11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Cevapları Sayfa 477

11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 477 Cevapları Meb Yayınları‘na ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Cevapları Sayfa 477

Aşağıdaki metni okuyunuz. Metinden hareketle soruları cevaplayınız. (Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

Peri Bacaları/Döner Kümbet

Temmuz ortalarındayız. Daha dün Çukurova’nın sarı sıcağındaydım. Kurumuş Akçasaz’ın ovasınday- dım. Anavarza’nın kayalıklarında cam kırıkları gibi ipileşen bir güneş vardı. Ovaya cam kalınlığında, ağır bir ışık dökülüyordu… Yanıyordu ova, Çukurova ateş püskürüyordu. Şimdi Kayserideyim. Kayseri de yanıyor. Kayseri’de de sıcak bir güneş var. Ama cam kırıklarının ipiltisi yok güneş ışıklarında. Sıcak olsa da tepedeki Erciyes’ten bir serinlik geliyor. Ya da insan bir serinlik geliyor sanıyor. Kayseri büyük, ağır, güzel, nazlı yapıların memleketi. Göçebe Selçuk, taşı oya gibi işlemiş. Kümbetleri, kervansarayları, hanları, camileri. Sonra kalesi, eski zamandan kalma surları. İşlenmiş, canlı, güzel bir geometri kafası taşa can, taşa yoğunluk vermiş. Sonra da Erciyes’in düzlüğüne ölmez yapılarını oturtmuş. Göçebenin hünerli eli, harika yapıların üstünde dolaşır gibi. En şaşılacak şey Selçuk göçebesinin bu kadar güzel şeyleri yapabilmesi. Bana öyle geliyor ki bir iş var bu işin içinde. Selçuk göçebesinin ellerinin hünerini, bu hüner nereden geliyor, dünyanın iyi bellemesi gerek. Övünmek için değil. Öğrenmek için.
Konumuz periler diyarıydı. Selçuk’u bir yana bırakalım. Hayranlığımız, sevgimiz berdevam. Ama, buralara da bir peri eli dokunmamış diyemezsiniz. Ne gelir insanın aklına, insan neler düşünür bu diyarda bilemezsiniz. Kafana bir peridir takılmışsa, aklından en olmaz şeyler geçer, sen de o düşünceyi sonuna kadar kovalayamazsın. Dersin ki Asya’nın bozkırından çadırlarını alıp, atlarına binip, devesini, koyununu, keçisini, malını toplayıp Anadolu’ya bir periler kavmi geldi. Her biri bir taşa dokundu, nakış oldu. Tuttuğu taş nakış oldu. Sonra kümbet oldu, cami, tımarhane, kervansaray, han oldu. Kafan bir an periler üstüne çalışmışsa bu böyledir. Çaresiz.

Bizim Mustafa Gümüşkaynak var Kayseri’de, ince çocuktur. Kayseri’ye her gelişimde Mustafa beni ilkin Döner Kümbete götürür. Mustafa huyumu bilir. Ben Kayseri’de ilkin Döner Kümbet’i görmek isterim. Bunda da öyle oldu. Döner Kümbet’i görüp de büyülenmemek imkânsız. Mustafa doğma büyüme Kayserili olduğu hâlde, binlerce kere Döner’i görüp tattığı hâlde, o da her görüşünde büyülenir. Mustafa bana her gidişimde Döner’in efsanesini de anlatır. Bilir ki isterim. Yahut da hoşuna giden, efsaneyi anlatmak. Döner’in arkasında Erciyes vardır. Alakarlı. Erciyes gece bile aydınlık içindedir. Sonra, ay ışığı varsa, Erciyes, Döner Kümbet ve insan başka, aydınlık, bir tuhaf ülkededir. Yıldızlar döner. Günlerden perşembeyse, cuma gecesi ise ilk akşamdan Döner Kümbet kendi etrafında fırıl fırıl dönmeye başlar. Gece yarıya doğru dönmesi gittikçe hızlanır, uğunur, görünmez olur. Öyle hızlı döner. Ona bakarak alakarlı, aydınlık içindeki Erciyes de döner. Ala şafak sökünceye kadar, Döner Kümbet Mevlevi dervişi gibi döner. Gece yarısından sonra Kümbet’in dönmesi yavaşlar. Günün ilk ışıkları üstüne düşünce yavaşlar, sonra eskisi gibi yerinde zınk diye durur. Diyeceksiniz ki bu görülmeye değer bir olay. Bence de ele geçmez, görülmeye can atılacak bir şey. Ama, işin bir de aması var. Döner Kümbet’in döndüğünü yalnız iyiler görürler. Haksızlık etmemişler, insanoğluna kötülük etmemişler, karıncayı bile incitmemişler, yüreklerinde çocuk saflığı bulunanlar görürler. Cümle kirlerinden arınmışlar, yunmuşlar görürler.
(.)
Yaşar Kemal, Peri Bacaları/Bu Diyar Baştanbaşa 3

1. Okuduğunuz metinde geçen Yanıyordu ova, Çukurova ateş püskürüyordu. cümlesindeki altı çizili ifadelerin anlamlarını metnin bağlamından hareketle açıklayınız.

• Cevap:

Altı çizili ifadelerin sözlük anlamları:
Yanmak: “Birleşiminde karbon bulunan maddeler, ısı ve ışık yayarak kül durumuna geçip yok olmak.”
Ateş püskürmek: “Çok öfkeli olmak.”
Altı çizili ifadeler mecaz anlamda kullanılmıştır. Yazar, Çukurova’nın bunaltıcı sıcaklığını ve hararetini anlatmak için bu ifadeleri mecaz anlamda kullanarak anlatımı daha etkili kılmıştır

11. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 477 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.