11. Sınıf Fen Lisesi Kimya Ders Kitabı Cevapları Sayfa 386

Az çözünen tuzların suda çok az miktarı bile çözülmeye çalışıldığı zaman tuzun büyük bir kısmı çözünmeden kalır ve doymuş çözelti oluşturur. Örneğin 25 oC’de saf AgCl (gümüş klorür) ile çözeltideki Ag+ ve Cl” iyonları arasında dengeye ulaşıldığında 1 litre suda 1,34.10”® mol AgCl çözünür ve iyonlaşır. Bu miktar, çok küçük olmasına karşın laboratuvar çalışmalarındaki teknik analizlerde önemlidir. Az çözünen tuzların çözeltilerinde, çözeltideki iyonlarla çözünmeden kalan katı arasında bir denge kurulduğuna göre bu tuzların çözünürlük dengeleri heterojen bir dengedir.

Dibinde katısı bulunan doymuş çözeltilerde, çözünme hızı çökelme hızına eşit olduğundan birim zamanda kapta bulunan katıdan çözeltiye geçen iyonlar ile çöken iyonlar arasında bir denge kurulur. Bu dengeye çözünürlük dengesi denir. Heterojen dengelerde, saf katılar ve sıvılar denge ifadesi eşitliklerine yazılmaz. Çözünürlük dengeleri için yazılacak denge sabiti eşitliklerinde de çözünmeden kalan katılar denge eşitliğine yazılmaz. Çözünürlük dengelerinde denge sabiti Kc yerine Kçç kullanılır ve bu ifadeye çözünürlük çarpımı denir. Çözünürlük çarpımı yazılırken çözeltideki iyonların molar derişimleri yazılır, tepkime denklemindeki katsayılar üs alınır.

AgCl gibi tuzlar, zayıf elektrolit olarak davrandığından AgCl suda Ag+ ve Cl” iyonlarına kısmen ayrışır. AgCl katı olduğundan çözünürlük denge bağıntısında yer almaz. Çözünme-çökelme dengesi Grafik 6.21’de verilen grafikle ifade edilir.

Çözünürlük dengesinin özellikleri

Sabit sıcaklıkta sulu çözeltilerde denge kurulduğunda
■ Dibinde katısı olan çözelti doymuştur.
■ Çözünme ve çökelme devam etmektedir.
■ Çözünme hızı çökelme hızına eşittir.
■ Dipteki katı kütlesi değişmez.
■ Çözeltideki iyon derişimleri sabittir.

Bilgi Kutusu

■ Suda çok çözünen NaCI ve KNO3 gibi tuzların Kçç değerleri verilmez.
■ Çözünürlük çarpımı sadece az çözünen iyonik katılar için kullanılır. Kovalent yapılı katıların çözünürlük çarpımları yoktur.

Cevap: Bu sayfada soru bulunmamaktadır.

11. Sınıf Fen Lisesi Kimya Ders Kitabı Cevapları Sayfa 386 Meb Yayınları ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.