterek vücudun hastalığa karşı direncini artırarak iyileşmeyi hızlandırır.

16. Kan kaybı fazla olan bir insana glikoz içeren serum sıvısının verilme amacı nedir?

• Cevap: Aşırı kan kaybeden bir insana besleyici ve kanın ozmotik basıncını arttıran bir sıvı verilmelidir. Bu sayede doku sıvısı kan plazmasına geçer. Düşen kan basıncı ve nabız yükseltilir.

17.-20. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız

Antikorlar antijene özgü özel moleküllerdir. Antijenin vücuda girişi ile B lenfositleri antikor üretir. Kan, antikorları enfekte olmuş hücrelere ve dokulara iletir. Antijenini tanıyıp bağlayan antikorlar, antijenin etkilerini farklı şekillerde gösterir. Aktif bağışıklık, antikorların uzun yıllar vücutta bulunmasına neden olur. Anne kanında uzun süredir bulunan bazı antikorlar fetüse geçerek yenidoğan döneminde korunma sağlar. Aktif bağışıklığa sahip kişilerin kanındaki antikorlar, serumla bir başkasına aktarılabilir. Serum ile başka insandan aktarılan antikorlar pasif bağışıklık oluşturur ve 2-3 hafta kadar vücutta kalabilir. Serum bir hayvan kanından aktarılmışsa antikor ve T- lenfositler birkaç saat veya birkaç gün etkili olabilir. Arı, yılan sokmaları; paslı, kesici ve delici alet yaralanmaları sonrası insanda serum kullanılabilmektedir.

17. Antikorlar aracılığıyla bağışıklık nasıl sağlanır?

• Cevap: Antijenin vücuda girmesiyle antijene karşı B lenfositleri antikor üretir. Üretilen antikorlar antijenlere bağlanarak aktif bağışıklık oluşturulur.

18. Serum ile kazanılan bağışıklık niçin kısa sürelidir?

• Cevap: Serum hazır antikor içerir ve ani hastalık durumunda kullanılarak pasif bağışıklık oluşturulur. Hazır antikorların alıcı kanında kalma süreleri birkaç saatten birkaç haftaya kadar sürebilmektedir. Daha sonra yok edilirler. Bu nedenle kısa süreli bağışıklık sağlanır.

19. Serum hangi nedenlerle verilir?

• Cevap: Serum, hasta kişiye antikor oluşumunun beklenemediği acil durumlarda (arı, yılan, akrep sokmaları vb.) tedavi amaçlı verilir.

20. Antijenin neden olduğu enfeksiyon sonucu oluşan bağışıklık ile aşılarla oluşturulan bağışıklık uzun sürelidir. Bunun insanlar için önemi ne olabilir?

• Cevap: Bu tür bağışıklığa aktif bağışıklık adı verilir. Oluşan hafıza hücreleri çok uzun yıllar, hatta ömür boyu vücutta kalabilir. Bu durum, hastalığın tekrarlanmasını önler ve kalıcı bağışıklık sağlar.

11. Sınıf Fen Lisesi Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Sayfa 167 Meb Yayınları ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.