12. Sınıf Biyoloji Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Cevapları Sayfa 189

12. Sınıf Biyoloji Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 189 Cevapları Meb Yayınları‘na ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

12. Sınıf Biyoloji Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Cevapları Sayfa 189

Aşağıda verilen metinden yararlanarak soruları cevaplayınız.

Bitkilerin tohum, tomurcuk, yumru gibi büyüme organlarında görülen büyüme durgunluğuna dormansi (uyku hâli) adı verilmektedir. Dormansi olayı bazı türlerde bir gün sürerken bazılarında bir ay, bir yıl hatta binlerce yıl süren tohumların bile olduğu görülmüştür. Dormansinin oluşmasının nedenleri olarak genlerin baskılanması veya ortam koşullarının uygunsuz hâle gelmesi sonucu enzimlerin çalışmaması söylenebilir. Dormansinin sona ermesine ise dormansinin kırılması veya kalkması adı verilir.

1. Özellikle meyve ağaçlarının dallarında kışın tomurcuklar belirgin hâlde görülebilir. Ancak tomurcukların patlaması bitki türüne göre belirli zamanlarda gerçekleşir. Tomurcukların açılmasını engelleyen kuvveti ve nedenini açıklayınız.

• Cevap: Dormansidir. Dış ortam şartları uygun değilse büyüme ile ilgili genler baskılanır ve enzimler çalışmaz hâle gelir. Büyüme engellenir. Ortam şartları uygun hâle geldiğinde dormansi kalkar ve büyüme başlar.

2. Bazen kış aylarında hava sıcaklıklarında mevsimine uygun olmayan geçici sıcaklık artışları meydana gelebilir. Bu durumlarda bazı meyve ağaçlarının çiçek açtığı görülür. Bunu nasıl değerlendirirsiniz? Sonuçlarının ne şekilde olmasını beklersiniz?

• Cevap: Bitkiler için iyi olmayan bir durumdur. Özellikle meyve ağaçları, kış ayları içinde hava sıcaklığının artış dalgasına aldanarak çiçek açarlar. Daha sonra havaların tekrar soğuması çiçeklerin zarar görerek dökülmesine yol açar. Bu da meyve oluşumuna zarar verir.

3. Dormansiyi bitkiler için uyku hâli olarak nitelendirdiğimize göre bu durumun avantajlarının neler ola bileceğini bitki ve insan açısından değerlendirerek gerekçeleri ile birlikte aşağıdaki bölümlere yazınız.

a) Dormansinin bitkiler açısından avantajları

• Cevap: Dormansinin bitkiler açısından avantajları: Bitkilerde özellikle kış aylarına girerken dormansi görülür. Kış mevsimindeki soğuk, don, aşırı yağış vb. etmenlere karşı bitki kendini korumaya almış olur. Sadece tomurcuklar değil, toprağa düşmüş tohumlar, soğan vb. yapılar da kışın zor şartlarını dormansi hâlinde geçirirler. Bu sayede strese karşı daha dayanıklı olurlar. Dormansi olmasaydı kış aylarında bitkilerin neslinin devamını sağlayan bu hassas yapılar zarar görecek ve bitkilerin neslinin devamı tehlikeye düşecekti.

b) Dormansinin insanlar açısından avantajları

• Cevap: İnsanlar açısından avantajları: Buğday, mısır, pirinç vb. tohumlar insanlar için besin kaynağıdır. Dolayısıyla bunlardan uzun süreli faydalanabilmek için korunması lazım. Dormansi bu tohumların uzun yıllar saklanabilmesini sağlamaktadır.

4, 5 ve 6. soruları aşağıda verilen metni okuyarak cevaplayınız.

Çatalhöyük’te yapılan kazılar dünyanın gözünün Türkiye’ye çevrilmesine neden olmuştur. Bölgede yapılan kazılarda 8400 yıllık buğday tohumları bulunmuştur. İnsanların ana gıdasının başında yer alan buğday tohumları, özellikle son yıllarda genetiğinin değiştirilmesi ile hastalıklara yol açtığı ve bu nedenle sağlık açısından riskler oluşturduğu yönündeki tartışmaların ana konusunu oluşturmuştur. Bu sebeple genetiği değiştirilmemiş antik buğdayın keşfi özellikle insan sağlığı ve geleceği açısından son derece önemlidir.

4. 8400 yıl buğday tohumlarının bozulmadan kalabilmesini neye bağlarsınız? Gerekçeleri ile açıklayınız.

• Cevap: Dormansi sayesinde buğday tohumları binlerce yıl zarar görmeden uykuda kalmışlar ve bu sayede bizim günümüze kadar ulaşabilmişlerdir. Çünkü canlılık olaylarının gerçekleşmesini sağlayan metabolik aktiviteler enzimlerin çalışması ile gerçekleşebilmekte- dir. Enzimler çalışmadığı için bozulma reaksiyonları da gerçekleşmez. Tohumlar bu sayede yıllarca bozulmadan uykuda bekler.

12. Sınıf Meb Yayınları Biyoloji Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 189 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.