12. Sınıf Fizik Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Cevapları Sayfa 163

12. Sınıf Fizik Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 163 Cevapları Meb Yayınları‘na ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

12. Sınıf Fizik Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Cevapları Sayfa 163

Aşağıda verilen metin ve görselden yararlanarak soruları cevaplayınız.

Aşağıdaki şekilde verilen sistemdeki gibi dört duvardan oluşan, üzerinde durduğu sürtünmelerin ihmal edildiği raylarda hareket edebilen, özkütlesi küçük bir maddeden yapılmış, içi boş, küp şeklindeki bir odayı ve bu odaya üzerinde bulunan küçük delikten bir lastik topu fırlattığınızı düşününüz.

1. Topun odadaki hareketini ve topu kutuya fırlatırken topa sağladığınız enerjinin nasıl değişeceğini yorumlayınız.

• Cevap: Küp şeklindeki bir odaya üzerindeki küçük delikten fırlatılan lastik top hızı nedeniyle kinetik enerji kazanır. Top, bu enerji ile odaya girdiğinde odanın duvarlarına çarpıp bir yüzeyden diğerine zıplayarak hareket edecektir. Bir süre sonra çarptığı yüzeylerle etkileşimi sonucu topun enerjisi ısıya dönüşerek odaya aktarılacak ve top duracaktır.

2. Başlangıçta hareketsiz olduğu bilinen odanın, içine top fırlatıldıktan sonraki hareketini ve enerjisini yorumlayınız. Enerjiyi etkileyebilecek faktörleri yazınız.

• Cevap: Hareketsiz olduğu için başlangıçta odanın kinetik enerjisi yoktur. Ancak fırlatılan topun momentumu sayesinde oda, momentum korunumunun sağlanması için raylar üzerinde hareketlenecek ve hız kazanarak bir kinetik enerjiye sahip olacaktır. Başlangıçta enerjisi olmayan oda, top sayesinde enerji kazanmış olacaktır. Bu enerjinin değeri; topun ilk hızı ve enerjisi, odanın kütlesi, topun kütlesi, sistemin sürtünme kuvveti gibi değişkenlere bağlıdır.

3. Aynı düşünce deneyinin top yerine bir ışın ile yapıldığı düşünülürse herhangi bir ışının tüm enerjisinin oda tarafından alınması için odanın içinin ne renk olması gerektiğini ve bu süreçte cisimde hangi değişikliklerin oluştuğunu yorumlayınız.

• Cevap: Aynı düşünce deneyi top yerine bir ışın ile yapılırsa lastik topta olduğu gibi ışının tüm enerjisinin oda tarafından alınması için odanın iç renginin siyah olması gerekir. Çünkü siyah renk, diğer tüm renklerdeki ışınları soğurarak onların enerjilerini alır. Yani ışının enerjisine artık cisim sahiptir. Bu nedenle cismin iç enerjisi artacaktır. İç enerjisi artan cisimlerin sıcaklığı da artacaktır.

4. Buradaki düşünce deneyinde bahsedilen siyah cisme benzerlik gösteren, sıcaklığı arttıkça enerji değişimini gözlemleyebileceğiniz ve üzerine düşen ışığı soğurabilecek cisimlere günlük hayattan örnekler veriniz.

• Cevap: Öğrencilerin verdiği cevaplarda farklılıklar görülebilir. Muhtemel cevaplar: Isıtılan metaller, mangal yaparken yakılan kömür, şöminedeki kızgın maşa, ısıtılmış kızgın demir tava gibi cisimlerde sıcaklık arttıkça cisim kor hâline gelir ve cisimde renk değişimi görülür. Cisimde ısı enerjisinin oluşturduğu değişimler bu sayede gözlenebilir.

5. Mutlak sıfır sıcaklığından daha düşük bir sıcaklık değeri olmadığına göre görülemiyor olsa bile cisimlerin sıcaklığına bağlı enerji değişimleri sergileyip sergileyemeyeceklerini yorumlayınız. Varsa gözle görülemeyen bu değişimin nasıl belirlenebileceğini yazınız.

• Cevap: Tüm cisimlerin sıcaklıkları mutlak sıfır sıcaklığından büyüktür. Bu nedenle her cisim bir enerjiye sahiptir ve sıcaklıkları nedeniyle sahip oldukları bu enerjinin etkisi, görünür bölgede değilse insan gözü tarafından görülemeyebilir. Bu sıcaklık-enerji etkisi gözle görülemese bile kızılötesi termal kameralarla görülebilir.

Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 12 Ders Kitabı, Sayfa 199-202.

12. Sınıf Meb Yayınları Fizik Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 163 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.