11. Sınıf Meb Yayınları Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi Ders Kitabı Osmanlı Devletinde Hukuk Cevapları

11. Sınıf Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi Ders Kitabı Meb Yayınları 3. Ünite Türklerde Hukuk  Sayfa 110, 111, 112, 113, 114, 115, 116, 117,118, 119, 120, 121, 122 Osmanlı Devletinde Hukuk Etkinlik Soruları ve Cevapları

11. Sınıf Meb Yayınları Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi Ders Kitabı Osmanlı Devletinde Hukuk Cevapları

Osmanlı Devletinde Hukuk

11. Sınıf Meb Yayınları Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi Ders Kitabı Sayfa 110 Cevabı

1. Osmanlı Devleti’nin Cihan devleti olmasında adalet anlayışının yeri ve önemi nedir?

• Cevap:

➜ Osmanlı Devleti’nde hukuk kuralları örfi kanunlar, İslam hukuku ve Fethedilen yerlerde önceden uygulanan kanunlardan oluşuyordu.
➜ Osmanlı Devleti üç büyük kıta’ya hükmetmiştir. 600 yıl boyunca çeşitli din, dil ve ırklardaki devletleri  yönetmesi, cihan devleti olması uyguladığı adil yönetim sayesinde olmuştur.
➜ Adalet anlayışı kötü olsaydı bir  cihan devleti olamazdı. Çünkü yönetimindeki ülkeler isyan çıkarıp haklarını arardı.
➜ Osmanlı Devleti uyguladığı adaletin amaçlarından birisi de, “halkın mutluluğunu sağlamak” esasını gütmüştür.
➜ Bizanslıların “Şehirde Latin külahı görmektense Türk sarığını yeğlerim” sözü de Osmanlı adaletine duyulan güveni gösterir.

2. “Hukuk devleti” kavramından ne anlıyorsunuz?

• Cevap: Faaliyetlerinde hukuk kurallarına bağlı olan, vatandaşlarına hukuk güvenliği sağlayan, yönetimde keyfiliğin egemen olmamasını sağlayan ve kendisini hukukla sınırlayan devlet demektir. “Yönetilenlere en güçlü, en etkin ve en kapsamlı biçimde hukuksal güvencenin sağlanması, tüm devlet organlarının eylem ve işlemlerinin hukuka uygun olması”dır.

Osmanlı Devleti’nin fethettiği bölgelerde uygulanan kanunları kendi hukuk sistemine dâhil etmesinin sebebi nedir?

• Cevap:

➜ Osmanlı Devleti fethettiği ülkede halkın devlete olan güveninin sarsmamak.
➜ Bölge halkının Osmanlı Devleti’ne karşı bağlılığını artırmak.
➜ Osmanlı Devleti’nin “hoşgörü politikası” kasamında o bölgelerde uygulanan kanunları kendi hukuk sistemine dahil etmiştir.

11. Sınıf Meb Yayınları Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi Ders Kitabı Sayfa 111 Cevabı

Osmanlı Devleti’nin kuruluş döneminde örfî hukuk kanunlarına sık sık yeni maddeler konulmasının sebebi ne olabilir?

• Cevap: Osmanlı Devleti bir beylikken büyüyüp devlet olması, sınırlarının genişlemesi, tımar sistemi gibi çeşitli toprak, askeri, vergi gibi değişiklikler nedeniyle örfi kanunlara sık sık yeni maddeler eklenmiştir.

11. Sınıf Meb Yayınları Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi Ders Kitabı Sayfa 113 Cevabı

Fatih ve Süleyman kanunnâmelerinde; “…Şerî şerife uygunluğu onaylanmıştır…” (Şerî hukuka uygunluğu şeyhülislam ve din adamları tarafından oluşan bir kurul tarafından onaylanmıştır.) ibaresi vardır.

Osmanlı yöneticileri, çıkardıkları kanunnâmelerin şerî esaslara uygunluğunu niçin önemsemişlerdir?

• Cevap: Osmanlı Devleti’nin İslam Devleti olması, halkın Müslüman olması nedeniyle şeri esaslara göre yönetilmiştir. Devleti yönetenler, İslam dininin toplum düzeni ve fertler arasındaki ilişkiler konusunda koyduğu emir ve yasaklardan oluşan şerî hukuka önem vermişlerdir. Şerî hukukun dışında kalan konularda ise eski Türk devletlerindeki hukuk uygulamaları ile padişahın emir ve fermanlarından oluşan örfî hukuku kullanmışlardır.

11. Sınıf Meb Yayınları Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi Ders Kitabı Sayfa 115 Cevabı

Osmanlı Devleti’nde halkın şikayetlerini Divan-ı Hümayun’a iletebilmesini Osmanlı Devleti’ndeki hukuk anlayışı açısından değerlendiriniz.

• Cevap:

➜ Osmanlı Devleti’nin adalete önem verdiği,
➜ Toplum içindeki adaletsizlikleri önlemek için çalıştığı,
➜ Halkın kolaylıkla hakkını aramasını sağladığı olarak değerlendirebiliriz.

11. Sınıf Meb Yayınları Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi Ders Kitabı Sayfa 117 Cevabı

Osmanlı Devleti’nin mahkemelerindeki duruşma salonlarında; kadı, kadıya yardımcı olan naip, şuhudul hâl (gözlemci) denilen müşahitler, kayıt tutan katipler, olayın görgü tanığı olan şahitler, suçlunun kaçmasını engellemek için zabitler, şikâyetçi olan davacı ve davalılar bulunurdu.

Aşağıdaki görselde (Görsel 3.12) Osmanlı duruşma salonunun gerçeğe yakın bir resmi çizilmiştir. Yukarıdaki bilgileri göz önünde bulundurarak ve resmi inceleyerek, resimdeki kişilerin duruşma sırasındaki duruş şekilleri ve yaptığı işlere göre kim olduklarını noktalı yerlere yazınız.

• Cevap:

11. Sınıf Meb Yayınları Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi Ders Kitabı Sayfa 118 Cevabı

1. Fatih Sultan Mehmet, başka dinden ve milletten olan insanlara karşı nasıl bir tutum sergilemiştir?

• Cevap: Başka dinden ve milletten olan insanları dinlerinde serbest bırakmıştır, korkusuzca güven içinde ülkede yaşamalarını sağlamıştır. Can ve mallarını korumuş, özgürce dini görevlerini yerine getirmelerini sağlamıştır.

2. Fatih Sultan Mehmet’in bu tutumunun Bosna Hersek’in Müslüman olmasındaki rolü nedir?

• Cevap: Fatih Sultan Mehmet’in bu tutumu, bu hoşgörü politikası Bosna Hersekli’lerin Türkleri ve İslamı yakından tanımalarını sağlamış. Bosna Hersek’lilerin kalplerini kazanmasına sebep olmuştur. İslam’ı tanıyan Bosna Hersek’lilerin Müslüman olmasını sağlamıştır.

11. Sınıf Meb Yayınları Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi Ders Kitabı Sayfa 119 Cevabı

Yavuz’un Kudüs Amannâmesi (1517)
“Kiliseleri ve kutsal yerleri ziyarete gelen Ermeni toplumu, Zemzem denilen su yerine, panayırlarına ve diğer mabet ve kutsal yerlere vardıklarında, devletin yönetim görevlilerinden ve başkalarından hiç kimse karışmayacak ve rahatsız etmeyecektir. Her kim karışır, rahatsız eder, değiştirir ve bozarsa, hükümdarların yardımcısı olan Allah’ın katında suçlular takımından sayılsınlar.”

Yavuz Sultan Selim’in Kudüs’teki Ermeni toplumuna göstermiş olduğu bu iyi niyetin Osmanlı Devleti’ne katkısı ne olmuştur?

• Cevap: Yüzyıllar boyunca Ermenilerin Osmanlı Devleti’ne bağlı bir şekilde yaşamalarını sağlamıştır. Hatta Ermeniler için millet-i sadıka denmiştir.

Tanzimat ve Meşrutiyet dönemlerinde hukuk alanındaki gelişmeleri değişim açısından değerlendiriniz.

• Cevap:

➜ Demokratikleşme adına önemli adımlar atılmıştır.
➜ Daha demokratik ve kanunlara dayalı bir sistem getirilmiştir.
➜ Hukuk alanında kurumlaşma başlamıştır. Günümüz hukuk kurumlarının temelleri atılmıştır. (Yargıtay vb.)
➜ Mahkemelerin üstünlüğü tanınmaya başlamıştır.
➜ Vatandaşların eşitlik ilkesi temel alınmıştır.

11. Sınıf Meb Yayınları Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi Ders Kitabı Sayfa 120 Cevabı

Tanzimat Dönemi’nde kurulan yeni mahkemeler, şerî mahkemelerin görev alanlarını daraltmıştır. Yukarıdaki şemada (Şema 3.4) Tanzimat’a kadar olan Osmanlı mahkemeleri ile Tanzimat sonrası kurulan mahkemelerin eşleştirmesi verilmiştir. Şemaya göre aşağıdaki soruları cevaplandırınız.

1. Tanzimat öncesinde Müslümanlarla gayrimüslimler arasındaki sorunlara bakan mahkemenin adı nedir?

• Cevap: Şeri Mahkemeler. Müslüman halk arasında çıkan anlaşmazlıklar ile Müslümanlarla gayrimüslimler arasında çıkan anlaşmazlıklara bakardı.

2. Tanzimat sonrasında Müslümanlarla gayrimüslimler arasındaki sorunlara bakan mahkemenin adı nedir?

• Cevap: Şeri Mahkemeler.

3. Tanzimat öncesi ve sonrası iki tarafın da yabancı olduğu davalara hangi mahkemeler bakardı?

• Cevap: Şeri Mahkemeler.

4. Tanzimat öncesinde bir Rum ile Ermeni vatandaşın aile ve miras gibi davalarına bakan mahkemenin adı nedir?

• Cevap: Cemaat Mahkemeleri.

11. Sınıf Meb Yayınları Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi Ders Kitabı Sayfa 121 Cevabı

1. Tanzimat ve Islahat Fermanı’nı vatandaşlık hakları bakımından değerlendiriniz.

• Cevap: Bütün vatandaşlara eşit haklar verilmiş, haklar, canlar ve mallar güvence altına alınmıştır. Osmanlı Devleti’nde yaşayan bütün unsurlara, din ve mezhep ayrımı gözetmeksizin eşit haklar verilerek Osmanlı toplumu oluşturulmaya çalışılmıştır.

11. Sınıf Meb Yayınları Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi Ders Kitabı Sayfa 122 Cevabı

Tanzimat Dönemi’nde, farklı mahkemelerin ortaya çıkmasını hukuk açısından değerlendiriniz

• Cevap: Farklı mahkemelerin kurulması ve çıkarılan yeni kanunların yanında, eski şerî mahkemeler ve kanunların da varlığını sürdürmesi, hukuk alanında ikili bir anlayışın ortaya çıkmasına ve çeşitli kargaşaların yaşanmasına sebep olmuştur. Tanzimat Dönemi’nde yeni kurulan mahkemeler  gayrimüslimlerin faydasına olmuştur. Gayrimüslimler haklarını daha rahat aramışlardır.

11. Sınıf Meb Yayınları Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi Ders Kitabı Cevapları ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.