11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Cevapları Sayfa 529
11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 529 Cevapları Meb Yayınları‘na ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Cevapları Sayfa 529
Aşağıdaki metni okuyunuz. Metinden hareketle soruları cevaplayınız. (Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)
Türk Edebiyatında “Edebî Röportaj”
(Bu “hayalî” röportaj metni büyük bir çoğunlukla Nuri Sağlamın “Türk Edebiyatında Edebî Röportaj” adlı makalesinden iktibaslar yapılarak oluşturulmuştur.)
Bugün röportaj üzerine bir röportaj yapacağım. Farklı bir tecrübe olacak benim için. Röportajı yapmak için yazarın evine geldiğimde akşam olmak üzereydi. Yazarımız bizi doğruca çalışma odasına aldı. Her tarafı kitaplar ile süslenmiş büyükçe bir odaya girdik. Âdeta kitapların içinde kaybolduğumuz odada yazar ile konuşmaya başladık. Geliş amacımı söyleyince gülümsedi, gözlüklerinin üzerinden imalı bir şekilde bana bakıp “Hadi sor bakalım!” dedi. Sanki ilk kez bir röportaj yapıyormuş gibi heyecanlandım.
Müsaadenizle sözü edebî röportaja getirmek istiyorum. Edebî röportaj denilince ne anlamamız gerekir?
Edebî röportaj türü, ilk olarak Fransız edebiyatında karsımıza çıkar. Fransız yazar Jules Huret (Julyö Her), bu edebiyata mensup sanatkâr ve fikir adamıyla yaptığı 65 röportajı, Enquete sur Levolution Litte- raire (Anget sur Levilisyon Literer /Edebî Tekâmül Hakkında Tahkikat) adlı bir kitapta toplayarak 1913 yılında yayımlar. Fakat bu eserin “Ön Söz (Avant-Propos / Evan Pıropo)”ünden öğrendiğimize göre yazar, söz konusu röportajları 3 Mart-5 Temmuz 1891 tarihleri arasında l’Echo de Paris (Liko dö Paris) gazetesinde neşretmiştir. Bu bilgiye istinaden, edebî röportajın ilk örneğinin 3 Mart 1891 tarihinde Fransız edebiyatında ortaya çıktığını söylemek mümkündür.
Peki bizde durum nedir? Bu soruyu bekliyormuşçasına bana baktı. Limonlu çayından bir yudum aldıktan sonra anlatmaya devam etti:
Batı edebiyatındaki tarihi pek eskiye dayanmayan “edebî röportaj” türünün bizim edebiyatımızdaki ilk örneğinin doğuşu ise Tanzimat’tan sonra Batı edebiyatından aldığımız roman, tiyatro, hikâye, tenkit, deneme ve makale gibi edebî türlerden farklılık arz eder. Önce Batı edebiyatında varlığını gösteren edebî röportaj, bu saydığımız nevilerin aksine Türk edebiyatına Batı edebiyatından geçmemiş, tamamıyla özel bir merak sonucu ortaya çıkmıştır. Çünkü 18 Ocak 1917 tarihinde Türk Yurdu’nda yayımladığı “Abdülhak Hamid Beyde Bir Gün” adlı mülakatıyla edebiyatımızda yeni bir çığır açan Ruşen Eşref, edebî röportaj türünün daha önce Fransa’da doğduğundan habersizdir. Zira yazar, kendisi ile mülakat yapan Mustafa Baydar’a verdiği cevapta, röportajlarının yarısını yayımladığı zamana kadar Fransa’da Jules Huret’in meşhur Enquete sur Levolution Litteraire isimli bir kitap neşretmiş olduğunu bilmediğini, bu kitabın adını Hüseyin Cahid’le gerçekleştirdiği mülakattan sonra Yahya Kemal, Ahmet Hâşim ve Mehmet Ali Tevfik’ten duyduğunu söylemektedir.
Ruşen Eşref Ünaydın’ın açtığı bu çığırdan başka hangi edebiyatçılarımız yürüdü? Edebiyatımızda bir röportaj ekolü oluştu diyebilir miyiz?
Öncelikle son sorunuzdan başlayalım. Türk basınında röportaj türü, başlangıçta mülakat özelliği göstermiştir. 1950’li yılların sonlarına doğru toplumunun çeşitli sorunları kamuoyuna aktarılırken edebiyatçılarımız, röportajdan başarılı bir şekilde faydalanmışlar ve röportaj tekniğini geliştirmişlerdir. Yaşar Kemal, (Peribacaları gibi) hikâyemsi röportajları ile röportaja farklı bir renk katmıştır. Yazarın duygularına, değerlendirmelerine ve yorumlarına yer verilen bu tür röportajlar edebiyatımızda ilgi görmüştür. Birinci sorunuza gelince Ruşen Eşref’in (Diyorlar ki) açtığı yolda; Hikmet Feridun Es (Bugün de Diyorlar ki), Mustafa Baydar (Edebiyatçılarımız Ne Diyorlar), Nurullah Ataç (Söyleşiler), Yaşar Nabi Nayır (Edebiyatçılarımız Konuşuyor) gibi daha ismini sayamadığım nice edebiyatçılarımız yürümüştür. Türk edebiyatçıları röportaj türünü sevmiştir diyebiliriz.
Son olarak röportajın bugününü sormak isterim. Röportajın bugünü için ne söylersiniz?
Röportaj, gazete ve dergilerin hâlâ en önemli yazı türüdür. Edebiyatçılarımız, gazetecilerimiz haber kovalar gibi röportaj kovalamaktadırlar. Günümüzde çok önemli röportajlar yapılmaktadır. Günümüzün
- Cevap: Bu sayfada herhangi bir soru bulunmamaktadır.
11. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 529 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
