11. Sınıf Fen Lisesi Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Sayfa 221

“11. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Fen Lisesi Sayfa 221 Meb Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

11. Sınıf Fen Lisesi Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Sayfa 221

Korpus Luteum Evresi: LH, parçalanan folikülün sarı yağ damlacıkları ile kaplanmasını sağlar. Folikülün bu hâline korpus luteum denir [Görsel 1.118, (ç)]. LH’nin korpus luteumu uyarmasıyla bu yapı, östro- jen ve progesteron salgılar. Artan östrojen ve progesteron hormonları miktarı, negatif geri bildirimle, LH ve FSH salgılarının azaltılmasına neden olur. Böylelikle gebelik varsa bu hormonların miktarının azalması yeni bir yumurtanın oluşumunu engeller.

Östrojen ve progesteron hormonları, rahimdeki kan damarlarının genişlemesini ve buradaki bezlerin büyümesini uyarır. Böylece rahim, olası bir gebelikte embriyonun tutunup gelişmesi için hazır hâle getirilir. Korpus luteum evresi 10-14 gün sürer.

Yumurta, yumurta kanalında sperm tarafından döllenmişse korpus lu- teumdan salgılanan progesteron hormonu sayesinde kılcal damarlarla zenginleştirilmiş rahme gömülür. Gebeliğin devamı için korpus luteum bozulduktan sonra, progesteron salgılama görevini 5. aydan itibaren plasenta üstlenir. 5. aya kadar korpus luteumun bozulmamasını sağlayan insan koryonik gonadot- ropin (hCG) hormonu, insanda gebeliğin tespitinde de kullanılır.

Gebelik boyunca GnRH, östrojen ve progesteron hormonları yüksek iken FSH ve LH hormonları düşük seviyededir. Bu yüzden gebelik boyunca yeni yumurta yapımı (folikül evresi) ve yumurtlama (ovulasyon) evreleri gözlenmez.

Gebelik başlayınca hipofizin ön lobundan salgılanan prolaktin (LTH) hormonu, bebek doğduğunda sütün hazır olması için süt bezlerinin gelişimini sağlar ve hamilelik boyunca annenin metabolizmasının düzenlenmesine katkı sağlar. Doğum yaklaşınca hipofizin arka lobundan salgılanan oksitosin hormonu rahim (uterus) kaslarının kasılmasını sağlayarak doğum sancısını başlatır ve doğumla birlikte sütün, süt kanallarına dolmasını sağlar.

Yumurtalıklarda östrojen salgısı önemlidir. Hipotiroidizm gibi çeşitli hastalıklara bağlı olarak östrojen salgısı yetersizliği menstrual döngünün sağlıklı bir şekilde gerçekleşmesini engeller. Menstrual döngü uzun aralıklarla gerçekleşebilir ya da tamamen kesilebilir. Bu durum, östrojen ve LH hormonlarının birbirlerinin geri bildirim mekanizması yoluyla etkileyememesine neden olur. Böylece ovulasyonun gerçekleşmesi engellenmiş olur. Menstrüasyon Evresi: Yumurta döllenmezse (gebelik yoksa) korpus luteum parçalanır (Görsel 1.119). Düşen östrojen ve progesteron seviyeleri, FSH ve LH üzerindeki negatif geri bildirimi kaldırarak bu hormonların yeni bir döngü başlatmalarını sağlar. Bozulan korpus luteumdan salgılanan hormon miktarındaki düşme, kalınlaşan endo- metriyumun kan damarlarının daralmasını sağlar. Kan dolaşımı azalan rahim duvarının parçalanmasıyla döllenmemiş ikincil oosit, bir miktar doku parçası ve kan ile birlikte vücut dışına atılır. Buna menstrüasyon (âdet kanaması) denir ve genellikle birkaç gün sürer. Âdet kanaması başlayınca, aynı zamanda yumurtalıkta bulunan folikül de olgunlaşmaya başlar. Dolayısıyla yeni bir menstrual döngü başlamış olur.

Araştıralım-Paylaşalım

Sağlık sorunları nedeniyle otuzlu yaşlarda iken ovaryumu ve uterusu alınmış bir kadının yaşayabileceği diğer sağlık sorunları nelerdir? Araştırma sonuçlarınızı sınıfta paylaşınız.

• Cevap:

Ovaryumu ve uterusu alınmış bir kadın, cerrahi menopoz yaşayacak ve menopozun neden olduğu semptomlarla karşı karşıya kalabilir. Bu semptomlar arasında sıcak basması, terleme, vajinal kuruluk, cinsel ilişki sırasında ağrı, düşük libido ve depresyon yer alabilir. Ayrıca, uterusun alınması, pelvik organ prolapsusu, idrar kaçırma ve barsak problemleri gibi sorunlara neden olabilir.

Bununla birlikte, ovaryumların alınması ayrıca kadının osteoporoz riskini artırabilir, çünkü yumurtalıkların hormonal işlevi kemik yoğunluğunu korumada önemlidir. Yumurtalıklar ayrıca kadınlarda kardiyovasküler hastalıkların önlenmesinde de önemli bir rol oynarlar.

Bazı kadınlar için, rahim ve yumurtalıkların alınması sonrası hormonal tedavi gerekebilir. Hormonal tedavi, östrojen ve progesteron hormonlarından oluşan bir kombinasyon içerebilir ve menopoz semptomlarını azaltmaya yardımcı olabilir. Bununla birlikte, hormonal tedavi bazı riskler taşır, özellikle meme kanseri riskini artırabilir.

Sonuç olarak, uterus ve yumurtalıkların alınması, yaşam kalitesini etkileyebilecek bir dizi sağlık sorununa neden olabilir. Bu nedenle, cerrahi öncesinde ve sonrasında kadınların doktorlarıyla konuşmaları ve herhangi bir sorun veya semptomla karşılaştıklarında doktorlarına başvurmaları önemlidir.

11. Sınıf Fen Lisesi Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Sayfa 221 Meb Yayınları ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.