11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Cevapları Sayfa 237

11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 237 Cevapları Meb Yayınları‘na ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Cevapları Sayfa 237

Aşağıdaki metni okuyunuz ve soruları cevaplayınız. (Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

Makale ve Biz

18. yüzyıl sonlarında başlayan yenileşme hareketleri Tanzimat Fermanının ilanı ile siyasal ve toplumsal yaşamda önemli değişimlerin olmasını sağlar. Bu değişimlerin amacı devletin içinde bulunduğu zorlukların aşılması ve çağın gereklerine uyan, Batılı devletlerin karşısında güçlü durabilen bir yapının kurulması idi. Her ne kadar bu değişme çabası yüzeysel olsa da düşünsel hayatı da etkilemiş, Osmanlı okumuşları ve bürokrasisinde anlayışın değişmesini sağlamıştır.

Yabancı dil öğrenen, Avrupada eğitim gören ve Avrupa’nın düşünsel dünyasını ve edebiyatını -biraz geriden olsa da- takip eden bir kuşak öğrendiklerini anlatmaya ve uygulamaya girişti. Bunu yapmak için de ellerinde bir tek yol vardı: gazete.

Okuma yazma oranının düşük olduğu, bilenlerin de çoğunlukla büyük kentlerde yoğunlaştığı çok uluslu imparatorlukta “yeni”yi halka ulaştırmanın yolu olan gazete devletin resmî ya da yarı resmî yayın organı olarak ortaya çıkar. Padişahın izniyle ve katı denetimi altında basılır. 1860’ta Şinasi’nin çıkardığı Tercüman-ı Ahval Türkçe yayımlanan ilk özel gazetedir. Bu gazetede Şinasi, Batıdan gelen yeni türleri ve düşünceleri halka anlatmaya, halkı bu düşünce ve türlere ısındırmaya çalışır.

Şiir, eski edebiyatımızda da olan ve oldukça köklü bir geleneğe sahip bir tür olduğu için içerikte yeniye uyarak kolayca halka ulaşabildi. Düz yazımızın ise böyle bir şansı yoktu. Eski edebiyatımızda düz yazı gelişmemişti, olanlarda da sanat yapma kaygısı düşüncenin anlatılmasının önüne geçiyordu. “Yeni” ise düşünceyi, değişmeyi, gelişmeyi, bilimi ve tekniği önceliyordu. Bu da eski düz yazımızla yapılamazdı.

Makalenin; yazarın herhangi bir konuda, kendi görüş, duyuş ve düşünüşlerini okuyucuya benimsetmek amacıyla yazdığı kesin sonuçlu yazı olması makaleyi yeni düşünceleri halka anlatmakta kullanılan en önemli tür yaptı. Şinasi, gazeteyi çıkarma amacını Tercüman-ı Ahval’in ilk sayısında yazdığı makale ile okurlara duyurdu. Bu makalesinde “Mademki bir sosyal toplulukta yaşayan halk bunca kanuna ait vazifeler ile yükümlüdür, elbette sözle ve yazı ile kendi vatanının yararına dair fikirlerini açıklamayı kazanılmış hakları arasında görür.” diyerek yeni dönemin zihniyetini ve yeni kuşağın geleceği nasıl inşa edeceğini de anlattı.

Şinasi’nin “Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi”nden sonra Namık Kemal ve Ziya Paşa’nın yazdığı makaleler de dönemin ruhunu yansıtır. Ziya Paşa, düşüncelerin anlatılabilmesi için araç olarak görülen bir edebiyat oluşturma amacının olduğu dönemde yazdığı “Şiir ve înşa” makalesinde şiir, yazı, dil hakkındaki görüşlerini eleştirel bir üslupla anlattı. Namık Kemal’in yazdığı Renan Müdafaanamesi makalesi ise Fransız düşünür Renan’ın “İslamiyet’in bilimle yolunun hiç kesişmediği” görüşünü çürütmek amacıyla yazılmıştı. Tanzimat sanatçıları sadece halklarına değil, Batılı düşünürlere de kendilerini anlatmak ve onların zihinlerinde oluşmuş dogmaları yok etmek için uğraştılar.

20. yüzyıla doğru giderken siyasal yapımızda ortaya çıkan yeni sorunlar ve Tanzimat’ın çare olamadığı çatışmalar yeni çözümler üretmeyi zorunlu kıldı. Bu dönemde milliyetçilik düşüncesi öne çıktı. Ziya Gökalp, “Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak” adlı kitabında Türkçülük düşüncesinin temellerini oluşturdu. Bu kitap, “Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak” üst başlığı altında konuyu çeşitli yönleri ile ele alan on bir makaleden oluşur. Ömer Seyfettin’in kaleme aldığı ama büyük bir soru işareti imzası ile çıkan Yeni Lisan ve Ali Canip’in “Millî Edebiyat Meseleleri ve Cenap Beyle Münakaşalarımız” yazıları Türkçülük düşüncesi temelinde yazılmış makalelerdir.

• Cevap: Bu sayfada herhangi bir soru bulunmamaktadır.

11. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 237 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.