12. Sınıf Biyoloji Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Cevapları Sayfa 43
12. Sınıf Biyoloji Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 43 Cevapları Meb Yayınları‘na ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
12. Sınıf Biyoloji Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Cevapları Sayfa 43
Aşağıda verilen metin ve görsellerden faydalanarak soruları cevaplayınız.
Adli tıp araştırmalarında olay yerinden alınan DNA örneklerinden suçluların belirlenmeye çalışıldığına polisiye filmlerde tanık olmuşsunuzdur. DNA dizisindeki kişiye özgü sıralamaları analiz ederek bir DNA örneğinin kime ait olduğunu belirlemeye yarayan yöntem DNA parmak izi olarak isimlendirilir. Peki, bu yöntem nasıl çalışır?
İnsanların DNA baz dizilimlerinin farklı olmasından dolayı tek yumurta ikizleri hariç hiçbir bireyin genetik yapısı diğeriyle tamamen aynı değildir. İki insanın DNA baz dizilimi %99,9 oranında aynıdır. Ancak geri kalan kısım parmak izi gibi kişiye özgüdür. Bu, çok düşük bir oran gibi görünebilir. İnsan DNAsının yaklaşık üç milyar baz çifti içerdiği göz önüne alındığında iki insanın DNA’larında azımsanmayacak kadar farklı dizilişte baz çifti bulunur. İnsan genomunda anlamlı ve anlamsız baz dizileri mevcuttur. Bir canlıya ait hücredeki DNA baz diziliminde tekrar eden anlamsız baz dizilerinin jel üzerinde oluşturdukları bantlı yapılara DNA parmak izi denir. DNA parmak izinin belirlenmesi sayesinde günlük hayatta karşılaşılan birçok probleme çözüm bulunabilir. DNA parmak izi yöntemi; adli vakalarda, moleküler arkeolojide, kalıtsal hastalıkların tanısında, genetik çeşitliliğin belirlemesinde kullanılmaktadır.
DNA parmak izi elde etmek için ilk olarak DNA hücreden ayrılarak saf hâle gelmesi sağlanır. Daha sonra molekül ölçeğinde bir makas gibi görev yapan enzimler aracılığıyla DNA molekülü, farklı noktalardan kesilerek farklı uzunluklarda DNA parçaları elde edilir. Tekrar eden anlamsız baz dizileri PCR (Polime- raz Zincir Reaksiyonu) yöntemiyle çoğaltılır. Elde edilen DNA’lar gözenekli yapıdaki özel bir jele yüklenir. Elektroforez adı verilen yöntemle farklı uzunluktaki DNA parçaları birbirinden ayrılır (Görsel 1).
DNA parçaları birbirinden ayrıldıktan sonra farklı yöntemlerle görüntülenebilir. Örneğin DNA’ya bağlanabilen floresan boyalar kullanılarak işaretlenir. Bu sayede ayrılan DNA parçaları morötesi ışık altında kısa çizgiler ya da bantlar hâlinde görülebilir (Görsel 2).
1. İnsan DNA’sınm yaklaşık iki milyar baz çifti içerdiği göz önüne alındığında iki insanın DNA’sında yaklaşık kaç çift farklı dizilişte baz vardır?
- Cevap: İki insanın DNA’sı % 99,9 oranında aynıdır, geri kalan kısım kişiye özgüdür. İnsan DNA’sının yaklaşık üç milyar nükleotit çifti içerdiği göz önüne alındığında iki insanın DNA’larında farklı dizilişte yaklaşık üç milyon baz çifti bulunduğu söylenebilir.
12. Sınıf Meb Yayınları Biyoloji Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 43 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
