11. Sınıf Tarih Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Cevapları Sayfa 42
11. Sınıf Tarih Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 42 Cevapları Meb Yayınları‘na ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
11. Sınıf Tarih Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Cevapları Sayfa 42
MISIR VALİSİ KAVALALI MEHMED ALİ PAŞA
1769 yılında Kavalada doğan Mehmed Ali 18 yaşında askerlik hizmetine girdi. Napolyon’un Mısır’ı işgali üzerine seçilmiş erlerle birlikte bölgeye gitti. Okuma yazma bilmeyen Mehmed Ali kısa sürede bu birliklerin komutanı oldu. Mısır’a geldiğinde durum çok karışıktı. Zeki, hırslı ve kurnaz biri olan Mehmed Ali Paşa, Osmanlı Devleti’nin merkeze uzak vilayetlerinden olan Mısır’a vali olarak atandı. Mısır’daki Kölemen beylerini çeşitli siyasi entrikalarla ortadan kaldıran Mehmet Ali Paşa, Medine ve Hicaz’ı Vahhabilerden kurtararak İslam dünyasında nüfuzlu biri haline geldi. Mısırda siyasi istikrarı sağlayan Mehmed Ali Paşa bundan sonra reform hareketlerine başladı. Mısır’ın farklı yerlerinde okullar açtı. Sulama kanalları açtırarak tarımsal üretimi artırdı . Tarımsal ve hayvansal ürünleri işleyen iplik, şeker, bez, deri fabrikaları ile ordunun ihtiyacını karşılayacak silah ve mühimmat fabrikaları açtı. Endüstri, ticaret ve ziraat alanında geliştirdiği üretim, tekel sistemi ve sıkı takip politikaları sayesinde Mısır hazinesinin yıllık gelirleri çok büyük artış gösterdi. Mehmed Ali Paşa nüfuzunu, zenginliğini ve gücünü planlı bir şekilde artırırken bağlı olduğu Osmanlı Devleti’ne yardım edecek güçte modern bir ordu kurdu.
Mora İsyanı’nın bastırılması için II. Mahmut’a askeri yardımlarda bulunan Mehmed Ali Paşa bu yardımı karşılığında padişahtan Suriye ve Girit valiliğini de istedi fakat bu isteği reddedildi. Mısırdaki yönetimini babadan oğula geçen saltanata dönüştürmeye çalışan Vali kişisel hırslarıyla hareket ederek uzun zamandır tasarladığı planlarını hayata geçirdi. Osmanlı Devleti’ne isyan ve ihanet etti. Mehmed Ali Paşa oğlu İbrahim Paşa komutasındaki orduyu Suriye’ye gönderdi. Suriye’yi ele geçiren İbrahim Paşa Adana ve Konya’da Osmanlı ordusunu mağlup ederek Osmanlı Devleti’nin başkentini ele geçirme planları yapmaya başladı. Bu isyan hareketi Osmanlı Devleti’nin askeri açıdan topraklarını kendi valisine karşı dahi koruyamayacak kadar güçsüz olduğunu gösterdi. Osmanlı Devleti isyan eden Vali’ye karşı İngiltere ve Fransadan askeri yardım istedi. Fransa zaten Mehmed Ali Paşayı desteklediği, İngiltere ise isyan hareketini Osmanlı Devleti’nin iç meselesi olarak gördüğü için yardım etmediler. Denize düşen yılana sarılır misali Rusyadan yardım talep edildi. Sıcak denizlere inme fırsatı yakalayan Rusya, Osmanlı Devleti’nin başkentini isyancı valiye karşı korumak için donanmasını İstanbul Boğazı’na konuşlandırdı. Mısır sorunu artık Osmanlı Devleti’nin iç sorunu olmaktan çıkarak uluslararası bir sorun haline geldi. Rusların İstanbul Boğazı’na yerleşmesinden telaşa kapılan Avrupalı devletler Mehmed Ali Paşa’yı 1833 yılında Kütahya Antlaşması’nı yapmaya ikna ettiler. Antlaşmaya göre Mehmet Ali Paşa’ya Mısır valiliğine ek olarak Girit ve Suriye valiliği, oğlu İbrahim Paşa’ya da Adana ve Cidde valiliği verildi. Yine aynı yıl Osmanlı Devleti ile Ruslar arasında Hünkar İskelesi Antlaşması yapıldı. Rusya ve Osmanlı Devleti karşılıklı yardımlaşma ve saldırmazlık antlaşması yaptılar. Savaş çıkması durumunda Osmanlı Devleti Boğazlar’ı diğer devletlere kapatacaktı. Rusya’nın Boğazlar’a inmesi Avrupalı devletleri rahatsız etti. Mısır valisi Mehmed Ali Paşa’nın 1838’de bağımsızlığını ilan etmesi üzerine Nizip’te yapılan savaşta Osmanlı ordusu üçüncü kez yenildi. Mısır’da güçlü bir yönetim ve Boğazlar’da Rusya’nın hakim olmasını istemeyen Avrupalı devletler, Kavalalı Mehmed Ali Paşa’ya karşı giriştikleri mücadeleyi kazandılar. 1840 yılında yapılan Londra Antlaşması’na göre Mısır özerk bir eyalet oldu.
1. Mehmet Ali Paşa’nın kişisel özelliklerini belirleyiniz. Askeri sahada yükselmesinden hareketle Osmanlı Devleti’nde uygulanan liyakat kriterlerinin neler olabileceği hakkında çıkarımlarda bulununuz.
- Cevap: Kavalalı Mehmed Ali Paşa Zeki, hırslı, kurnaz, çalışkan, reformist, kendi menfaatlerini devletinin menfaatleri üzerinde tutan, okuma yazma bilmeyen, büyük emelleri uğruna sonuçlarını düşünmediği siyasi ve askeri hamleler yapan, önceleri bir asker, komutan daha sonra da askeri ve siyasi kabiliyetleri nedeniyle kısa süre içinde Mısır’a vali olarak atanan bir şahsiyetti.
11. Sınıf Meb Yayınları Tarih Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 42 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
